Tema : Mámleket basqarıwı hám puqaralıq jámiyeti institutları óz-ara munasábetleri

---

Tema : Mámleket basqarıwı hám puqaralıq jámiyeti institutları óz-ara munasábetleri 

 

 Joba  

 

 Puqaralıq jámiyeti basqarıwı  

 

 Puqaralıq jámiyeti institutlarınıń jurtımızda tashkil etiliwi 

 

 Óz-ara munasábetler 

 

 Sol jıl 4 mayda mámleketimiz basshısınıń “Mámleketti demokratiyalıq jańalaw processinde puqaralıq 

jámiyeti institutlarınıń rolin tupten asırıw ilajları tuwrısında”gi pármanı qabıllandı. Bul hújjet tiykarında 

Ózbekstan Respublikası Prezidenti janındaǵı Puqaralıq jámiyetin rawajlandırıw boyınsha máslahát keńesi 

dúzildi. Máslahát keńesi basshısı Akmal SAIDOV menen usı Pármandiń mazmun-mánisi hám áhmiyeti 

haqqında sáwbetlashdik. 

- Ǵárezsizlik jıllarında jurtımızda puqaralıq jámiyetiniń sociallıq-siyasiy hám huqıqıy ortalıǵı ósip atır,- 

dedi A. Saidov.- Bul unamlı processler kisige qanaatlanıwshılıq baǵıshlaydı. Nege degende, hár birewimiz 

demokratiya naǵıymetleri qarıydarsı bolıw menen sheklenip qalmastan, bálki sol naǵıymetlerdi 

jaratıwshı aktiv shaxslar retinde ózligimizdi kórinetuǵın etiwimiz búgingi dáwir talabı bolıp tabıladı. 

 

 Elleslerimizning mámleket hám jámiyet turmısında aktiv qatnas etiwi, óz gezeginde, jámiyetimizdi jáne 

de demokratiyalastırıw, erkinlestiriw hám puqaralıq jámiyeti institutların qáliplestiriw hám de izbe-iz 

rawajlandırıw menen bekkem baylanıslı. Usı mánisten alıp qaraǵanda, keyingi dáwirde socialliq ómirdiń 

barlıq tarawlarında demokratiyalıq ózgerislerdi ámelge asırıwda puqaralıq jámiyeti institutları, atap 

aytqanda, mámleketlik emes kommerciyalıq bolmaǵan shólkemleriniń (NNT) roli hám áhmiyeti, social 

aktivligi, ulıwma, olar iskerliginiń natiyjeliligin kúsheytiwge qaratılǵan zárúrli ilajlar ko'rildi. 

 

 Prezident pármanında belgilengeni sıyaqlı, ótken dáwirde bul tarawǵa tiyisli 200 den artıq normativlik-

huqıqıy hújjet qabıllandı. Bul haqqında sóz barǵanda, áwele, milliy nızamshılıqta Ózbekstan Respublikası 

Konstitusiyası jetekshi orın tutıwın atap ótiw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı. Tiykarǵı nızamımızdıń 

34-zatsında puqaralardıń jámiyetlik birlespelerine uyushish huqıqı bekkemlenip qoyılǵan. Yaǵnıy : 

“Ózbekstan Respublikası puqaraları kásiplik awqamlarına, siyasiy partiyalarǵa hám basqa jámiyetlik 

birlespelerine uyushish, ǵalabalıq háreketlerde qatnasıw huqıqına iye esaplanadılar”. 

 

 Konstituciyamızdıń úshinshi bólimindegi XIII bap “Jámiyetlik birlespeleri” dep ataladı. Usı baptaǵı zatlar 

puqaralıq jámiyetiniń dástúrlerineni qayta tiklew, jámiyetlik birlespeleri mártebein huqıqıy tárzde 

rásmiylestiriw, olardıń real hám turaqlı rawajlanıwın támiyinlewge qaratılǵan konstituciyalıq 

qaǵıydalardan shólkemlesken. Eń áhmiyetlisi, Konstituciyamızda puqaralıq jámiyeti institutların 

shólkemlestiriw hám olar iskerliginiń huqıqıy tiykarları tán alıw etilgen, olardıń mámleket menen óz-ara 

sherikligi principlerı belgilengen. 

