Ish maqsadi: Amaldagi me’yoriy poyezdlar xarakat gra figiga maksimal ravishda rioya qilgan xolda grafikdan tashqari qo‘yiladigan poyezdlar xavfsiz o‘tkazib yuborishni tashkil etish. Umumiy tushunchalar

---

2
–
LABORATORIYA ISHI. Dispetcherlik markazlashtiruv 
tizimidagi uchastkalarda poyezd dispetcherining grafikdan 
tashqari qo‘yiladigan poyezdlarni qabul qilish va jo‘natish 
bo‘yicha harakatlarini o‘rganish
. 
Ish maqsadi:
Amaldagi me’yoriy poyezdlar xarakat gra
figiga maksimal ravishda rioya qilgan xolda 
grafikdan tashqari qo‘yiladigan poyezdlar xavfsiz o‘tkazib yuborishni tashkil etish.
Umumiy tushunchalar
Og‘ir vaznli yuk poyezdi –
belgilangan lokomotiv seriyasi uchun poyezdlar xarakat grafigi 
tomonidan mazkur 
uchastkada xarakatlanishi uchun belgilangan og‘irlik me’yoridan 100 va 
undan ortiq tonnaga ko‘p bo‘lganyuk poyezdidir.
Xisobiy poyezdlar xarakat grafigining o‘tkazuvchanlik qobiliyati zaxirasini o‘rganib chiqib, 
poyezd dispetcheri og‘ir vaznli yuk poyezdi chizig‘ini tanlab oladi. Peregonda yurish vaqtlari 
jadvalidan foydalangan xolda xamda bir daqiqalik to‘xtalishlar uchun sarflanadigan 
qo‘zg‘alish va sekinlashishga ketadigan vaqtlarni xisobga olgan xolda poyezd dispetcheri 
kerakli xisoblarni amalga oshiradi va poyezdlar xarakatining bajarilgan grafigida uzuq 
chiziqlar bilan poyezdning yurish chizig‘ini belgilab oladi.Og‘ir vaznli poyezdlarni jo‘natishda 
ularning raqamlari oldiga “T” xarfi qo‘shib yoziladi.
Og‘ir vaznli poyezdlar tuzishda bo‘sh vagonlar poye
zdning oxirgi uchdan bir qismiga 
qo‘yilishi talab etiladi.
 
Uslubiy ko‘rsatmalar
Poyezdning raqamini kiritish uchun va uning og‘ir vaznliligini belgilash uchun sichqoncha 
kursorini poyezd band etib turgan ob’ektga to‘g‘irlash lozim va shng tugmani bosish 
lozim. 
Shundan so‘ng yordamchi menyudan “Raqam va indeks” komandasini tanlash lozim (3.1
-
rasm). 
Paydo bo‘lgan oynada poyezdning raqamini, indeksini agar lozim bo‘lsa, uzun tarkibliligi, 
og‘ir vaznliligi yoki nogabaritliligi belgilanib kiritiladi (3.2
-rasm). 
Xar bir poyezdning amaldagi jo‘nab ketish, to‘xtamay o‘tib ketish xamda qabul qilinish 
vaqtlarini stansiya navbatchisi poyezdlar xarakat jurnalida belgilab borishi lozim (bajarilgan 
xarakat grafigida).Mos ravishdagi xarflar bilan to‘ldirilgan poyezd raqa
mlari shu xarflari bilan 
kiritilishi lozim. 

---

Mazkur laboratoriya ishini bajarishda uchastkalar bo‘yicha og‘ir vaznli poyezdni o‘tkazish 
amali grafikdan tas
hqari o‘tuvchi poyezdlarni o‘tkazish amali kabi bajailadi. Dispetcherlik 
uchastkasida og‘ir vaznli poyezdlar paydo bo‘lgan xolatda ushbu poyezdlarni uchastkadan 
to‘xtatmasdan o‘tkazishga erishilsin
va shu bilan birga uchastkadagi boshqa poyezdlar 
xarakati
ni xam shunday tashkil etish lozimki unda og‘ir vaznli poyezdlar kirish signallarida 
turib qolmasdan va oraliq stansiyalarida to‘xtamasdan o‘tib ketishlari ta’minlansin.
Aloxida o‘tkazib yuborish shartlarimavjud bo‘lgan yuk poyezdlari vedomosti 3.1. jad
val 
ko‘rinishida berilgan.
3.1. jadval