O'zbek tilini o'qitishning tarixiy taraqqiyoti

O'ZBEK TILINI O'QITISHNING TARIXIY TARAQQIYOTI

• Rеjа:
•  
• O‘zbek xalqi va uning shakllanish tarixi
• O‘zbek adabiy tili taraqqiyotini davrlashtirish
• Hozirgi o‘zbek adabiy tili va uning shevalarga munosabati
• Hozirgi o‘zbek adabiy tilining o‘rganilish tarixi va bosqichlari

• O‘zbek xalqi va uning shakllanish tarixi. Har qanday xalqning etnik tarixi unga berilgan nomga nisbatan qadimiydir. Shuningdek, o‘zbek xalqi va kelib chiqish tarixi ham uning nomiga nisbatan qadimroqqa borib taqaladi. «O‘zbek» termini aslida Dashti qipchoqda istiqomat qiluvchi turkiy qabila va elatlarning bir qismiga berilgan nom. Tarixning guvohlik berishicha, Dashti qipchoqda qadimda va o‘rta asrlarda asosan turkiy xalqlar va allaqachonlar o‘z ona tilini unutib, turklashgan mo‘g‘ul qavmi yashab keladi. Ana shu qipchoq cho‘lining turk va til jihatdan turklashgan aholisi tarixiy asarlarda XIII asrning 80-yillaridan boshlab o‘zbek nomi bilan uchraydi. Masalan, Hamidulloh Kazviniy (1281-1350) Dashti qipchoqni «mamlakati o‘zbek» (o‘zbeklar mamlakati) yoki «ulusi o‘zbek» (o‘zbek ulusi) deb yozsa, Al-Kalkoshandiy (1418-yilda vafot etgan) ularning podsholarini «maliki bilad o‘zbek» (o‘zbeklar mamlakatining podshosi) deb ataydi.