Xonboboyeva shaxnoza sharif qizi

Mavzu: Massaj zontlaridan foydalanish kamchilik va avzalliklari

Bajardi:

XONBOBOYEVA SHAXNOZA SHARIF QIZI

Logopedik zont bilan massaj – bu, mushaklar tonusi buzilganda qo’llaniladigan faol mexanik usul hisoblanadi. Bunday massaj ayniqsa dizartriya, rinolaliya va duduqlanishni bartaraf etishda qo’llaniladi. Logopedik massajni quyidagi 3guruhga qo’llash mumkin emas.

- Teri kasalliklari – zamburug’li, yiringli uchuq yorilganda, shuningdek gematoma, onkologik kasalliklarda; - Yuqumli kasalliklar, ya’ni angina, o’tkir tutqanoqli kasalliklar, bolalar yuqumli kasalliklarida; Stomatologik kasalliklar – stomatit. Har qanday operatsiyalar, tishlar tushishi yoki oldirib tashlashda. Logopediyada quyidagi massajlar qo’llaniladi: - An’anaviy; - Nuqtali(xitoy xalq tabobati); - Zondli; - Apparatli; - O’z o’zini massaj qilish. An’anaviy klassik massaj to’rt usulda qo’llaniladi. Silash - qo’l badan bo’ylab terini burishtirmasdan asta-sekin silab o’tadi. Agar shu holat sekin bajarilsa, tonusni pasaytiradi. Uqalash – har – xil tomonga to’qimalarning cho’zilishi, lekin qattiq ezmaydi. Tez uqalash jonlantiradi (1-daqiqada to’qqizta harakat), sekinlashsa bo’shashtiradi. Ezib uqalash – yig’ilib qolgan terini ma’lum bir harakat bilan rag’batlantiriladi. Passiv gimnastika mashqidek ta’sir qiladi. Ortiqcha ezib uqalash juda bo’shashtirib yuborishi mumkin. Agar ezib uqalash umumiy massajning to’rtdan bir qismi vaqtida amalga oshirilsa qisman ta’sir ko’rsatadi. Agar bu uqalash to’g’ri umumiy massaj vaqtining yarmi davomida bajarilsa, faolrag’batlantirkvchi ta’sir ko’rsatadi. Tebratish – logopedning qo’l harakati tebranishini bolaning uqalanayotgan terisiga yetkazib berish. Tebranish ikki turda bo’ladi. - Navbatma-navbat – teri ustidan qo’lni birin-ketin olib bajariladi (chimchilash, taqillatish). U mushaklarni rag’batlantiradi. - Uzluksiz tebratish qo’llarni teridan olmay bajariladi. Bu holat bolaning mushaklarini bo’shashtiradi. Logopedik massaj bosh, bo’yin shu bilan birga tepa yelka mushaklaridagi qismlarda bajariladi. Logopedik massaj vaqtida pereferik nutq apparatidagi mushaklarga alohida diqqatni jalb qilinadi, ya’ni til lab, yuz, yumshoq tanglay mushaklarga e’tibor qaratiladi

Zontd orqali nutq massaji
Kinestetik his-tuyg'ularni yaxshilash, artikulyatsiya organlarining harakatlarining kinetik asosini yaxshilash uchun organlar va to'qimalarga zarba berish, silliqlash, tebranish, siqish, bosim shaklida mexanik tasir qilish

• 
  Ko'p usullar orasida nutq massajining eng samarali usuli – Novikovaning zond massaji.
  
• 
  Ushbu usul tibbiyot reestriga kiritilgan. Nutq buzilishlarini bartaraf etishning bunday noan'anaviy va ancha samarali usulini logoped pedagogika fanlari doktori E.V. Novikova ishlab chiqqan.
  
• 
  Elena Novikovaning zond massaji yuz mushaklarining massajiga asoslangan: til, yonoq, lablar, yonoq suyaklari. Bu massaj maxsus zond yordamida amalga oshiriladi. Muallif tomonidan ishlab chiqilgan zondlar to'plami 8 donadan iborat. Har bir zondning o'ziga xos vazifasi bor. Bu zondlar yordamida nutq zararlangan hududlarga ma'lum ketma -ketlikda va ma'lum bosish kuchi bilan ta'sir ko'rsatadi
  
• 
  Mushaklarni bo'shatish, spazmlarni yo'qotish, shuningdek, ularni kuchaytirish, yuz mushaklarining ohangini oshirish uchun mashqlar mavjud, ya'ni bemorni nima tashvishlantirayotganiga qarab, muammo alohida hal qilinadi.
  
