Xorvatiya Markaziy bankining mustaqilligi

Xorvatiya Markaziy bankining mustaqilligi

Rajabova Shabnam BI-72

Umumiy

Shtab kvartirasi: Zagreb, Xorvatiya

Huquqiy asosi: 21-dekabr 1990-yil

Egalik qilish huquqi: 100% davlatga qarashli

Gubernatori: Boris Vuychich

Valyutasi: Xorvatiya kunasi

Markaziy bank: Xorvatiya Xalq banki

Zaxiralari: 14 540 million dollar

XXB 21-dekabr 1990-yilda Xorvatiya parlamenti tomonidan qabul qilingan Xorvatiya Konstitutsiyasiga ko`ra tashkil etilgan muassasa.

Uning eng asosiy maqsadi milliy valyuta – kunaning barqarorligini qo`llab-quvvatlash va mamlakatda umumiy moliyaviy likvidlikni ta`minlash sifatida belgilangan.

Shuningdek, XXB banknotalarni emissiya qiladi va milliy valyuta zaxiralarini saqlaydi.

XXB o`z vakolatlarini amalga oshirish jarayonida Parlamentga hisob beruvchi mustaqil institut sifatida faoliyat olib boradi.

Bank 2 500 000 000 kuna (450 mln AQSh dollar) ustav kapitaliga ega.

XXB o`z faoliyatini “Xorvatiya Xalq banki to`g`risida”gi Qonunga muvofiq amalga oshiradi.

1990-yil 21-dekabrdagi Xorvatiya Konstitutsiyasi, 53-moddasida Xorvatiya Milliy banki Xorvatiya Markaziy banki sifatida e`tirof etildi va uning vakolatlari belgilandi:”Xorvatiya Milliy banki Xorvatiyaning Markaziy banki hisoblanadi. Xorvatiya Milliy banki o`z haq-huquqlari doirasida mamlakat ichkarisida hamda mamlakatdan tashqarida valyuta barqarorligi va to`lovlar likvidliligi yuzasidan javobgardir. Xorvatiya milliy banki o`z faoliyatida mustaqildir va Xorvatiya Sabori oldida hisobdordir. Xorvatiya Milliy bankining foydasi Xorvatiya byudjetiga tegishlidir. Xorvatiya Milliy bankining pozitsiyasi qonun-hujjatlariga asosan ishlab chiqilgan”

• 1990-yil 21-dekabrdagi Xorvatiya Konstitutsiyasi, 53-moddasida Xorvatiya Milliy banki Xorvatiya Markaziy banki sifatida e`tirof etildi va uning vakolatlari belgilandi:”Xorvatiya Milliy banki Xorvatiyaning Markaziy banki hisoblanadi. Xorvatiya Milliy banki o`z haq-huquqlari doirasida mamlakat ichkarisida hamda mamlakatdan tashqarida valyuta barqarorligi va to`lovlar likvidliligi yuzasidan javobgardir. Xorvatiya milliy banki o`z faoliyatida mustaqildir va Xorvatiya Sabori oldida hisobdordir. Xorvatiya Milliy bankining foydasi Xorvatiya byudjetiga tegishlidir. Xorvatiya Milliy bankining pozitsiyasi qonun-hujjatlariga asosan ishlab chiqilgan”

Xorvatiya Milliy bankining mustaqilligi Yevropa Ittifoqi Milliy markaziy banklarining mustaqilligini kafolatlovchi 130-sonli Yevropa Ittifoqi Shartnomasiga javob beradi.

• Xorvatiya Milliy bankining mustaqilligi Yevropa Ittifoqi Milliy markaziy banklarining mustaqilligini kafolatlovchi 130-sonli Yevropa Ittifoqi Shartnomasiga javob beradi.

GMT talablari bo`yicha Markaziy banklarning siyosiy mustaqilligi mezonlari

Markaziy bank Raisi Hukumatning aralashuvisiz tayinlanadi;

Markaziy bank Raisi 5 yildan uzoq muddatga tayinlanadi;

Markaziy bankning Direktorlar kengashi Hukumatning aralashuvisiz tayinlanadi;

Markaziy bankning direktorlar kengashi 5 yildan uzoq muddat boshqaradi;

Hukumat boshliqlarining bankning direktorlar kengashida bo`lishl;arining zarurati yo`qligi;

Pul-kredit siyosatiga oid qarorlarni qabul qilishda Hukumatning roziligini olish zarurati yo`qligi;

Qonunda narxlar barqarorligini ta`minlashga erishishning Markaziy bank ustuvor maqsadlaridan biri sifatida belgilanganligi;

Hukumat bilan kelishmovchiliklar yuzaga kelgan vaziyatda Markaziy bank pozitsiyasini kuchaytiruvchi qonun-hujjatlarining mavjudligi.

GMT mezonlari bo`yicha Markaziy banklarning iqtisodiy mustaqilligi

• Hukumatga kredit ajratishning avtomatik taomillarining mavjud emasligi;
• Agar hukumatga kredit ajratish imkoniyati mavjud bo`lsa, unda hukumat uni faqat bozor stavkalarida olishi mumkinligi;
• Hukumatga kreditlarning belgilangan muddatga berilishi;
• Hukumatga beriladigan kreditlar miqdorining chegaralanganligi;
• Markaziy bank Davlat qarzi birlamchi bozorining ishtirokchisi hisoblanmasligi;
• Markaziy bank o`zining foiz stavkalarini mustaqil holda o`rnatadi (Hukumat bilan kelishuvni amalga oshirmagan holda);
• Markaziy bank bank sektorining ustidan nazoratni amalga oshirish uchun javobgarlikni zimmasiga olmaydi(bu holda, MB GMT mezonlariga ko`ra 2 ball bilan baholanadi) yoki bu javobgarlikni boshqa davlat hokimiyati o`rganlari bilan bo`lishadi (1 ball bilan baholanadi).

E`TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!