---

 

 Áne sol konstituciyalıq normalarni ámelde qóllaw maqsetinde “Jámiyetlik birlespeleri tuwrısında”, 

“Kásiplik awqamları, olardıń huqıqları hám iskerliginiń kepillikleri tuwrısında”, “Siyasiy partiyalar 

tuwrısında”, jańa tahrirdagi “Hújdan erkinshegi hám diniy shólkemler tuwrısında”, “Mámleketlik emes 

kommerciyalıq bolmaǵan shólkemleri tuwrısında”, “Jámiyetlik fondlari tuwrısında”, “Siyasiy partiyalardı 

finanslıq támiynlew tuwrısında”, “Mámleketlik emes kommerciyalıq bolmaǵan shólkemleri iskerliginiń 

kepillikleri tuwrısında”, “Qáwenderlik tuwrısında”, jańa tahrirda “Puqaralardıń ózin ózi basqarıw 

shólkemleri tuwrısında” hám “Puqaralar jıyını baslıǵı (aqsaqalı ) jáne onıń máslahátshileri saylawı 

tuwrısında”, sonıń menen birge, “Ekologiyalıq qadaǵalaw tuwrısında”, “Qáwenderlik hám qáwenderlik 

tuwrısında”, “Social seriklik tuwrısında”, “Parlament qadaǵalawı tuwrısında”gi nızamlar qabıllandı. 

 

- Bul tarawda keyingi dáwirde, 2017-2021 jıllarda Ózbekstan Respublikasın rawajlandırıwdıń besew ústin 

turatuǵın baǵdarı boyınsha Háreketler strategiyasında belgilengen zárúrli wazıypalar atqarıwı 

sheńberinde qanday nızam hújjetleri qabıllandı? 

 

- Álbette, puqaralıq jámiyeti institutları iskerlik kórsetetuǵın huqıqıy mákandı jáne de keńeytiw 

maqsetinde Háreketler strategiyasında belgilengen ústin turatuǵın wazıypalar mánisinen kelip shıǵıp, 

ámeldegi nızam hújjetleri jáne de rawajlanıwlashtirilmoqda hám búgingi dáwir talapları tiykarında jańa 

nızamlar qabıl etińip atır. Bul haqqında sóz barǵanda, eń dáslep, 2018 jıl 12 aprelde qabıl etilgen 

“Jámiyetshilik qadaǵalawı tuwrısında”gi nızamdı tilge alıwdı qáler edim. 

 

 Bul nızamnıń maqseti mámleket shólkemleri hám mákemeleri iskerligi ústinen jámiyetshilik 

qadaǵalawın shólkemlestiriw hám de ámelge asırıw salasındaǵı munasábetlerdi tártipke salıwdan ibarat. 

Nızamǵa qaray Ózbekstan Respublikası puqaraları, puqaralardıń ózin ózi basqarıw shólkemleri, sonıń 

menen birge, nızam hújjetlerinde belgilengen tártipte dizimge alınǵan NNT, ǵalaba xabar quralları (OAV) 

jámiyetshilik qadaǵalawı sub'ektleri etip belgilengen. 

 

 Ámeldegi jıl 18 aprelde qabıl etilgen “Ózbekstan Respublikasınıń ayırım nızam hújjetlerine ózgertish hám 

qosımshalar kirgiziw tuwrısında”gi nızamǵa muwapıq, atap aytqanda, «Ózbekstan Respublikasında 

jámiyetlik birlespeleri tuwrısında»gi, «Hújdan erkinshegi hám diniy shólkemler tuwrısında»gi, «Siyasiy 

partiyalar tuwrısında»gi, «Jurnalistlik iskerligin qorǵaw tuwrısında»gi, «Ǵalaba xabar quralları 

tuwrısında»gi, «Informaciya erkinligi principleri hám kepillikleri tuwrısında»gi nızamlarǵa dáwir 

talaplarınan kelip shıqqan halda tiyisli ózgertiwler kirgizildi. 

