Ta ustundan tashkil topgan to‘g‘ri to‘rtburchakli



Download 93,28 Kb.
Sana29.12.2021
Hajmi93,28 Kb.
#86396
Bog'liq
Sonlarning m ta satr va n ta ustundan tashkil topgan to


Sonlarning m ta satr va n ta ustundan tashkil topgan to‘g‘ri
to‘rtburchakli
jadvaliga mn o‘lchamli matritsa deyiladi, bu yerda
aij i 1,m, j 1,n matritsaning i–satr va j –ustunda joylashgan elementi.
1 n o‘lchamli matritsa satr matritsa yoki satr-vektor, m1 o‘lchamli
matritsa ustun matritsa yoki ustun-vektor deb ataladi.
nn o‘lchamli maritsaga ntartibli kvadrat matritsa deyiladi. Bosh
diagonalidan bir tomonda yotuvchi barcha elementlari nolga teng bo‘lgan
kvadrat matritsaga uchburchak matritsa deyiladi. Bosh diagonali
elementlaridan boshqa barcha elementlari nolga teng bo‘lgan kvadrat
matritsaga diagonal matritsa deyiladi. Barcha elementlari birga teng bo‘lgan
diagonal matritsa birlik matritsa deb ataladi va E bilan belgilanadi.
Barcha elementlari nolga teng bo‘lgan matritsaga nol matritsa
deyiladi va Q bilan belgilanadi.
n tartibli kvadrat matritsaning determinanti det A yoki | A |kabi
belgilanadi. Bunda agar det A  0 bo‘lsa, A maxsusmas (yoki xosmas)
matritsa, agar det A  0 bo‘lsa, A maxsus (yoki xos) matritsa deb ataladi.
A matritsada barcha satrlarni mos ustunlar bilan almashtirish natijasida
hosil qilingan A* matritsaga A matritsaning transponirlangan matritsasi
deyiladi. Bunda A A* bo‘lsa A simmetrik matritsa bo‘ladi.
Bir xil o‘lchamli A (aij ) va B  (bij ) matritsalarning barcha mos
elementlari teng, ya’ni aij bij bo‘lsa bu matritsalarga teng matritsalar
deyiladi va AB deb yoziladi.
Bir xil o‘lchamli A  (aij ) va B  (bij ) matritsalarning yig‘indisi deb,
elementlari
cij aij bij kabi aniqlanadigan shu o‘lchamdagi C AB
matritsaga aytiladi.

A  (aij ) matritsaning   0 songa ko‘paytmasi deb, elementlari cij  aij
kabi aniqlanadigan shu o‘lchamdagi C  A matritsaga aytiladi.
A  (1)  A matritsa A matritsaga qarama-qarshi matritsa deb ataladi.
Bir xil o‘lchamli A  (aij ) va B  (bij ) matritsalarning ayirmasi
A B A  (B)kabi topiladi.
Matritsalarni qo‘shish va ayirish amallari bir xil o‘lchamli
matritsalar uchun kiritiladi. Matritsani songa ko‘paytirish va matritsalarni qo‘shish ta’riflari
asosida topamiz:

mp o‘lchamli A  (aij ) matritsaning pn o‘lchamli B  (b jk )
matritsaga ko‘paytmasi deb, elementlari cik ai1b1k ai 2b2k  aipbpk
(qo‘shiluvchlari quyidagi sxemada keltirilgan) kabi aniqlanadigan mn
o‘lchamli C AB matritsaga aytiladi. Ikki matritsani ko‘paytirish amali 1 matritsaning ustunlari soni
2 matritsaning satrlari soniga teng bo‘lgan holda kiritiladi. 2  misol. AB ko‘paytmani toping: Bir xil tartibli A va B kvadrat matritsalar uchun AB va BA
ko‘paytmalarni topish mumkin. Bunda AB BA bo‘lsa A va B kommutativ
matritsalar deb ataladi.
Download 93,28 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish