Қ Ў л л а н м а 2018 й “Электр энергетикаси тўғрисида”ги Қонуннинг мақсади

102. Савол: Актив қаршиликли ўзгарувчан ток занжири.
102. Жавоб: Ўтказгичнинг ўзгарувчан токка қаршилиги унинг актив қаршилиги деб аталади.
Актив қаршиликли ўзгарувчан ток занжирда ток билан кучланиш фазаси ўзаро мос келади.
I R U


U ˜ I


103. Савол: Индуктив қаршилик.
103. Жавоб: Индуктивликли ўзгарувчан ток занжири ғалтаклар, чўлғамлардан иборат бўлади.Ўзгарувчан токнинг ўтишига ўзиндукция электр юритувчи кучи (э.ю.к.) томонидан кўрсатиладиган бу тўсқинлик индуктив қаршилик деб аталади ва _{ }қуйидаги формула билан аниқланади:

бу ерда:
𝜔 – бурчакий частота;
L - ғалтакнинг индуктивлиги
Занжирдаги ток ва кучланиш қуйидаги формула билан аниқланади:
_{ } ; _{ }
Индуктив қаршилик занжирда ток вектор кучланиш векторидан φ бурчакка орқада қолади.
I X_L U
90^О
U
I

Сиғимли ўзгрувчан ток занжири конденсаторлардан иборат бўлади. Сиғимли занжирдаги ток кучланишдан фаза жиҳатидан 90^Ога илгарланади.

I X_C
90^О U

U
I

Сиғимдан ўтаётган ток кучи қуйидаги формула ёрдамида аниқланади:

бу ерда U – сиғим қисмаларидаги кучланиш (B);
Хс – занжирнинг сиғим қаршилиги (Ом)-
Хс =;_{ }
С – конденсаторнинг сиғими (мкФ, Ф)


104. Савол: Уч фазали ток.
104. Жавоб: Уч фазали тизимда оқаётган бир хил частотали, бир-бирига нисбатан фаза жиҳатидан силжиган учта ўзгарувчан ток тизими “уч фазали ток” деб аталади. Ток ва кучланишлар орасидаги фазалар силжиши 120^О бўлади.