 

 Mısal ushın, «Siyasiy partiyalar tuwrısında»gi nızam «Ózbekstan Respublikası Joqarı Jıynalısı Nızamshılıq 

palatası deputatınıń wákili» atlı 142-zat menen toldırildi. Jańa zat normalariga kóre, siyasiy partiya 

tárepinen Joqarı Jıynalıs Nızamshılıq palatasınıń deputatı menen kelisim halda partiyanıń tiyisli saylaw 

okrugidagi aymaqlıq bólimi xızmetkerleri arasından jámiyetshilik tiykarında isleytuǵın wákil ajıratıp 

beriliwi múmkin. Nızamshılıq palatası deputatınıń wákili deputattıń saylaw okrugidagi óz saylawshıları 

menen turaqlı baylanıs ornatıwına kómeklesedi. 

 

 Prezidentimiz tárepinen, sonıń menen birge, sol jıl 26 apreldegi “Fermer, dıyxan xojalıqları hám tomorqa 

jer iyeleri iskerligin jetilistiriw boyınsha qosımsha ilajlar tuwrısında”, ámeldegi jıl 16 apreldegi “Diniy-

---

bilimlendiriw tarawdıń iskerligin tupten jetilistiriw ilajları tuwrısında”, 2018 jıl 2 fevraldagi “Hayal-qızlardı 

qollap-quwatlaw hám shańaraq institutın bekkemlew salasındaǵı iskerlikti tupten jetilistiriw ilajları 

tuwrısında”, 2017 jıl 17 noyabr degi “Ónermentchilikni jáne de rawajlandırıw hám ónermentlerdi hár 

tárepleme qollap-quwatlaw ilajları tuwrısında”, 2017 jıl 27 iyuldagi “Ózbekstan Respublikası 

Prezidentiniń perspektivalı jas pedagog hám ilimiy kadrlardıń mamanlıǵın asırıw “Uqıp” fondı iskerligin 

jáne de jetilistiriw tuwrısında”, 2017 jıl 5 iyuldagi “Jaslarǵa tiyisli mámleket siyasatı natiyjeliligin asırıw 

hám Ózbekstan jaslar birlespesi iskerligin qollap-quwatlaw tuwrısında”, 2017 jıl 19 maydaǵı “Milletleraro 

munasábetler hám shet el mámleketler menen doslıq baylanısların jáne de jetilistiriw ilajları tuwrısında”, 

2017 jıl 3 fevraldagi “Máhelle institutın jáne de jetilistiriw ilajları tuwrısında” hám de 2016 jıl 28 dekabr 

degi “Ózbekstan eń húrmetlilerdi social qollap-quwatlaw « Haq niyetli» fondı iskerligin jáne de jetilistiriw 

ilajları tuwrısında”gi húkimler qabıllandı. 

 

 Bunnan tısqarı, mámleketimiz basshısınıń 2018 jıl 5 apreldegi “Ózbekstan Jazıwshılar awqamı iskerligin 

jáne de jetilistiriw ilajları tuwrısında” hám de 2017 jıl 28 iyuldagi “Ruwxıy -bilimlendiriw jumıslar 

natiyjeliligin asırıw hám tarawdı rawajlandırıwdı jańa basqıshqa kóteriw tuwrısında”, 2017 jıl 19 iyun daǵı 

«Ózbekstan Respublikası Sawda -sanaat palatası iskerligin shólkemlestiriwge tiyisli qosımsha ilajlar 

tuwrısında»gi qararları tastıyıqlandi. Bul normativlik-huqıqıy hújjetler tiyisli sistemalar iskerligin tupten 

jetilistiriwge qaratılǵan izbe-iz hám kúshli jańalanishlar ushın huqıqıy tiykar wazıypasın o'tamoqda. 

