Mavzu: Obyektga yo’naltirilgan dasturlash asoslari Obyekt tushunchasi Struktura tushunchasi Class tushunchasi Konstruktor Desturktor

Mavzu: Obyektga yo’naltirilgan dasturlash asoslari

- Obyekt tushunchasi - Struktura tushunchasi - Class tushunchasi - Konstruktor - Desturktor

C++ OOP(Modifikatorlar)

C++ nima?

C++ “obyektga yo’naltirilgan” dasturlash tili.

Class’lar deb atalgan konsepsiyadan foydalangan holda ma’lumotlar abstraksyasini shakllantiradi.

Obyekt tushunchasi

Deyarli barcha dasturlash tillarida ma’lumot va ma’lumotlar toifasi mavjud.

Ma’lumot – bu son, qator yoki belgi bo’lib u kompyuter xotirasidan ma’lum joy egallaydi va uning ustida turli xil amallar bajarish mumkin.

Ma’lumot toifasi – bu xotiradan bir xil joy egallovchi va shakli bir xil bo’lgan ma’lumotlar guruhining nomi.

int A = 10

Ma’lumot
Ma’lumot toifasi

Obyekt tushunchasi

Demak obyekt ma’lumot tushunchasiga yaqin tushuncha bo’lib, uning toifasi va xotiradan egallaydigan joyi bo’ladi. Lekin obyekt ma’lumotdan kengroq tushuncha hisoblanadi. Obyekt o’z ichiga ma’lumotlardan(hususiyat) tashqari funksiyalarni(metod) ham oladi.

Obyekt = hususiyat + metod

Obyekt tushunchasi

• Obyekt ma’lum hajmga ega bo’ladi, obyektning chegarasi mavjud;
• Obyekt o’zgaruvchan bo’ladi;
• Obyekt boshqa obyektlar bilan o’zaro aloqada bo’ladi;
• Obyekt unikal bo’ladi, ya’ni boshqa obyektlardan o’z hususiyatiga ko’ra ajralib turadi;
• Obyektning hayot sikli mavjud, u qachondir yaratiladi va qachondir yo’qoladi;
• Obyekt dastur ishlash vaqida mavjud bo’ladi;
• Obyekt classning ekzemplyari hisoblanadi!

OOP o’zi nima?

• OOP asosiy 3 ta hususiyatdan iborat bo’lishi kerak.
• Inkapsulyatsiya (Incapsulation)
• Polimorfizm (Polymorphism)
• Vorislik (Inheritance)

Inkapsulyatsiya (Incapsulation)

• Ma’lumotlarni himoyalash. Yani obyektga tegishli bo’lgan ma’lumotlarni tashqi omillardan himoyalaydi. Himoyalangan ma’lumotlarga faqat obyektning o’zi murojat qilishi mumkin. private, public, protected kalit so’zlari ma’lumotlarni ochiq, yopiqligini tashkillashtirib beradi.