# 4, 2020 pedagogik mahorat*педагогическое мастерство*pedagogical skill

# 4, 2020 PEDAGOGIK MAHORAT*ПЕДАГОГИЧЕСКОЕ МАСТЕРСТВО*PEDAGOGICAL SKILL
67 
2.
 
Журналистик ўқитишни ташкил қилишда таълим ва ўқитиш технологиялари 
Мазкур мавзу ўзбек олий таълим педагогикасида 2009 йилдан кейин кенг оммалашди. Таълим 
жараёнларида технологиянинг уч хил атамаси фарқланади. 
Педагогик технология – ўқув жараёнини технологиялаштиришни бутунлигича аниқловчи 
тизимли категория. Педагогик технологияда “ўқитувчи – моддий муҳит – талаба” тактикаси амал 
қилади ва ўқув жараёнининг аниқ мақсадларини аввалдан белгилашдан токи ўқув натижаларига 
эришганликни назорат қилишгача бўлган жараён лойиҳаланади. 
Ўқитиш технологияси – бу таълимда кўлланган мақсадни амалга ошириш ва натижага эришиш 
бўйича таълим моделини ишлаб чиқиш, педагогик фаолият лойиҳасини бажаришнинг технологик 
харитасидир. Бунда муаммоли таълим, ривожлантирувчи таълим, модулли ўқитиш, дидактик 
ўйинлардан фойдаланиш каби педагогик технологиялар бўйича лойиҳаланган ўқув жараёнининг 
баёни тушунилади. 
Таълим технологияси – педагогик технологиянинг илмий жиҳатини ифодалаб, таълим 
шаклларини самарадор қилиш учун инсон ва техника ресурсларини, уларнинг ўзаро таъсирини 
ҳисобга олган ҳолда ўқитиш ва ўрганиш жараёнини аниқлашнинг тизимли методи. Унинг таркибига 
1) концептуал асос; 2) мазмуний қисм (мақсад, натижалар, ўқув ахбороти); 3) жараёнли қисм (ўқитиш 
усуллари, воситалари, ўқитишни бошқариш шакллари) кабилар киради. 
Ўзбек журналистикаси таълимида педагогик технологияларга эътибор мустақиллик даврида 
кучайди. Ўқитувчилар дарс жараёнларида узоқ йиллар амал қилиб келган анъанавий таълим 
ёндашуви билан бир қаторда замонавий педагогик технологияларни қўллашни бошладилар.
Ўқитиш технологияси ва таълим технологияларига эътибор эса асосан 2009 йилдан кейин 
бутун мамлакат ОТМда ўқув-услубий мажмуалар (ЎУМ - УМК) яратиш оммалаштирилган пайтдан 
журналистика факультетларига ҳам кириб келди. Барча фанлардан ЎУМлар ишлаб чиқилди. Ҳар бир 
фан мавзуси бўйича маъруза, амалий ёки семинар машғулотлари ўтиш бўйича алоҳида технологик 
хариталар ишлаб чиқилди, таълим технологиялари яратилди. 
Журналистикада таълим сифатини ошириш ва ундаги таълим бериш моделларини замон, янги 
рақамли технологиялар, ОАВ таҳририятлари ва таълим олувчиларнинг талабларига мослаштириш 
масаласи АҚШ ва Европа мамлакатлари олимлари ва мутахассислари орасида сўнгги бир аср 
давомида доимий мунозара бўлиб келмоқда. Натижада, АҚШда бир гуруҳ олимлар томонидан 
“Teaching hospital model” (“Шифохонада ўқитиш модели”) ишлаб чиқилди ва қатор университетларда 
синовдан ўтказилди. Ушбу моделнинг ўзига хослиги журналистик таълимни худди тиббиёт 
институтларида ўқитиладиган услубда, яъни бевосита иш жойида (журналистлар учун таҳририят 
муҳитида) ўқитишни назарда тутади [12]. 
Умуман олганда, технологик ёндашув – бу оддий тасвирлаш эмас, балки ўқув мақсадларига 
эришишга ёрдам берадиган ва самарали натижага олиб келадиган лойиҳалаштирилган таълим бериш 
ҳамда амалий кўрсатмалар орқали ташкил қилинадиган ўқитиш шаклидир.