Gers vibraton Ochiq tebranish konturi

Gers vibraton Ochiq tebranish konturi
T ebranish konturi. Umuman olganda, o’zgaruvchan elektr toki oqayotgan istalgan tebranish konturi yoki o’tkazgich e1ektronagnit to’lqinlar manbayi bo’lib xizmat qilishi mumkin, chunki elektromagnit to’lqinlarni uyg’otish uchun elektromagnit maydonni vujudga keltirish kifoya. Lekin nurlanish sezilarli bo’lishi uchun esa elektromagnit maydon hosil qilinadigan hajmni orttirish taqozo qilinadi. Shuning uchun ham 185-
rasmda ko’rsatilganga o’xshash yopiq tebranish konturlari elektromagnit to’lqinlami hosil qilish uchun yaroqsizdir. Chunki bunday konturda elektr maydon kondensator qoplamlari orasida, magmt maydon esa induktiv g’altak ichida mujassamlashgan bo’ladi.
Ochiq tebranish konturi. Demak, elektromagnit maydonning fazoda tarqalishiga imkon yaratish uchun maydon hosil bo’ladigan fazoni orttirishimiz kerak. Bunga qanday erishish mumkin. Buning yagona yo’li — kondensator qoplamalari orasidagi masofani orttirishdir. Nemis

fizigi G . Ge r s aynan shunday yo’l tutdi. U g’altakdagi o’ramlar sonini va kondensator plasti.nkalari yuzasini kamaytirdi va kondensator qoplamlarini bir-biridan uzoqlashtirib (193- a, b rasmiar), uchqun hosil qiluvchi bo’shliq bilan ajratilgan ikkita tayoqchadan iborat sistema holiga keltirdi. Natijada yopiq tebranish konturidafl ochiq tebranish konturini (Gers vibratorifli) hosil qildi (193- d rasm). Ochiq tebranish konturida elektromagflit maydon konturni o’ rab turgan bo’shliqda mujassamlashgafl bo’ladi va shuning uchun ham elektromagnit nurianishning intensivligi keskin ortadi. Bunday sistemada tebranish, kondensator qoplamalariga ulangan EYuK manbai hisobidan quvvatlab turiladi. Uchqunhi bo’shliq esa kondensatOr qoplamalari orasidagi potensiallar farqini dastlab zaryadlangan potensiallar farqigacha orttirish uchun ishlatiladi.
va bo’lganhigidafl L va C ning kamayishi biIan tebranish chastotasi ortadi. Bu vibratorda endi o’zgaruvchi elektr maydon kondensatOr ichida mujassamlashgafl bo’lmay, balki vibratorni tashqi tomondan o’rab turadi. Natijada iektromagflit nurlanishning intensivilgi keskin ortadi. Gers 1-ochiq vibrator tarqatadigafl elektromagnit to’lqinlarfli shu to’Iqinlar chastotasiga moslangan 2-vibrator (rezonator) yordamida qayd etdi (1 94-rasm).
Elektromagflit to’lqinlar 2- vibratorga yetganda unda elektromagnit tebranishlar vujudga keladi va uchqunhi oraliqda uchqufl chaqnashi ro’y beradi. Elektromagflit to’lqinlarfliflg qayd qilinishi va chaqnash ro’y berishi eiektromagflit to’lqinlar energiya tashishini ko’rsatadi. Gers vibrator va rezonatordan foydalanib, eiektromagflit to’lqinlar boshqa to’lqinlarga xos bo’lgan xususiyatlarga ham ega ekanligini ko’rsatdi.
Gers vibratori yordamida 0,6 dan 10 m gacha to’lqin uzunlikii yassi to’lqinlar hosil qilindi va elektromagnit to’lqinlar ko’ndalang to’lqinlar ekanligi ko’rsatildi. Gers turg’un elektromagflit to’lqinlarfli hosil qildi va ular yordamida elektromagflit to’lqinlarniflg tezligini aniqiab, uning yorug’lik tezligi bilan mos kelishini ko’rsatdi.