|
Parmalash stanoklari va ularning turlari. Parmalarning asosiy arametrlari
Reja:
1. Parmalash stanoklarida bajariladigan ishlar.
2. Parmalash stanoklarini turlari.
3. Vertikal parmalash stanogining tuzilishi.
4. Parmalarni turlari, tuzilishi va geometriyasi.
Parmalash stanoklari ochik va yopik teshiklar parmalash, teshiklarni kengaytirshi, razvedkalash, zenkerlash va rezba kirkish uchun
foydalaniladi.
Parmalash stanoklari vertikal, radial va gorizontal turlarda buladi. Undan tashkari bir shpindellik, kup shpindellik, yarim avtomat va avtomat parmalash stanoklari xam mavjud. Eng kup tarkalgan stanoklar vertikal parmalash stanoklari bulib, ular konstruksiyasi va ulchamlariga kura stolga urnatiladigan, devorga urnatiladigan va kolonnali turlarga bulinadi. Vertikal parmalash stanoklari - bu stanoklarda asosiy va surish xarakati kesuvchi asbob parmaning aylanma va ilgarilanma kaytma xarakati xisoblanadi. Bu stanok yakkalab va seriyalab ishlab chikarishda xamda remont ishlarida kullaniladi. Bu stanok kuyidagi asosiy kismlardan iborat:
1.Asos
2.Kalonna
Z.Tezliklar kutisi
4.Shgshndelli babka.
5.Ish stoli.
Parmalash kuyidagicha amalga oshiriladi. Ishlanishi kerak bulgan zagatovka ish stoliga maxkamlanadi, parma esa shpindelning uchiga urnatiladi. Tezliklar kutisi orkali ma’lum kesish tezligi tanlangach stanok ishga tushiriladi va babkadagi dasta yordamida zagatovka tomonga surish xarakati beriladi.
Radial parmalash stanoklari - bu stanoklar yukorida kurib utilgan stanoklarga uxshash bulib, ulardan traversasining mavjudligi bilan fark kiladi. Traversaga shpindelli babka joylashtirilgan bulib, babka traversa buylab, gorizontal yunalishda xarakat kila oladi. Bu esa zagatovkani bir marotaba maxkamlaganda bir nechta teshik ochish imkonini beradi. Bundan tashkari kuchma radial stanoklari mavjud bulib, bu stanoklarning shpindelli babkasi uz uki atrofida ma’lum
1kka burila oladi. Bu esa turli kiyalikda teshiklar xosil kilish shr>a ishlov berish imkonini beradi. ishindelli parmalash stanoklari - bu stanoklarning shpindel isiga bir nechta parma urnatish mumkin. Bu esa bir vaktning .1 bir nechta teshikni xosil kilish va ularga ishlov berish •nini beradi. (masalan myasorubka teshiklari). r teshik parmalash stanoklari - parma 3 ga bulinadi: kuyruk, |s, ishchi. Ulchamlari uzun bulgan teshiklar xosil kilish uchun ridagi stanoklardan foydalanamiz. Bu stanoklar gorizontal pda joylashgan bulib, uzunligi 1m gacha bulgan teshiklar ishashda asosiy xarakat parmaga, undan uzun detallarga ishlov I nshda asosiy xarakat zagatovkaga beriladi. Parmalash .shoklarida asosiy ishchi asbob bulib parma xizmat kiladi. Parma mshkkab asbob bulib, ish jarabnida asosiy xarakag uning aylanma Fikati, surish xarakati esa uning zagatovka tomon ilgarilanma Fikati xisoblanadi. «rmalar R9, R18 markali asbobsozlik pulatlaridan va katgik nnshmalardan tayyorlanadi. Ishlab chikarish asosan siiralsimon 1|>milardan foydalanadi. Spiralsimon parmalar kuyidagi fnpishgaega: 1'maning kuyruk kismi uni shpindelga maxkamlash uchun xizmat |adi. Diametri 12 mm gacha bulgan parmalarning kuyruk kismi |ussimon shaklda bulib, ular bevosita shpindelga ma.chkamlanadi. rmaning ishchi kismi kesuvchi kirralar, kirindi chikarish 1kchasi va lentalardan iborat Parmaning geometrik mmetrlariga kuyidagilar kiradi.