• 
  Prob massaj nafaqat tovush ishlab chiqarishni normallashtirishga yordam beradi, balki asab tizimiga ham foydali ta'sir ko'rsatadi. Va bu, o'z navbatida, bolalar nutqining rivojlanishiga yanada katta turtki beradi.
  
• 
  Birinchidan, zond massaji butun artikulyatsiya tizimining mushaklarini - chaynash va yuz muskullarini, yonoq mushaklarini, uvula va lablarni, yumshoq tanglayni tekshirish bilan boshlanadi. Shundan keyingina, logoped massaj kursini buyurishi, uning davomiyligi va chastotasini aniqlay oladi. Shubhasiz, massajning o'zi mutaxassis tomonidan amalga oshirilishi kerak.
  
• 
  Odatda, zond massaji 10-20 kunlik kurslarda o'tkaziladi. Kurslar soni va chastotasi logoped, kuzatuvchi shifokor tomonidan belgilanadi. Faqat bitta kurs etarli bo'lgan holatlar mavjud. Bularning barchasi shikastlanish darajasiga va tovush talaffuzining buzilishining og'irligiga bog'liq. Prob massaji ham bolalar, ham kattalar uchun mos keladi
  
• 
  Bolalar buni 6-12 oylikdan boshlashlari mumkin. Bolaga nutq terapiyasi zond massajini boshlashdan oldin, unga problar bilan tanishish imkoniyatini berish yaxshidir: tekshiring, qo'lingizda ushlang, steril zondlar og'zingizda tursin. Odatda bolalar tezda massaj qilishga o'rganishadi.
  
• 
  Artikulyar apparatning jiddiy buzilishi bilan og'riq paydo bo'lishi mumkin, ammo uning ko'rinishi istalmagan. Massajdan keyin ko'karishlar, tilning yorilishi, og'iz shilliq qavatining shikastlanishi bo'lmasligi kerak
  

E.V. Novikova mohiyati nutqning shakllanishi uchun mas'ul bo'lgan artikulyatsiya organlari va miyaning refleks zonalariga bevosita ta'sir qiluvchi maxsus asboblar, zondlardan foydalaniladi. Hozirgi vaqtda nutq massaji nutq sohasidagi eng samarali noan'anaviy usul sifatida tan olingan. Zondlar - bu artikulyatsiya apparati kerakli joylariga kirishni ta'minlaydigan maxsus moslama. Har xil konfiguratsiyadagi sakkizta Zond navbatma -navbat qat'iy ketma -ketlikda ishlatiladi. Ularning har biri ma'lum funksiyalarni bajaradi: ba'zilari mushaklarni bo'shashtiradi, spazmni bo'shatadi, boshqalari mushak to'qimasini mustahkamlash uchun "simulyator" vazifasini bajaradi. Har bir zond faqat tuzatilayotgan zonada ishlaydi.

Bemor qulay joyda (divanda) yotadi, logoped -massaj terapevti navbat bilan artikulyatsiya moslamasining zarba kerak bo'ladigan qismini bosish kuchini mustaqil ravishda aniqlaydigan har bir prob bilan massaj. Davolash natijasida:

Qaysi holatlarda zondli nutq massaji buyuriladi

Jarayonni tayinlashdan oldin, nutq terapevti - defektolog bemorning butun artikulyatsiya apparati: yonoq va yonoq muskullari, til, lablar, yumshoq tanglayni yaxshilab tekshiradi. Faqat shundan keyingina mashg'ulotlar metodologiyasi, davomiyligi va chastotasi, kerakli kurs davomiyligi aniqlanadi.

Ta'sirga erishish uchun 12-20 kunlik kurs tavsiya etiladi. Natijani mustahkamlash uchun bir yarim oydan keyin takrorlanadi.

Zondli nutq massaji quyidagi kasalliklarni davolashda ijobiy ta'sir ko'rsatadi: