Suyuqliklarda bosim. Reja: Suyuqliklarda bosim



Download 93,74 Kb.
bet1/3
Sana20.04.2022
Hajmi93,74 Kb.
#564852
  1   2   3
Bog'liq
3. Suyuqliklarda bosim.


Suyuqliklarda bosim.
Reja:
1.Suyuqliklarda bosim.
2.Suyuqliklarda bosimning uzatilishi.Paskal’ qonuni.

Suyuqlik bosimi ko'pincha a ichida bir nuqtada siqilish stressidir suyuqlik. (Atama suyuqlik suyuqlik va gazlarni ham anglatadi - suyuqlik bosimi haqida ko'proq ma'lumot olish uchun qarang quyidagi bo'lim.)

Yuqori bosimdagi suvni o'z ichiga olgan shikastlangan gidrantdan suv yuqori tezlikda chiqib ketadi
Suyuqlik bosimi ikki holatdan birida paydo bo'ladi:

  1. "Ochiq kanal oqimi" deb nomlangan ochiq shart, masalan. okean, suzish havzasi yoki atmosfera.

  2. "Yopiq kanal" deb nomlangan yopiq holat, masalan. suv liniyasi yoki gaz quvuri.

Ochiq sharoitda bosim odatda "statik" yoki harakatlanmaydigan sharoitdagi bosimga (hatto okeanda ham to'lqinlar va oqimlar bo'lgan) bosimga yaqinlashtirilishi mumkin, chunki harakatlar bosimning faqat ahamiyatsiz o'zgarishini yaratadi. Bunday sharoitlar tamoyillariga mos keladi suyuqlik statikasi. Harakatsiz (statik) suyuqlikning istalgan nuqtasidagi bosim gidrostatik bosim.
Suyuqlikning yopiq jismlari "harakatsiz", suyuqlik harakatlanmayotgan paytda yoki "dinamik" bo'lib, suyuqlik quvur singari harakatlanishi yoki yopiq idishda havo bo'shlig'ini siqib chiqarishi mumkin. Yopiq sharoitdagi bosim tamoyillariga mos keladi suyuqlik dinamikasi.
Suyuqlik bosimi tushunchalari asosan kashfiyotlarga tegishli Blez Paskal va Daniel Bernulli. Bernulli tenglamasi suyuqlikning har qanday nuqtasida bosimni aniqlash uchun deyarli har qanday vaziyatda foydalanish mumkin. Tenglama suyuqlik haqida ba'zi taxminlarni keltirib chiqaradi, masalan, suyuqlik idealdir[9] va siqilmaydi.[9] Ideal suyuqlik - bu ishqalanish bo'lmagan suyuqlikdir noaniq [9] (nol yopishqoqlik).[9] Doimiy zichlikdagi suyuqlik bilan to'ldirilgan tizimning barcha nuqtalari uchun tenglama[10]
Eyler tenglamalarini integrallashda ularning qulay shaklga keltirish uchun har bir tenglamasini dx, dy, dz larga tegishlicha ko’paytiramiz va ularni hadma- had qo’shib chiqamiz:
.
Bu tenglamaning chap tomoni bosimning to’liq differentsialini beradi, shuning uchun: .
Hosil bo’lgan tenglama bosim suyuqlik turiga va fazoning nuqtalari koordinatalariga bog’liqligini ko’rsatadi va bosimning ixtiyoriy nuqtadagi qiymatini topishga yordam beradi. Bu tenglama tomchilanuvchi suyuqliklar uchun ham gazlar uchun ham o’rinli bo’lib, gazlar uchun tatbiq qilinganda gazning holat tenglamalari bilan birgalikda va hamma nuqtalarda bosim bir xil bo’lgan sirtni topish mumkin va bu sirtlar bosimi teng sirtlar deyiladi. Shuning uchun bosimi teng sirtlar tenglamasi quyidagicha bo’ladi; .
Bosimi teng sirtlar xususiy holda suyuqliqning erkin sirti bo’lishi mumkin. Suyuqlikning devor bilan chegaralanmagan sirti erkin sirt deyiladi.
2). Idishda tinch turgan suyuqlikka faqat og’irlik kuchi ta`sir qiladi.U holda birlik massaning proeksiyalari: X=0,U=0,Z=-g, bo’ladi.Bu qiymatlarni qo’ysak; ga ega bo’lamiz.
Uni integrallasak; gz=const bo’ladi va gorizantal tekislikning tenglamasi bo’ladi.SHunday qilib tinch turgan suyuqliklar uchun har qanday gorizantal tekislik bosimi teng sirtdan iborat.Uning havo bilan chegaralangan sirti ham gorizantal bo`lib ,u erkin sirt bo`ladi.Erkin sirtda bosim R ekanligini hisobga olib gidrostatikaning asosiy tenglamasi hosil bo`ladi:


Download 93,74 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish