Issiqlik uzatuvchi quvurlarning mexanik hisobi

Issiqlik uzatuvchi quvurlarning mexanik hisobi
Issiq suv ta’minoti tizimlarining gidravlik hisob qilishidan maqsad, bino yoki bir guruh binolardagi barcha suv tarqatuvchi priborlarda issiq suvning kerakli sarfi quyidagi haroratlardan kam bo‘lmagan holda ta’minlashdan iboratdir: yopiq issiqlik ta’minoti tizimlarida – 500S, mahalliy tizimlarda va yopiq issiqlik ta’minoti tizimlarida - 600S.
Maktab, davolash–profilaktika muassasalaridagi dush va umivalniklar aralashtirgichlariga keluvchi issiq suv loyihada berilgandan past bo‘lmasligi, ammo 370Sdan yuqori bo‘lmasligi kerak. Issiq suvning issiqlik generatori(isitgich yoki aralashtirgich)dan suv tarqatuvchi priborlargacha oqish mobaynida suv qisman sovuydi. Issiq suvning suv taqsimlashning eng uzoq nuktasigacha bo‘lgan masofada ruxsat etilgan sovushi [Δt]=5-150S deb qabul qilinadi, shu sabali generatordan chiqayotgan issiq suv sovush kattaligidan oshmasligi, ammo 750Sdan baland bo‘lmagan haroratda bo‘lishi lozim.
Uzatuvchi va qaytuvchi quvurlarning diametrlari shunaqa hisobda bo‘lishi kerakki, kiritish joyidan suv taqsimlashning eng yuqori nuqtasigacha issiq suvning harakatida tizimdagi bosim maksimal foydalanish kerak.
Gidravlik hisobni boshlashdash oldin, issiq suv ta’minoti tizimining aksosnometrik sxemasi masshtabda chizilish kerak (III.12-rasm). Sxemada bino rejasi bo‘yicha ichki suv tarmog‘ining kiritish tuguni, issiqlik tashuvchi, suv o‘lchash tuguni, akkumulyator, isitgich va nasos belgilanadi; kerakli quvurli va suv taqsimlovchi armaturalar joylashtirilib chiqiladi.
Quvurdagi qattiq va yopishqoq qoldiqlarga qaramay issiq suvlarning tezligi 1,5 m/s buloklarda kvartallarda, xonalarda suv tarqatgichlarda tezlik 2,5 m/s dan oshmasligi kerak.
Hisobdan oldin binoda sanitarnik priborlarning joylashishiga qarab aksanametrik sxemani chizib olish kerak.
Issiq suvlarning gidravlik hisob qilishda aksanometrik sxemani chizib eng uzoq nuqtasida markazga qarab uchastkalarga bo‘lib, nomerlab boriladi va shunga qarab har bir uchastkada quvurlarning diametri uzunligi va sarf bo‘ladigan issiq suvlarning hisoblashdan iborat.


bu erda: i –suvning hisobli sarfida ishqalanishda bosimning solishtirma yo‘qolishi, mm/m; l - quvurning hisobli uchastkasining uzunligi, m; k – bosimning mahalliy yo‘qolishi koeffitsienti.
Bosimning mahalliy yo‘qolishi koeffitsienti qiymatlari quyidagicha belgilangan: 0.2- uzatuvchi quvurlar uchun; 0.5 – issiqlik punkti miqyosidagi quvurlar va sochiq quritgichli suv taqsimlovchi tirgaklar uchun; 0.1 – sochiq quritgichsiz suv taqsimlovchi tirgaklar uchun.
Vodoprovod suvining quvurida suv o‘lchagichlar, suv isitgichlar va b.q. ko‘rinishidagi qo‘shimcha qarshiliklar mavjud bo‘ladi.
Bosimning mahalliy yo‘qolishi koeffitsienti qiymatlari quyidagicha belgilangan: 0.2- uzatuvchi quvurlar uchun; 0.5 – issiqlik punkti miqyosidagi quvurlar va sochiq quritgichli suv taqsimlovchi tirgaklar uchun; 0.1 – sochiq quritgichsiz suv taqsimlovchi tirgaklar uchun.
Vodoprovod suvining quvurida suv o‘lchagichlar, suv isitgichlar va b.q. ko‘rinishidagi qo‘shimcha qarshiliklar mavjud bo‘ladi.
Suv o‘lchagichdagi bosim yo‘qolishi quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:
p
b
H SG2
bu erda: S – suv o‘lchagichning qarshilik koeffitsienti.
Tezkor seksiyalai suv isitgichlardagi isitilayotgan suvning bosim yo‘qolishi quyidagi formuladan topamiz:
3
2
1
H k ШW n10
np
bu erda: k – suv isitgich quvurchalari ichidagi g‘adir-budurligining ko‘payishini inobatga oladigan koeffitsient; SH-bitta seksiyaning qarshilik koeffitsienti, seksiya uzunligi 4 m bo‘lganda SH=0.75, 2 m bo‘lganda – SH=0.4; ω – suv isitgich quvurchalar ichidagi suvning tezligi, tiqinlarni hisobga olmagan holda, ω≤ 2 m/s; n – isitgich seksiyalarining soni.
Hajmli suv isitgichlardagi suvning bosim yo‘qolishi quyidagi formula orqali aniqlanadi:
Н 0,076W2
nD

bu erda: ω – uzatuvchi quvurdagi suvning tezligi, m/s.