O’z betinshe jumisi

• Berdaq atindag’i Qaraqalpaq Universiteti
• Biologiya fakulteti 1-J biologiya qaniygeligi studenti Qaniyazova Aysanemnin’
• “Botanika” pa’ninen
• O’Z BETINSHE JUMISI

Tema: Awıl xojalıǵına ziyan keltiriwshi shılımshı zamarıqlardıń tarqalıwı hám olardıń shara tartipleri

av

• Paxtashiliq

• Maǵlumatlar bazası

• Ǵozanıń tiykarǵı ziyankeslerine qarsı gúresiwdiń quramalı usılları islep shıǵıldı. Sol menen birge ǵoza ziyankeslerin aymaqlar boyinsha úyreniw, tarqalıw dárejesin boljaw siyaqlı ayrıqsha itibar qaratilmaqta.

• Ósimliklerdi ziyankeslerden hám keselliklerden qorǵawda zamanagoy axbarot texnalogiyalarınan paydalaniw úlken áhimiyet takap etedi.

• Nematodafauna quramındaǵı túrler apiwayı afelenx Kyun afelenxi, poya nematodası hám maysa pratilenxi kibiler palız eginlerine, sonday-aq pamidor ushında ziyanlıekenligi bildiriledi. A.T.Tolaganovtıń maǵlumatına kóre, piyazda 23 túr, qiyarda 26 túr, pomidorda 28 túr hám geshirde 20 túr nematodalar bolıwı menen xarakterlenedi.

• Ósimliklerdiń vegetativ aǵzalarında tawılatuǵın túrler arasında:

• Apheıenchus avenae

• Apheıenchus parientinus

• Ditylenchusdestructor

• Prtilenchus pratinsis

• Ziyankesler

• Issiqxanalarda pomidor ósimliginiń
• 30-35%, qiyardıń 25-30%
• Tamırı meloydogenozǵa
• Shalınǵan boladı.

• Usı ósimlikler tamırında bórtpe
• Nematodaları birqansha keń
• tarqalǵan boldı.

• Issiqxanada ósiwshi pomidor hám
• Qiyar quramında 22 túrli
• Parazit fitonematodaları
• Boladı.

• Ásirese karoshka poya nematodası
• Kartoshka, pomidor, qiyar
• Siyaqlıǵa úlken ziyan keltiredi.

• Poya bematodası,
• Apıwayı afelenx,
• Maysa pratilenxi

• Parazit fitonematodlar ǵozanıń vilt keselligine shalınıwın tezlestiredi.

• vilt penen kesellengen ǵoza kóchatlarini tamırdıń jan tamirshalarınan 100% Pratylenchus pratensis penen ziyanlanadı.

• Nematoda vilt keselligin qozǵatiwshı zambruglardı ǵoza ósimligi arasında tarqatiwda tiykarǵı zveno rolin atqaradı.

• Parazit fitonematodalar kartoshka hám kópshilik palız eginlerine de úlken ziyan keltiredi.

• bunday fitonematodalardan birinshi náwbette kartoshka poya nematodası – Ditylenchus destrustorni kóriw múmkin.

• karoshka poya nematodası da hazirgi kúnde tuqimlıqqa alip qoyılǵan kartoshkanıń 25-30% nabit qiladı.

• Paliz eginlerine Ditylenchus awladlarınıń
• basqa túrleri de úlken ziyan keltiredi.

• Bunnan tisqarı usı parazit túrler lablebi, pomidor
• siyaqlılarǵa da ziyan keltiredi.

• Palız eginlerine ziyan keltiriwshi parazitlerden
• Aphlenchoides awladlarinin birqansha
• túrleride ziyan keltiredi.

• Patullaeva G.S.

• Diqqatlarıńız ushın raxmet!