 

 Milliy ekonomikanı innovciyalıq rawajlandırıwda akademikalıq ilim-pánniń rolin kúsheytiw, ilimiy-

izertlew hám innovciyalıq iskerlikti rawajlandırıw, aldıńǵı ilimiy tabıslardı ámeliyatqa engiziw, orınlarda 

ilimiy mekteplerdi bekkemlew hám de tiyisli aymaqlıq hám tarmaq máselelerin sheshiwde olardıń aktiv 

qatnasın támiyinlew jumısları da mámleketimiz basshısınıń turaqlı itibarında turıptı. Intalı jaslardı ilimiy 

jumısqa tartıw, xalıq aralıq kólemde mámleket ilimi orının asırıw boyınsha úlken nátiyjelerge 

eriwilmoqda. 

 

 Atap aytqanda, 9 ilimiy-izertlew shólkemi Pánler akademiyası quramına qaytarıldı, qatar ilimiy 

shólkemler qayta dúzildi, Pánler akademiyasınıń pán baǵdarları boyınsha 3 bólimi hám Navaiy bólimi 

dúzildi, Ózbekstannıń eń jańa tariyxı boyınsha Jámiyetshilik keńesi iskerligi jolǵa qoyıldı. «2017-2021 

jıllarda respublikada ilimiy-izertlew mákemeleri infratuzilmasini bekkem­lash hám innovciyalıq iskerlikti 

rawajlandırıw boyınsha kompleks ilajlar programması» ámelge asırılıp atır. 

 

 Bir ǵana materiallıq -gumanitar tarawlardı rawajlandırıw boyınsha etilgen jumıslar haqqında 

toqtalganda, ótken jıldıń ózinde mádeniyat, ádebiyat hám kórkem óner, ǵalaba xabar quralları tarawına 

tiyisli 12 zárúrli hújjet qabıl etilgenin atap ótiw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı. 

 

- Prezidentimizning jańa Pármanında puqaralıq jámiyeti institutlarınıń iskerligi menen baylanıslı jaǵday 

saldamlı sın pikir etildi. Usı hújjette, atap aytqanda : “ámelge asırılıp atırǵan keń kólemli reformalarda, 

puqaralardıń siyasiy mádeniyatı hám huqıqıy sanasına asırıwda, olardıń ruwxıy hám basqa nomoddiy 

mútajliklerin qandırıwda mámleketlik emes kommerciyalıq bolmaǵan shólkemleriniń aktiv qatnas 

etiwine tosqınlıq qılıp atırǵan qatar sistemalı mashqala hám kemshilikler bar”, dep belgilengen. Buǵan 

ne deysiz? 

 

---

- Álbette, mámleketimiz basshısınıń bul Pármanında, birinshiden, usı tarawdıń házirgi jaǵdayına qısqa 

hám qalıs baha berilgen; ekinshiden, ámeldegi kemshilikler ashıq -áshkara kórsetip ótilgen; úshinshiden, 

anıqlanǵan mashqalalardi saplastırıwǵa tiyisli ámeliy ilajlar belgilengen; tórtinshiden, sol tásirli sharalardı 

ámelde qollanıw etiw hám kutilgan nátiyjelililikke erisiwdiń anıq mexanizmleri názerde tutılǵan. 

 

 Eń áhmiyetlisi, Pármannen Prezidentimizning búgingi kún hám jaqın keleshekte Ózbekstandaǵı 

puqaralıq jámiyeti institutların hár tárepleme qollap-quwatlawǵa qaratılǵan zárúrli ǵayratları orın alǵan. 

Usı mánisten alıp qaraǵanda bul Párman shın mániste tariyxıy hújjet bolıp tabıladı. 

 

 Pármandiń sın kózqarastan -analitik ruhiga kelsek, tarawda usı waqıtta ámeldegi haqıyqatlıq tiykarınan 

da sonday. Bir ǵana mısal : aytıp ótilgeni sıyaqlı, bul tarawda qansha nızamlar, párman hám qararlar 

qabıl etilgen, yaǵnıy jetkilikli nızamshılıq bazası jaratılǵan. 

