Mavzu: Ish yuritish tili va uslubi Reja: Ish yuritish tarixi haqida Ish yuritish tili va uslubi haqida

Mavzu: Ish yuritish tili va uslubi Reja: 1. Ish yuritish tarixi haqida 2. Ish yuritish tili va uslubi haqida

• Respublikamiz ijtimoiy hayoti va xalq xo‘jaligining barcha sohalarida davlat tilida jahon o`lchovlariga mos  tarzda ish yurita olish, milliy -ma`naviy  qadriyatlarni puxta egal -lash, o`z fikrini yozma  shaklda  to`g`ri  ifodalay  bilish  kabi  talablar  barkamol utaxassislar  tayyorlashning  muhim  shartidir.  

Shu  maqsadda amaldagi o‘quv dasturi asosida akademik litsey talabalari uchun ilk marotaba «Davlat tilida ish yuritish» darsligi yaratildi. O‘zbekiston Respublikasining «Davlat  tili haqida»gi qonuni o‘zbek tilining siyosiy-ijtimoiy maqomini ta’minladi va uning rivojlanishi uchun keng imkoniyatlar yaratdi. Xususan, ushbu qonunning  8,  9,  10-  moddalarida  hujjatlarning  davlat  tilida tayyorlanishi, boshqaruv organlari, muassasa, korxona va tash- kilotlarda ish davlat tilida yuritilishi ta’kidlangan. Shu maqsadda ta’lim muassasalarida o‘quvchi va talabalarning o‘zbek tilini milliy- ma’naviy qadriyat sifatida puxta egallashi, o‘z fikrini yozma shakl- da to‘g‘ri  ifodalay olishi, nutqiy savodxonlikka erishish, hujjat matnlarini  tuzish  ko‘nikmalarini  shakllantiriladi.

• Nutqiy  savodxonligini oshirishga, yozma nutqini rasmiy-idoraviy uslub me’yorlari asosida to‘`g‘ri shakllantirishga, hujjatchilik —  munshaot ishini puxta egallashlariga qaratilgan.  Ushbu maqsadda  adabiy til me’yorlari, matn qurilishi, hujjat turlari va ularning tarkibiy qismlarini, to‘g‘ri
• hujjatlashtirish  yo`‘llari  kabi  masalalar  yuzasidan  ixcham  va tushunarli tilda zarur nazariy ma`’lumotlar «Bilib oling», «Esda tuting» ruknlari ostida berilgan.  Rasmiy-idoraviy uslubga xos turlicha qurilishdagi matnlar tuzish, uni ijodiy o‘`zgartira olish, ya’ni qisqartirish va kengay- tirish,  asosiy  mazmunni  saqlab  qolish,  to`‘ldirish,  yangilash ko`‘nikmalarini shakllantirishga o`‘rgatiladi.

• Davlat tilida ish  yuritish  qobiliyatini  o`‘stirishga  qaratilgan  nazariy-amaliy materialga turli shakl va mazmundagi matnlar, ish qog‘ozlari, hujjatlar namunasini tuzish, ularda mantiqiy izchillikni ta`min- lash hamda zarur leksik-sintaktik vositalardan o`rinli foydalanish usullarini  o`rgatishda  fan  o`qituvchisi  darslikdagi  mashq  va topshiriqlarni  to`‘liq  bajartirishi,  ularni  to`‘ldirishi  maqsadga muvofiq bo`‘ladi. Tegishli  matnni  hujjat  turiga  va  uning  zaruriy  qismlari mazmuniga mos tarzda mustaqil ravishda tuza olish, jo‘`natilgan hujjatga tashkilot munosabatini aniq ifodalagan holda to‘`g‘ri javob yozish,  taklif  yoki  e’tiroz  bildirish,  o‘z  fikrini  dalillar  bilan asoslash,  xulosalash,  umumlashtirish  va  bunda  kirish  so‘zlar- dan,  iqtibos,  ko`‘chirma  gaplardan  o`‘rinli  foydalana  bilish ko`‘nikmalarini  o`‘stirishga  oid  uslubiy  materiallarni    talabaga qiziqarli tarzda yetkazish taqozo  etiladi.

• Tinglovchilarning  mustaqil  fikrlash,  voqea-hodisalar  to‘`g‘risida chuqur  mushohada  yurita  bilish,  nutq  namuna-lariga  tafakkur hosilasi sifatida yondashish, ravon jumlalar  tuza  olish, o`‘zaro muloqot va yozishmalarda nutq madaniyati  me’`yorlariga  amal qilish kabi intellektual fazilatlarini o`‘stirishda   amaliy yordam beradi deb o`‘ylaymiz.

• 1.Tuzilish o‘rniga ko‘ra ichki va tashqi hujjatlar farqlanadi:
•