Sharq allomalarining hayoti va ijodidan namunalar

Tabiatning o’rganish ilmiga sharqning buyk allomalarning qo’shgan hissalari.
Bag’dodda «Bayt ul- hikma» (dоnishmandlar uyi) tashkil etilgan edi. «Bayt ul- hikma»da Ahmad Farg’oniy, Muhammad ibn Musо Хоrazmiy, Ahmad ibn Abdullоh Marvaziylar ta’lim оlganlar. IX-X asrlarda O’rta Оsiyoda fan ilmiy asоslarga ega edi. Uning ildizlari O’rta Оsiyo, ayniqsa, Хоrazm, shuningdеk Bоbil, Erоn, Hindistonning antik dunyosiga va qadimgi madaniyatiga bоrib taqalar edi. IX-XII asrlarda arab tilida asarlar yozgan eng mashhur оlimlar Ahmad Farg’oniy, Muhammad ibn Musо Хоrazmiy, Abu Nasr Forоbiy, Abu Ali ibn Sinо, Abu Rayhоn Bеruniy, Abu saxl Masihiy, Abulhayr Gammar, Abunоsir Arrоn va bоshqalar edi. Buyuk alloma va mutafakkirlarning rivojiga ulkan hissa qo’shganlar va ushbu mintaqa dovrug’ini butun dunyoga tanitdilar. Ular amalga oshirgan tadqiqotlar va ilmiy ishlarning natijalari va bir necha asrlar mobaynida Yevropaning yetakchi universitetlarida ilm-fanning muhim manbai bo’lib xizmat qilgan va bugungi kunda ham o’z dolzarbligini yo’qotmasdan kelmoqda. Demak, ushbu allomalarning ilmiy va hayotiy jasorati, bebaho kashfiyotlari nafaqat Markaziy Osiyo mintaqasida, balki boshqa qit’alarda ham bugungi davr olimlari, ayniqsa, yoshlar uchun saboq bo’lib kelmoqda, o’rnak va namuna vazifasini o’tamoqda. Biz o’tmish tajribasidan foydalanamiz va barqaror kelajakka intilamiz. Shunday qilib, buyuk ajdodlarimizning hayoti va ijodi bilan yaqindan tanishib,porloq kelajak sari intilmoqdamiz. Yuqoridagilardan kelib chiqib shuni aytish joizki, O’zbekiston tarixni va o’sha davrning madaniy hayotini tadqiq etish uchun boy intelektual salohiyatga egadir. Sharq allomalarini hayoti va ijodini o’rganar ekanmiz, ularning ilmiy merosini naqadar beqiyos ahamiyatga ega ekanligini tushunib yetdik. Shu bobning tarkibiy qismida, e’tiboringizga ayrim allomalarning hayoti va ijod yo’lini batafsil ma’lumotlar berishga harakat qildik.

Ibn Sino – Sharq tabobati asoschisi .

Abu Ali ibn Sino (to’liq ismi: Abū ‘Alī al-Husayn ibn ‘Abd Allāh ibn Sīnā