 

 Soǵan qaramay, social seriklik – mámleket shólkemleri hám NNT ortasında puqaralardıń keń kólemli 

social máselelerin sheshiwge, ásirese, jaslardıń ǵayratları hám zamanagóy ideyaların rasında ilgeri 

jıljıtıwǵa qaratılǵan sherikliktiń nátiyjeli mexanizmine sheńber alǵanı joq. 

 

- Pármande belgilengen sın kózqarastan jaǵdaylardı turmısımızdıńda ámeldegi mısallar menen 

salıstırıwiy analiz etip, tiyisli máselelerge áyne qanday ámeliy sheshimler názerde tutılǵanı haqqında 

sóylep bersangiz. 

 

- Pármande sociallıq-ekonomikalıq rawajlanıw programmaların, normativlik-huqıqıy hújjetlerdi islep 

shıǵıw hám ámelge asırıwǵa NNTni tartıw dárejesi tómenligi haqqında sóz barǵan. Bul, óz gezeginde, 

barlıq social gruppalardıń túrli NNT tárepinen ańlatpalanatuǵın máplerin tereń úyreniw hám de inabatqa 

alıwǵa múmkinshilik bermeyapti. 

 

 Ekenin aytıw kerek, mámleketimiz basshısı ǵayratı menen islep shıǵılǵan Háreketler strategiyası joybarı, 

sonıń menen birge, bul programmalıq hújjet sheńberinde 2017 hám 2018 jıllarda qabıl etilgen Mámleket 

programmaları da jámiyetshilik talqılawına qóyılıp, keyininen qabıl etilgen. Bunnan gózlengen tiykarǵı 

maqset mámleket áhmiyetine iyelik etiw aktual máselelerdi kompleks túrde analiz qılıw, keń 

jámiyetshilik qatlamları, ekspertler túsindiriwi, oy-óris hám usınısların úyreniwden ibarat ekenin atap 

ótiw kerek. 

 

 Sonlıqtan, mámleket hám jámiyet áhmiyetine iyelik etiw bunday hújjetlerdi tayarlawda pútkil Ózbekstan 

xalqiniń qızıǵıwshılıqları tolıq inabatqa alınıwın támiyinlew ushın xalıq ortasında keń dodalawlar 

shólkemlestiriw, turaqlı túrde xalıq menen ushırasıw talap etiledi. Bunda, shubhasız, puqaralıq jámiyeti 

institutları, atap aytqanda, NNT aktiv bolıwı dárkar. 

 

 Onıń ushın bolsa, ókiniw menen aytamız, mámleket menen puqaralıq jámiyeti institutları ortasında 

ámeliy hám nátiyjeli baylanıs mexanizmleri jolǵa qoyılmaǵan. Tiyisli mámleket shólkemleri tárepinen 

mámleketti sotsial-ekonomikalıq, sociallıq-siyasiy tárepten jáne de rawajlandırıw boyınsha innovciyalıq 

---

ideyalardı usınıs etiwshi aktiv, óziniń ǵayratlarına súyene otirip iskerlik kórsetetuǵın NNTni qollap-

quwatlaw hám xoshametlew ilajları kerek dárejede ámelge asırilmayapti. 

 

 Bulardıń barlıǵı, óz gezeginde, bul social strukturalar menen ámeliy baylanısti jolǵa qoyıw maqsetinde 

Ózbekstan Respublikası Prezidenti janında Puqaralıq jámiyetin rawajlandırıw boyınsha máslahát keńesin 

dúziw zárúrshiligin kún rejimine qoydı. Prezidentimiz Pármanı menen islengen usı Máslahát keńesin 

dúziw ideyası Háreketler strategiyasında názerde tutılǵan hám Prezidentimiz Shavkat Mirziyoevning 

2017 jıl 22 dekabrde Joqarı Jıynalısqa usınıs etilgen Bildiriw xatında ilgeri surilgandi. 

 

 Pármande Máslahát sovetiniń tiykarǵı wazıypaları belgilengen. Atap aytqanda, Máslahát keńesi 

puqaralıq jámiyetin hám keń jámiyetshilikti uwayımlantirayotgan aktual máselelerdi izbe-iz tiykarda 

talqılaw etip, usı sektordıń jaǵdayı hám rawajlanıw tendentsiyası haqqında Ózbekstan Respublikası 

Prezidentin úzliksiz túrde xabarlı etip baradı. 

