“ budjet hisobi ” fanidan O’quv–uslubiy majmua

Oldi-sotdi shartnomasi bo‘yicha ob’ektni sotib olish
1. 
Nomoddiy aktivlarni sotib 
olinishi: 
a) sotib olish qiymati va 
boshqa sotib olish bilan 
bog‘liq 
qo‘shimcha 
xarajatlar summasiga 
080 
15-16 
schyotlarning 
tegishli 
subschyotlari 
Yuk xati, avans 
hisoboti va 
boshqalar 
b) Nomoddiy aktivlarni 
dastlabki qiymati bo‘yicha 
kirim qilinishi 
030 
080 
Qaydnoma, 
buxgalteriya 
ma’lumotnomasi 
Beg‘araz kelib tushishi 
Nomoddiy 
aktivlar 
beg‘araz olinganda: 
a) 
belgilangan 
tartibda 
aniqlangan bozor qiymati 
bo‘yicha 
080 
262 
Yuk xati, 
baholash 
dalolatnomasi 
b) etkazib berish va boshqa 
qo‘shimcha 
xarajatlar 
summasiga, agar amalga 
oshirilsa 
080 
15, 16 va 17-
schyotlarning 
tegishli 
subschyotlari 
Bajarilgan 
ishlarni qabul 
qilish topshirish 
dalolatnomasi va 
boshqalar 
v) nomoddiy aktivlarning 
dastlabki qiymati bo‘yicha 
kirim qilinishi 
030 
080 
Qabul qilish 
dalolatnomasi 
Ortiqcha (hisobga olinmagan) nomoddiy aktivlar ob’ektlarini aniqlash
Inventarizatsiya natijasida 
ortiqcha chiqqan nomoddiy 
aktivlarni kirim qilinishi 
030 
273 
Inventarizatsiya 
dalolatnomasi 
Tugatish
Muddati 
tugashi 
yoki 
231, 241, 
030 
Hisobdan 

---

289 
yaroqsiz holga kelganligi 
munosabati bilan nomoddiy 
aktivlarni 
hisobdan 
chiqarilishi 
251, 261 
yoki 271 
subschyotla
r-ning 
tegishlisi 
chiqarish 
to‘g‘risida 
dalolatnoma 
Sotish
1 
Nomoddiy aktivni sotish: 
a) 
dastlabki 
qiymatini 
hisobdan chiqarilishi 
201 
030 
Hisobdan 
chiqarish 
to‘g‘risida 
dalolatnoma 
b) 
nomoddiy 
aktivning 
sotish qiymati 
15-
schyotning 
tegishli 
subschyotla
ri 
201 
Yuk xati 
g) pul mablag‘larini kelib 
tushishi 
113 
15-schyotning 
tegishli 
subschyotlari 
Shaxsiy 
hisobvaraqdan 
ko‘chirma 
d) 
nomoddiy 
aktivni 
sotilishidan ko‘rilgan ijobiy 
moliyaviy natija (daromad) 
201 
272 
Buxgalteriya 
ma’lumotnomasi 
e) 
nomoddiy 
aktivni 
sotilishidan ko‘rilgan salbiy 
moliyaviy natija (zarar) 
231, 241, 
251, 261 
yoki 271 
subschyotla
rning 
tegishlisi 
201 
Buxgalteriya 
ma’lumotnomasi 
Beg‘araz berish
Beg‘araz 
berilishi 
munosabati bilan nomoddiy 
aktivlarni 
hisobdan 
chiqarilishi 
231, 241, 
251, 261 
yoki 271 
subschyotla
r-ning 
tegishlisi 
030 
Hisobdan 
chiqarish 
to‘g‘risida 
dalolatnoma 
Kamomad yoki yo‘qotishning aniqlanishi
1 
Inventarizatsiya natijasida 
kamomad 
chiqqan 
nomoddiy 
aktivlar 
summasiga 
231, 241, 
251, 261 
yoki 271 
subschyotla
rning 
tegishlisi 
030 
Inventarizatsiya 
dalolatnomasi 
2 
Inventarizatsiya natijasida 
kamomad chiqqan Budjet 
mablag‘lari hisobidan sotib 
231, 241, 
251, 261 
yoki 271 
030 
Hisobdan 
chiqarish 
to‘g‘risida 

---

290 
olingan yoki sotib olinish 
manbasi noaniq bo‘lgan 
nomoddiy 
aktivlar 
summasiga (agarda moddiy 
javobgar 
shaxsdan 
undirilsa): 
a) kam chiqqan nomoddiy 
aktivning 
qiymatini 
hisobdan chiqarilishi 
subschyotla
rning 
tegishlisi 
dalolatnoma 
b) 
aybdor 
shaxsdan 
undiriladigan 
summaning 
Budjet 
daromadlariga 
hisoblanishi 
170 
160 
Buxgalteriya 
ma’lumotnomasi 
v) aybdor shaxs tomonidan 
kamomad 
summasini 
to‘lanishi 
pul 
mablag‘lari
ni hisobga 
oluvchi 
subschyotla
r 
170 
Shaxsiy 
hisobvaraqdan 
ko‘chirma 
g) mablag‘larni Budjet 
daromadiga 
o‘tkazib 
berilishi 
160 
pul 
mablag‘larini 
hisobga 
oluvchi 
subschyotlar 
Shaxsiy 
hisobvaraqdan 
ko‘chirma 
3 
Moddiy 
javobgar 
shaxs 
kamomad 
chiqishida 
aybdor deb tan olingan 
holda (agarda nomoddiy 
aktiv Budjetdan tashqari 
mablag‘lar hisobidan xarid 
qilingan bo‘lsa): 
a) kam chiqqan nomoddiy 
aktivning 
qiymatini 
hisobdan chiqarilishi 
170 
030 
Buxgalteriya 
ma’lumotnomasi 
b) 
agarda, 
mazkur 
nomoddiy aktivning qoldiq 
qiymati moddiy javobgar 
shaxs 
hisobiga 
olib 
borilgan summadan kam 
bo‘lsa 
170 
272 
Buxgalteriya 
ma’lumotnomasi 
v) 
agarda, 
mazkur 
nomoddiy aktivning qoldiq 
qiymati moddiy javobgar 
shaxs 
hisobiga 
olib 
231, 241, 
251, 261 
yoki 271 
subschyotla
170 
Buxgalteriya 
ma’lumotnomasi 

---

291 
borilgan summadan ko‘p 
bo‘lsa 
rning 
tegishlisi 
g) aybdor shaxs tomonidan 
kamomad 
summasining 
to‘lanishi
pul 
mablag‘lari
ni hisobga 
oluvchi 
subschyotla
r 
170 
Shaxsiy 
hisobvaraqdan 
ko‘chirma 
10-MAVZU.: Byudjet tashkilotlarida tovar -moddiy 
zaxiralar hisobi 
 
1-jadval
 TOVAR-MODDIY ZAXIRALAR – BU.... 
keyinchalik sotish maqsadida normal faoliyat yuritish jarayonida tutib 
turiladigan va ishlab chiqarish jarayonida mavjud bo‘lgan, shuningdek 
mahsulot ishlab chiqarish, ishlarni bajarish yoki xizmatlar ko‘rsatish 
jarayonida yoxud ma’muriy va ijtimoiy-madaniy vazifalarni amalga oshirish 
uchun foydalaniladigan moddiy aktivlardir. 
 
2-jadval
 TOVAR-MODDIY ZAHIRALARIGA- ... 
xizmat qilish muddati bir yildan ortiq bo‘lmagan yoki bir operatsion tsikl 
mobaynida foydalaniladigan mol-mulklar, jumladan, qurilish – ta’mirlash 
materiallari, oziq-ovqat mahsulotlari, yoqilg‘i va yonilg‘ilar, ozuqa va em-
hashak, tara (idish)lar, qishloq xo‘jalik mahsulotlari va ishlab chiqarish 
buyumlari, o‘stiruvdagi va boquvdagi chorva mollari, o‘quv, ilmiy va boshqa 
maqsadlar uchun materiallar hamda laboratoriya sinovida bo‘lgan, uzoq vaqt 
foydalaniladigan materiallar, shartnoma asosida bajariladigan ilmiy-tadqiqot 
ishlari uchun maxsus asbob-uskunalar va boshqalar qiradi.
 
3-jadval
XIZMAT MUDDATI VA QIYMATIDAN QAT’I NAZAR QUYIDAGI 
INVENTAR VA XO‘JALIK ANJOMLARI TOVAR - MODDIY 
ZAXIRALAR TARKIBIGA KIRITILADI: 
a) maxsus asboblar va moslamalar (muayyan buyumlarni turkumli va 
ommaviy ishlab chiqarish yoki yakka tartibdagi buyurtmani tayyorlash uchun 
mo‘ljallangan maqsadli vazifadagi asboblar va moslamalar);
b) maxsus va sanitariya kiyimlari, maxsus poyabzal;
v) ko‘rpa-to‘shaklar;
g) yozuv-chizuv anjomlari (kalkulyatorlar, stol ustiga qo‘yiladigan asboblar 
va hokazo);

---

292 
d) oshxona inventari, shuningdek sochiq-dasturxonlar;
e) ularni barpo etish xarajatlari qurilish-montaj ishlarining tannarxiga 
kiritiladigan vaqtinchalik (titulda bo‘lmagan) inshootlar, moslamalar va 
qurilmalar;
j) foydalanish muddati bir yildan kam bo‘lgan almashtiriladigan uskunalar;
z) ovlash qurollari (trallar, yoyma to‘rlar, to‘rlar, anjomlar, matraplar va 
hokazo).