Kiberxavfsizlik asoslari 2-topshiriq Mavzu: Risklarni baholash usullari. Rad etish daraxtining tahlili

Kiberxavfsizlik asoslari

2-topshiriq

Mavzu:Risklarni baholash usullari.Rad etish daraxtining tahlili

Nazorat savollari

1. Rad etish daraxtining taxlili tushunchasiga ta’rif bering.

2. Rad etish daraxtida ko‘rsatilgan omillarini tushuntiring.

3. Axborot xavfsizligi tushunchasiga ta’rif bering.

4. Axborot himoyasi deganda nimani tushunasiz?

5. Xavf-xatar so‘ziga ta’rif bering.

6. Axborot xavfsizligiga bo‘ladigan qanday tahdidlar mavjud?

7. Hujum deganda nimani tushunasiz?

8. Tarmoqdan bo‘ladigan qanday hujumlarni bilasiz?

Javoblar:

1. 
   Rad etish daraxtining tahlili(FTA) – bu tadqiq qilinayotgan kutilmagan hodisaninng paydo bo‘lishiga yordam beruvchi omillarni aniqlash va tahlil etish usulidir.
   
2. 
   Rad etish daraxtida ko‘rsatilgan omillar - kompyuter uskunalari ishlamay qolishi bilan bog‘liq hodisalar, inson xatolari yoki kutulmagan holatga olib kelishi mumkin bo‘lgan boshqa hodisalar bo‘lishi mumkin.
   
3. 
   Axborot xavfsizligi (IB) - Bu uchinchi shaxslarning aralashmasidan va zarar etkazishi mumkin bo'lgan axborot tizimining holati. Ma'lumot xavfsizligi, shuningdek, tegishli ma'lumot yoki uskuna va dasturiy ta'minotni himoya qilish modullariga ta'sir qilish bilan bog'liq bo'lgan xavflarni boshqarish yoki xavfni boshqarish xususiyatini anglatadi.
   
4. 
   Axborot himoyasi
   

Axborotni himoya qilish deganda quyidagilar tushuniladi:

----Axborotning jismoniy butunligini ta’minlash, shu bilan birga axborot elementlarining buzilishi yoki yo’q qilinishiga yo’l qo’ymaslik.

----Axborotni butunligini saqlab qolgan holda uning elementlarini qalbakilashtirishga yoki o’zgartirishga yo’l qo’ymaslik.

----Axborotni tegishli huquqlarga ega bo’lmagan shaxslar yoki jarayonlar orqali tarmoqdan ruxsat etilmagan holda olishga yo’l qoymaslik.

----Egasi tomonidan berilayotgan yoki sotilayotgan axborot va resurslar faqat tomonlar o’rtasida kelishgan shartnomalar asosida qo’llanilishiga ishonish.

5. 
   Xavf-xatar bu axborot butunligiga yetkazilgan tahdidli hodisalar tushuniladi.
   
6. 
   Tahdidlar axborot xavfsizligi ikkita asosiy turga bo'linadi - bu tabiiy va texnogen tahdidlar.
   
7. 
   Hujum bu axborot xavfsizligi va butunligiga zarar yetkazish uchun qilingan xatti harakat.
   
8. 
   Tarmoq xavfsizligiga tahdidlarning ko‘p turlari bor, biroq ular bir necha toifalarga bo‘linadi:
   

-----axborotni uzatish jarayonida hujum qilish orqali, eshitish va o‘zgartirish (Eavesdropping);

----xizmat ko‘rsatishdan voz kechish; (Denial-of-service)

----portlarni tekshirish (Port scanning).