 

 Sonıń menen birge, puqaralıq jámiyeti institutları iskerliginiń shólkemlestirilgen-huqıqıy hám 

ekonomikalıq tiykarların jetilistiriw, social seriklik hám jámiyetshilik qadaǵalawın ámelge asırıw, usı 

institutlardıń jámiyet basqarıwındaǵı qatnasıwın keńeytiw ushın qolay sharayatlar jaratıw máseleleri 

boyınsha Ózbekstan Respublikası Prezidentine usınıslar kiritedi. 

 

 Sol orında atap kórsetiw kerek, puqaralıq jámiyeti institutlarına olardıń xalıq aralıq sherikligin 

rawajlandırıwda, aldıńǵı xalıq aralıq tájiriybeni úyreniwde hám bul tájiriybeni Ózbekstan sharayatında 

engiziwde kómeklesiw de usı Máslahát sovetiniń wazıypasına kiredi. 

 

 Máslahát keńesi iskerligi tikkeley Ózbekstan Respublikası Prezidenti tárepinen muwapıqlastırıladı. 

Máslahát keńesi iskerligin shólkemlestirilgen tárepten támiyinlew bolsa Puqaralıq jámiyeti qáliplesiwin 

monıtorıń qılıw ǵárezsiz institutı tárepinen ámelge asıriladı. 

 

- Ózbekstandaǵı puqaralıq jámiyeti institutların hár tárepleme qollap-quwatlawǵa qaratılǵan jańa 

ǵayratlar haqqında hár tárepleme toqtalsangiz. 

 

- Ekenin aytıw kerek, házirgi waqıtta jurtımızda 9 mıń 200 den zıyat NNT iskerlik kórsetip atır. Puqaralıq 

jámiyetiniń bul tayansh institutları jerleslerimizning huqıqları hám nızamlı máplerin, demokratiyalıq 

qádiriyatlardı qorǵawda, social, materiallıq hám bilimlendiriw maqsetlerge erisiwde zárúrli rol' 

o'ynamoqda. 

 

 Bul kóp sanlı NNTning kópshiligi Qaraqalpaqstan Respublikası hám wálayatlarda dúzilgen. Olardı 

finanslıq xoshametlew menen shuǵıllanap atırǵan birden-bir Fond, yaǵnıy Ózbekstan Respublikası Joqarı 

Jıynalısı janındaǵı Mámleketlik emes kommerciyalıq bolmaǵan shólkemlerin hám puqaralıq jámiyetiniń 

basqa institutların qollap-quwatlaw jámiyetlik fondı bolsa paytaxtımızdada iskerlik júrgizedi. 

 

---

 Shólkemlestiriw etilgeninen berli ótken dáwir dawamında usı Jámiyetlik fondı tárepinen mámleket 

byudjetinen ajıratılǵan 60 milliard sumnan artıq aqsha 1, 5 mıńǵa jaqın NNT hám OAVga subsidiya, grant 

jáne social buyırtpa formasında berildi. Sol maqsette 2017 jılda mámleket byudjetinen 12 milliard sum 

aqsha ajıratılǵan bolsa, 2018 jıl 15 milliard sum aqsha jóneltiriledi. Bul ámeldegi jılǵa salıstırǵanda 25 

procent kóp bolıp esaplanadı. 

 

 Áyne shaqta Ózbekstanda 9 mıń 200 den zıyat NNT, 1 mıń 400 den artıq OAV hám 10 mıńǵa jaqın 

máhelle puqaralar jıyını bar ekenligin esapqa alsaq, Jámiyetlik fondining jurtımızdaǵı ámeldegi puqaralıq 

jámiyeti institutların keń qamrovda xoshametlew boyınsha iskerligi jetkilikli emesligi óz-ózinen ayan 

boladı. 

