magnitooptika yorug’likni magnitlangan moddalar bilan o`zaro ta`sirini o`rganuvchi fizikaning bo`limi bo`lib, fizikaviy optika va magnit hodisalar fizikasikesishishida joylashgan. Magnitooptikaning rivojlanishi 1846-yili magnit maydonida joylashtirilgan shishadagi yorug’lik qutblanish tekisligi burilishini Faradey tomonidan (yaratilishi) ixtiro etilishi bilan boshlandi. Magnitooptika optikaviy spektroskopiyaning yo`nalishi bo`lib, magnit modda va elektromagnit nurlanish orasidagi energiya almashinuvi jarayonlarini o`rganish bilan shug’ullanadi. Ushbu energiya almashinuvi tashqi magnit maydoni ta`sirida spontan yoki induksiyalangan magnitlanish hamda magnetiklarning magnitooptik xossalarini ularning magnit holatlari bilan bog’lanishlarni aniqlash orqali kuzatiladi. Birinchi bosqichda asosan magnitlangan moddalardan o`tgan yoruog’lik xarakteristikalarining o`zgarishi tadqiq etildi. olindi.O`sha paytda kvant fizikasi, moddalar tuzilishi va ularning energetic spekrtlari haqida zamonaviy tasavvurlar atomlar spektroskopiyasi faol rivojlangan edi. Yakkalangan atomlarning magnitooptik spektrlarini o`rganish o`sha davrdagi umumiy fizikaviy ishlarga juda muhim qo`shimcha bo`ldiMagnitooptika rivojlanishining ikkinchi zamonaviy bosqichi ya`ni yorug’likning modda bilan o`zaro ta`sirlashuvini o`rganishda yangicha yandashuv paydo bo`lganda 50- yillar boshlandi. Tadqiqotchilar, magnitooptik hodisalardan foydalanib magnit tartiblangan kristallarning ichki tuzilishi haqida axborot olish mumkin emasmikan degan savolga e`tibor berishdi. Hozirda esa fiziklarni yorug’lik modda bilan o`zaro ta`sirlashganda qanday yorug’likning o`zgarishlari emas balki shu moddaning qanday strukturaviy xususiyatlari shunday o`zgarishlarga olib kelishi ko`proq qiziqtiradiMagnitooptikaning qo`llanilishi keng va turlichadir. Tadqiqotlarning asosiy yo`nalishi bo`lgan –magnitooptik spektroskopiya moddaning to’g’ridan to`g’ri energetik strukturasi o`rganilishidagi usuldir. Magnitooptik spektroskopiyaning ma`lum darajada chegaralanganligiga qaramasdan u faqat kristallarda qo`llanilishi mumkin. U odatdagi optikaviy spektroskopiyadan afzaldir, chunki unda ancha sezgir bo`lgan differensial, dinamik usullarni qo`llash imkoniyati bor. Bunday ta`sirga tashqi elastik kuchlanish, elektr maydoni, radiochastotali maydon va hokfzo. Ushbu holatda magnit maydoni ma`lum chastotalarda moddaning xossalarini tebratadi bu esa o`z navbatida yorug’likning xossalarini shu chastotalarda o`zgarishiga olib keladi va dinamik usuldan foydalanish imkoniyati yaratiladi. Bundan tashqari magnitooptik spektorlar magnitlanish (belgisiga) qutblanishiga sezgir, shuning uchun qanday energetik sathlarda o`tishlar bo`layotgani haqida aniqroq axborot beradi. Magnitooptikadan fizika va kimyoning sohalarida keng va turli tumancha foydalanish mumkin. Masalan past haroratlar fizikasi kupgina sohalarda qo`llanilishi mumkin bo`lgani kabi, magnitooptikadan ham fanning boshqa sohalaridagi murakkab masalalarni echishda foydalanish mumkin, masalan kimyoda, katalitik aktivlikni tadqiq etishda, fizikada ferromagnit rezonansining magnit strukturasini tadqiq etishda moddaning juda katta chastotali elektromagnit maydonda o`zini tutishida. Magnitooptikaning eng ko`p qo`llaniladigan sohasi bu amaliyotdir. Bu erda amaliyotchilar magnitooptik jarayonlarni magnitlanishdanchiziqli bog’lanishda deb olishadi. Ushbu holda biz bilamizki magnitooptik tadqiqot usuli odatdagi magnit moddalarni tadqiq etish usuliga o`xshashdir ya`ni qachon signal magnitlanishga proportsional (ya`ni birlik hajmdagi magnit momentiga). Magnitooptikning turli yo`nalishlari bo`yicha yirik tadqiqotlar o`tkazib kattagina iz qoldirgan olimlardan Borivik-Ramanov A.S, Smolenskiy G.A, Krinchik G.S, Pisarev R.V., Zvezdin A.K., Valiev U.V., Sokolov B.Yu. va boshqalarni keltirish mumkinMagnitooptikaning dolzarbligi birinchi navbatda magnit xotirali elementar o`lchamlarining kichraytirish va axborotlar zichligini oshirish bilan bog’liq bo`lsa, ikkinchidan yangi paydo bo`lgan yo`nalish “Spinotronika” bilan bog’liqdir. Chunki ushbu sohadagi muvaffaqiyatlar, ya`ni elektronlar spinni o`tkazishini o`rganadigan va spin o`tkazish hodisasidan xuddi odatdagi elektronika kabi elektron zaryadini ko`chirishdagidek magnit materiallar elektron holatlarining energetik strukturalarini tadqiq etish bilan aniqlanadi. Bundan tashqari magnitooptik usullar yordamida nodir er elementi primesi (aralashmasi) markazlarining energetik strukturasini va magnitoaktiv (magnitfaol) ionlarning tashqi maydon va yorug’lik nurlanishi bilan asosiy o`zaro ta`sir mexanizmlarini aniqlash mumkin.