1armaning uchidagi burchagi 24 burchak kesuvchi kirralardan l $ilgan tekisliklar orasidagi burchak bulib, yumshok i-riallarni parmalashda 116-130°S, kattik kotishmalarni parmalashda esa, undan katta etib tayinlanadi. (m^^^N' = formula buyicha aniklanib vintsimon arikchaning kiyalik bu{ xisoblanadi. Formuladan kurinadiki, parmaning dia» kattalashishi bilan bu burchak xam katgalashib boradi. Parmaning oldingi burchagi ) - bu burchak kormaning asosiy ke< kirrasiga tik tekislik utkazilganda xosil buladi. Uning ksh kesuvchi kirraning turli nuktalarida turlicha bulib, parma ma tomon kichrayib boradi. Parmaning ketingi burchagi a. Tok keskichidagi singari keskich bilan zagatovka orasidagi ishkalan kamaytirish uchun xizmat kiladi. Bu burchak asosiy kesuvchi kirr parma ukiga parallel tekislik utkazib aniklanadi. Parmaninga elementlari:
T.Kesuvchi kirra - parmada 2 ta kesuvchi kirra bulib, zagatovkadan kirindi kesib olish uchun xizmat kiladi. 2.Kirindi chikarish arikchasi - spiralsimon kurinishga ega I kirkib olingan kirindini tashkari tomon yunaltiradi. Z.Lentalar - lentalar xam arikcha buylab spiralsimon kuri joylashgan bulib, uning kirralardagi xosil kilingan devorlaridan kirindi ajratadi. Kesish rejimi elementlari.
1.Kesish tezligi parmalashda kuyidagicha aniklanadi. !
bu yerda O - kesuvchi asosning diametri.
su - material va kesish sharoitining xarakterlovchi koeffitsiye T - kesish turgunligi. (
8 - nisbiy chidamlilik kursatkichi V • V - xisobga olish koeffitsiyenti.
O 2.Kesish chukurligi - parmalarda I — — razvedkalash, zenke] teshik kengaytirishda I ~---------formula buyicha aniklanadi. ACH .USurish tezligi 5 = su • O " formula bilan aniklanadi. Bu yerda Gk - Xz lar ishlanadigan material va sharoitni xisobga oluvchi ko )ffitsiyentlar.
Yukoridagi barcha koeffitsmentlar maxsus ma’lumotnomalar olinadi.
ADkk
Sarflanadigan effektiv kuvvat N6 —----------------KVt
716,2-1,36
formula bilan aniklanadi. Stanok dvigatelining kuvvati esa
^ee
^dd =------
I
Nazorat savollari.
1. Parmalash stanoklarida kanday ishlar amalga oshiriladi?
2. Parmalash stanoklarini kanday ^urlari mavjud?
3. Vertikal parmalash stanogi kanday kismlardan iborat? 4% Bu stanoklardagi asosiy xarakat kaysi?
» 5. >Parma necha kismdan iborat? 6. Parma geometriyasini aytib bering?
Foydalanilgan adabiyotlar
1. V.D. Avagimov «Mashinasozlik materiallarini kesib ishlash» Tosh.Uk.
2. N.N. Chernov «Metall kesish stanoklari» Tosh.Uk.
3. A.S. Turaxonov «Metallar texnologiyasi» Tosh.Uk. 1979y.
4. F.A. Barbashev «Frezalash ishlari» Tosh Uk 82y.
V. Mirboboyev «Konstruksion Materiallar texnologiyasi» Tosh.Uk.
Do'stlaringiz bilan baham: |
