Mukammal raqobat nazariyasi va uning zamonaviy talqinlari

Mukammal raqobat nazariyasi va uning zamonaviy talqinlari

Bajardi: Zoyirov Saidbek

Reja

• Mukammal raqobat nima?
• Mukammal raqobat nazriyasi qanday ishlaydi?
• Mukammal raqobat xususiyatlari
• Mukammal raqobat bozoriga kirishdagi to’siqlar
• Mukammal raqobat bozorining yaxshi va yomon tomonlari
• Mukammal raqobat bozori vs Monopoliya

Mukammal raqobat nazariyasi nima?

Mukammal raqobat atamasi bozorning nazariy tuzilishini anglatadi. Garchi real bozorlarda mukammal raqobat kamdan-kam sodir bo'lsa-da, bozor iqtisodiyoti sharoitida talab va taklifning narxlar va xatti-harakatlariga qanday ta'sir qilishini tushuntirish uchun foydali modeldir.

Mukammal raqobat sharoitida xaridorlar va sotuvchilar ko'p bo'lib, narxlar talab va taklifni aks ettiradi. Kompaniyalar biznesda qolish uchun etarli foyda oladi va bundan ortiq emas. Agar ular ortiqcha daromad oladigan bo'lsalar, boshqa kompaniyalar bozorga kirib, foydani kamaytiradi.

Mukammal raqobat bozor tuzilishining ideal turi bo'lib, unda barcha ishlab chiqaruvchilar va iste'molchilar to'liq va nosimmetrik ma'lumotlarga ega bo'lib, tranzaksiya xarajatlari bo'lmaydi.

Mukammal raqobat aslida qanday ishlaydi?

Mukammal raqobat - bu real hayotdagi bozor tuzilmalarini solishtirish mumkin bo'lgan etalon yoki ideal tur. Mukammal raqobat nazariy jihatdan monopoliyaga qarama-qarshi bo'lib, unda faqat bitta firma tovar yoki xizmatni etkazib beradi va bu firma o'zi xohlagan narxni olishi mumkin, chunki iste'molchilarda alternativa yo'q va bo'lajak raqobatchilarning bozorga kirishi qiyin.

• Barcha firmalar bir xil mahsulotni sotadilar (mahsulot tovar yoki bir hil).
• Barcha firmalar narx oluvchilardir (ular o'z mahsulotlarining bozor narxiga ta'sir qila olmaydi).
• Bozor ulushi narxlarga ta'sir qilmaydi.
• Xaridorlar sotilayotgan mahsulot va har bir firma tomonidan qo'yilgan narxlar haqida to'liq yoki mukammal ma'lumotlarga (o'tmishda, hozirgi va kelajakda) ega.
• Kapital resurslari va ishchi kuchi mutlaqo harakatchan.
• Firmalar bozorga xarajatsiz kirishi yoki chiqishi mumkin.