I kki eshik orasi

“IKKI ESHIK ORASI” ROMANI HAQIDA
 «Ikki eshik orasi» romani 1986-yilda yozilgan bo‘lib,O‘tkir Hoshimov adabiy merosida asosiy o‘rinlardan birini 
egallaydi. Romanda insonlar taqdiri va inson umrining murakkabligi zo‘r mahorat bilan tasvirlanadi. Adib, birinchi navbat-
da, tinchlikka rahna solgan urushni qoralaydi; uning g‘ayri-
insoniy mohiyatiga urg‘u beradi. Ayniqsa, urush voqeligining har bir ota-ona qalbini jarohatlagani, ko‘ngilla 
riga ozor yetkazgani romanning umuminsoniy pafosini tashkil etadi. Adib 
qalamga olgan obrazlari vositasida oddiy odamlarning fazilatlari – mardligi, matonati, vatanparvarligi va sabr-bardoshini 
ko‘rsatadi.Tajribali yozuvchi roman hodisalarini teran o‘rgangani uchun har bir epizod o‘quvchini ishontiradi; qalbiga jiddiy 
ta’sir qiladi. Asarda tasvirlangan hayot manzaralari, insonlararo munosabatlar, ularning diologlari, shuningdek, yozuvchining o‘ziga xos badiiy uslubi juda tabiiy hamda samimiyligi 
bilan ajralib turadi. Yetti qism, qirq yetti bobdan tarkib topgan roman kompozitsion qurilishi jihatidan ham o‘ziga xoslik kasb etadi. Undagi voqea-hodisalar bayonida qatnashgan to‘qqizta 
personaj hikoyalarini adib bir-biriga ustalik bilan bog‘laydi. Tasvir uchun tanlangan bunday poetik usul yozuvchidan yuksak mahorat talab qiladi, albatta. Aks holda, syujet zanjirida  uzilish yuz berib, voqealar sochilib ketgan bo‘lar edi. Biroq 
romanning ta’sir quvvati, ichki intizomi o‘quvchida juda yaxshi taassurot qoldiradi. 
«Ikki eshik orasi» romanidagi Orif oqsoqol, Husan Duma,Komil tabib kabi obrazlar o‘z individual qiyofasi bilan ajralib turadi. Ayniqsa,Orif oqsoqol obrazi romanga ko‘rk bag‘ishlaydi. Unin g insonparvarligi, odamlar orasida qozongan obro‘-e’tibori, eng og‘ir damlarda qiyinchiliklarni yengib o‘tishga kuch topishi bilan o‘quvchi xotirasiga muhrlanadi. U donishmand, 
tajribali, hayotning achchiq- 
chuchugini tatib ko‘rgan o‘zbek 
qariyalariga o‘xshab har bir ishda tashabbuskorlikni o‘z qo‘li-
ga oladi. Orif oqsoqol haqiqatgo‘yligi bois o‘zi anglab yetga bor haqiqatni yuzga aytishdan cho‘chimaydi. Undagi jasorat va shijoat boshqalarga ilhom beradi. U odamlarga baho berganida xalqona ta’bir bilan «mard odamning belida belbog‘i bo‘lishi kerak»degan taomilga rioya qiladi. Atrofidagi odamlarning ruhiy butunligini, jo‘mardligi va odamiyligini sadoqat, va’daga vafo,ezgu amallar bilan o‘lchaydi. Ba’zan ayollarga ham shu o‘lchov bilan yondashadi.
Romanda ayollar obrazi ham zo‘r mahorat bilan tasvirlangan bo‘lib, ular orasida Qora amma o‘ziga xos tabiati bilan 
ajralib turadi.
“