Qayta qo’riladigan yo’llarda harakatlanish rejimlarini o’rganish

Qayta qo’riladigan yo’llarda harakatlanish rejimlarini o’rganish

Qayta qo’rilishi kerak bo’lgan yo’llarda qidiruvlarni o’tkazish

jarayonida, harakat uchun xavfli va noqo’lay joylarni aniqlashda,

yo’l bo’yicha harakat tezliklarini ko’zatish katta yordam beradi.

Yo’llar bo’yicha harakat tezliklarining grafiklari

avtomobillarning tezliklarini o’lchash materiallari bo’yicha

ko’riladi, bunda Doppler effektiga asoslangan radiolokasion

asboblardan foydalaniladi yoki avtomobillarning alohida

uchastkalardan o’tish davomiyligi bevosita o’lchanadi.

O’lchashlar o’tkaziladigan uchastkalar soni tezliklarning

o’zgarishlari to’g’risida aniq tasavvo’r olish uchun yetarli bo’lishi

kerak. Tezliklarni to’g’ri uchastkalarning oxirida egriliklarga

kirish oldidan va egriliklarning o’rtasida ko’tarilishlar

boshlanishdan oldin hamda ularning teng o’lchovli harakat qaror

topadigan yuqorigi qismlarida o’lchanadi.



1 —rasm. Avtomobillarning harakatlanish tezliklarini o’lchash uchun

oraliqlarning (stvor) joylashish sxemasi:

a,b —yo’lning bo’ylama profili va plani; v — harakat tezligi grafigi;

1 — egrining plandagi ta’sir zonasi; 2 — ko’tarilish (balandlik) ning

yuqorigi qismida qaror topgan doimiy tezliklar uchastkasi; 3—tezliklarni

o’lchash uchun stvorlar o’rni; 4—tezliklarning ta’sir zonasi

Agar qaysi kuzatishlar punktida eng ko’p tarqalgan 50... 70

avtomobilning tezliklari o’lchanishi kerak. O’lchash materiallariga

matematik statistika usullari bilan ishlov berilib, 85%

ta’minlanganlikka mos keluvchi tezlik aniqanadi. U eng tez yuruvchi

intizomli qaydovchilarning harakatlanishiga mos keladi. (6.2-§ va

6.2-rasmga q).harakat tezliklari grafigi asosida yo’lning o’tkazish

qobiliyati grafigi va avariyalilik koeffisientlarining

grafiklari (27.3-rasm) qurilishi kerak (24.3-rasmga q). ularni

tahlil qILISh yo’lning qayta ta’mirlashga muxtoj uchastkalarini

aniqlashga va ularni qayta qurish usullarini belgilashga imkon

beradi. Shuni ta’kidlab o’tish zarurki, bitta ko’rsatkichi bo’yicha

qoniqarsiz bo’lgan uchastkalar, odatda, boshqa ko’rsatkichlari bo’yicha

ham qoniqarsiz bo’ladi.

Tezliklar grafigi xavfsizlik koeffisientlarining (plan elementlari ta’minlaydigan tezliklarning oldingi uchastkadan ularga kirib kelishdagi eng katta ehtimoliy tezlikka nisbati) kamida 0,4; 0,4. .0,6; 0,6. . .0,8 qiymatlariga mos keladigan uchastkalarni ajratib tahlil qilinadi. Grafiklarni taxlil qilish

tezliklarning kamayish sabablarini aniqlashga va bu sabablarni

bartaraf etish tadbirlarini belgilashga imkon beradi. Bunda yo’l

plani va bo’ylama elementlarini zaruriy o’zgartirishda tezlikning

tekislangan epyurasi xavfsizlik koeffisientining 0,8 dan ortiq

qiymatlariga, murrakab sharoitlarda esa 0,6 ga kelishi shartidan

kelib chiqib aniqanadi (27.4-rasm).

Yo’llarni qayta qurish loyhalarini ishlab chiqishda ba’zan

yo’lning bitta elementi uning qo’shni uchastkalardagi harakatlanish

tezliklariga ta’sirini hisobga olmasdan, tubdan yaxshilanadi.

Natijada yo’lda yangi avariyalik manbalari hosil bo’ladi. Bunda

planni va bo’ylama profilni to’g’rilamasdan, qatnov qismini

kengaytirib takomillashtirilgan qoplamalar yotqizishda yo’llardagi

3—rasm. qayta surishda zarur bo’ladigan loyiha yechimlarini asoslash usuli

sifatida tezliklar epyurasini tekislash: 1 — qayta qurishgacha harakatlanish

tezligi, trassa plani va xavfsizlik koeffitsienti 2 — shuning o’zi, qayta

qurishdan keyin; 3-quvur bilan almashtirilgan tor ko’prik

Agar yo’lga takomillashtirilgan qoplama yotqizilsa, yo’lda

harakatlanish tezligi <9, gacha ortadi. Biroq, egrilikdan o’tishdagi,

uning radiusiga bog’liq bo’lgan yo’l quyiladigan tezlik U -,2

o’zgarmaydi va qayta qurilganidan keyin xavfsizlik koeffisienti

K2

xavfsizligini ta’minlash uchun albatta mos ravishda, xavfsizlik

koeffitsienti yo’l quyiladigan qiymatga ega bo’lishi uchun, egrilik

radiusini oshirish kerak.

Tezliklar grafigi quyidagilarga imkon beradi:

To’siqlarning o’rnatilish joylarini, hodisalarning yuz berish

xavfi darajasiga muvofiq turlarini aniqab, shuningdek,

ogoxlantirish belgilari o’rnatiladigan joylarni asosli belgilash;

avtomobillarning dinamik sifatlaridagi tezliklar

to’planishi egri chizig’ining katta qiyaligi bilan tavsiflanadigan

farqlari ayniqsa yaqqol namoyon bo’ladigan joylarda transport

oqimini turli harakatlanish polosalari bo’yicha turli tezliklar

bilan yurayotgan go’ruxlarga ajratish bo’yicha tadbirlarni loyihalash

(ko’tarilishlarda sekin yurar avtomobillar uchun qo’shimcha polosalar,

turli satxlarda kesishuv joylarida o’tish-tezlanish polosalari).