 

 Sol sebepli Pármande Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesi baslıǵı, wálayatlar hám Tashkent 

qala hákimleri moynına eki ay múddette Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵi Kengesi, xalıq deputatları 

wálayatlar hám Tashkent qala Keńesleri janında mámleketlik emes kommerciyalıq bolmaǵan 

shólkemlerin hám puqaralıq jámiyetiniń basqa institutların qollap-quwatlaw jámiyetlik fondlarini 

shólkemlestiriw wazıypası júklengeni júdá zárúrli bolıp tabıladı. 

 

 Usı fondlar óz iskerligin ámelge asırıwdı dawam ettiriwi ushın 2019 jıldan baslap Qaraqalpaqstan 

Respublikası byudjetinen, jergilikli byudjetlerden zárúr aqshalar ajratılıwı názerde tutilmoqda. Bul 

fondlar, shubhasız, “úshinshi sektor”ni qollap-quwatlaw ushın jergilikli mámleket byudjetinen 

jóneltiriletuǵın aqshalardı ádalat principlerı tiykarında ashıq -áshkara bólistiriwge xızmet etedi. 

 

 Orınlarda tuzilajak bul fondlarning mánisi hám áhmiyeti, bir tárepden, jurtımızdaǵı puqaralıq jámiyeti 

institutların jáne de keń kólemde qollap-quwatlaw imkaniyatın bersa, ekinshi tárepden, “kommerciyalıq 

bolmaǵan” tiykarda isleytuǵın, yaǵnıy dáramatqa tayanmaydigan bul social shólkemler wákilleriniń 

materiallıq xoshamet isteginde paytaxtqa qatnab, artıqsha aqsha hám waqıt jumsawınıń aldın aladı. 

 

 Prezidentimiz ilgeri súrgen ǵayratlardan taǵı biri mınada, 2018 jıl 1 iyunnan baslap dizimnen ótkeriwshi 

organ menen NNTning ilajların kelisiw tártibi joybarlawtirilayotgan ilajlar haqqında xabarlı qılıw tártibi 

menen almastırıladı. Bul ne degeni? 

 

 Gáp sonda, Pármande NNTni dizimnen ótkeriw processlerin, olardıń iskerligi rejimin belgileytuǵın 

nızamshılıq normalarida artıqsha byurokratik talaplar hám irkiniwler názerde tutılǵanı, bul normalar 

gónergenligi hám zaman talaplarına juwap bermasligi kórsetip ótilgen. 

 

 Ashiǵinı aytqanda, arnawlı bir NNT ózi ótkeretuǵın ilajnı tiyisli mámleket organı menen “kelmekteı”ning 

ózi-aq kóbinese túrli byurokratlıq hám sansolarlik jaǵdayların keltirip shıǵaray atırǵanı sır emes. 

Endigiden bolsa sol NNT ózin dizimnen ótkergen mámleket organın qanday ilaj uyushtirayotgani 

haqqında xabarlı etiwi jetkilikli bolıp tabıladı. 

 

---

 Juwmaq etip aytqanda, Prezidentimiz Pármanında NNT hám de puqaralıq jámiyetiniń basqa institutların 

qollap-quwatlawǵa qaratılǵan bul sıyaqlı kóplegen jańasha jantasıwlar názerde tutılǵan. Bulardıń barlıǵı 

mámleketimizdi hár tárepleme hám jedel rawajlandırıwda puqaralıq jámiyeti institutlarınıń roli hám 

áhmiyetin tupten kóteriw, olardıń mámleket hákimiyatı hám basqarıwı shólkemleri menen sherikligin 

kúsheytiw, sonıń menen birge, Háreketler strategiyasında belgilengen ústin turatuǵın wazıypalardı 

basqıshpa-basqısh ámelge asırıwǵa xızmet etedi. 

 

 Ádalatlı puqaralıq jámiyetin qurıw, insan huqıqları, erkinlikleri hám nızamlı máplerin qorǵaw boyınsha 

ámelge asırıp atırǵan izbe-iz reformalarımızdıń qatań talabı da tiykarınan sol. 

Developers: Davronbek Achilov, Sharyar, Rustem Sernazarov.