Фалсафа/ 11-вариант фалсафа фанидан якуний назорат

Фалсафа/ 11-вариант

ФАЛСАФА ФАНИДАН ЯКУНИЙ НАЗОРАТ
ТЕСТ СИНОВИ

1. Фалсафанинг қайси функциясида “Ҳақиқат нима? Унинг меъзонлари қандай?” деган саволлар берилади?.

А. Гносеологик функцияда
В. Дунёқараш функциясида
С. Мифологик функцияси
D. Интегратив функцияси
2. Қадимги мутафаккирлар ҳар томонлама комил инсонни қандай атама билан ифодалаган?
А. Софист В.Анимия
С. Идеалист Д. Пайдейя
3. “Умумий нисбийлик назарияси” таълимотининг асосчиси ким?
А. И.Ньютон В. Эйнштейн
С. Н.Бор D. Р.Эрнест
4. Фаннинг моҳияти бу - ...?
А. Борлиқ тўғрисидаги объектив билимларни аниқлаш ва тизимлаштириш
В. Борлиқ тўғрисидаги субъектив билимлар
С. Далилларсиз аниқлаш
D. Ҳужжатларни йиғиш
5. Олам асосига апейронни қўйган ғарб файласуфи ким?
А.Платон B.Демокрит
С. Анаксимандр D. Фалес
6. “Давлат” асарини муаллифи ким?
А.Зенон В. Эпикур
С. Эмпидокл D. Платон
7. Конфуцийнинг қайси таьлимоти унинг муҳим таьлимотига айланган?
А. Осмон қонуни
В. Табиат инсоно шёни
С. Жамиятда давлатнинг ўрни
D. Ижтимоий табақаланиш
8.Упанишадаларда дунё ҳақидаги қандай тасаввурлар ўз аксини топган?
А. Деистик B. Материалистик ва атеистик
С. Атеистик D. Тўғри жавоб йўқ.
9. Шарқ мутафаккирларидан ким борлиқ муаммосини ҳал қилишда «Вужуди вожиб» ва «Вужуди мумкин» нинг ўзаро нисбатига мурожаат қилади?
А. Форобий В. Ал – Хоразмий
С. Ат – Термизий Д. Тўғрижавобйўқ.
10. «Субстанция» - бу нима?
А. Объектив ривожланувчи ғоя.
В. Мутлоқ «Мен» нингэркин, соф фаолияти.
С. Дунёни тушуниш замирида ётувчи, нисбатан барқарор ва мустақил ҳолда мавжуд моҳият.
D. Тўғри жавоб йўқ.
11. «... – фалсафий категория сифатида дунёни, унинг бутун ранг – баранглиги ва турли – туман намоён бўлиш шакллари билан яхлит акс эттириш имконини беради», бу нима?
А. Борлиқ В. Йўқлик
С. Билиш D. Тўғри жавоб йўқ.
12. Қайси файласуф руҳий ҳодисаларни туйғулар дунёси ва интеллектга ажратган?
А.И. Кант В. Пифагор
С. Платон DГегель
13. Онгсизликни вужудга келишига сабаб бўлувчи қуйидаги мисоллардан тўғрисини топинг.
А.Ҳар хил тушлар В.Галлюцинациялар
С.Интуиция D.Барча жавоблар тўғри
14. Нарса ёки ҳодиса қарама-қарши томонларининг бир-бирини истисно этиш ва бир-бирига ўтиш муносабатлари деб эътироф этиладиган категория бу - …?
А.Алоқа В.Ўзгариш
С.Зиддият D) Қарама-қаршилик
15. “Соф ақлнинг танқиди” асрининг муаллифи ким ?
А. Фихте В.Кант C.Шеллинг D. Гегель
16. Борлиқ ҳодисалари ва унда ҳукм сурувчи муносабатларнинг муҳим мазмунини ўзида акс эттирувчи фалсафий тушунча нима ?
А. Категория В. Ғоя
С. Гипотеза D. Мулоҳаза
17. Гегель сифатга қандай таъриф беради?
А. Нарсаларнинг ўзигагина тегишли хоссалар мажмуи
В. Нарсаларнинг муҳим хоссаларини англатади
С. Борлиқ билан айний бўлган бевосита муайянлик
D. Тўғри жавоб Б ва В
18. Сабабият қонунини тан олувчи файласуфлар қандай аталади ?
А. ДетерминистларВ. Индетерминистлар
С.Гностиклар D. Агностиклар
19. Агностикларнинг энг йирик вакили ким?
А. Гегель В. Шеллинг
С. Кант D. Фихте
20. Эмпирик билиш шаклларини санаб ўтинг?
А) Кузатиш, эксперимент, илмий далиллаш
В) Моделлаштириш тарихий аналогия, башорат
С) илмий муаммо, муаммоли вазият, тарихилик
D) Гипотеза, парадигма, назария
21. Формал мантиқ нимани ўрганади?
A.тўғри тафаккур шакллари ва қонунларини
B. тафаккур тараққиётини;
C.тафаккурнинг вужудга келишини;
D. фикрнинг конкрет мазмуни;
22. Тафаккур шакли нима?
A.фиркнинг яққол иқодаланиши;
B.фикрнинг мазмунини ташкил этувчи элементларнинг боғланиш усули
C. фикрнинг тилда гавдаланиши;
D.тил ва тафаккурнинг бир - бирига тўла мос келиши;
23.Софистларни мантиқ қонунининг талабини бузишда айблаб, Арасту қуйидагиларни ёзган эди: “Ким барча фикрларни чин деб билса, бу билан у ўзининг чин фикрига қарама - қарши бўлган фикрни ҳам чин деб ҳисоблаган бўлади”. Бу ерда Арасту тафаккурнинг қайси қонуни талабининг бузилганини назарда тутган?
A. айният қонунининг талаби бузилганлигини; B.учинчимустасноқонунинингталабибузилганлигини;
C. зиддият қонунининг талаби бузилганлигини D. етарли асос қонунининг талаби бузилганлигини;
24. Тафаккур қонуни нима?
A.фикр юритиш қоидалари йиғиндиси;
B. фикр юритиш усули;
C.фикрлаш шакли;
D.фикрлаш элементлари ўртасидаги ички зарурий алоқадорлик
25. Синоним ва омонимлардан нотўғри фойдаланиш, масалан, “Ватан”, “ўлка” сўзлари ифода қилувчи тушунчаларнинг мазмунини барча ҳолларда бир - бирига тенглаштириш ёки “хукм” сўзи ифода қилувчи тушунчаларнинг (хукм - суд чиқарган қарор, ҳукм - тафаккур шакл) мазмунини фарқ қилмаслик муҳокама юритишда фикрнинг аниқ ифода қилинмаслигига олиб келади. Бундай ҳолларда тафаккурнинг қайси қонуни талаблари бузилган бўлади?
A. айният қонунининг талаби бузилган
B.зиддият қонунининг талаби бузилган;
C.учинчи мустасно қонунининг талаби бузилган;
D.етарли асос қонунининг талаби бузилган;
26. Амалий машғулотларда талаба ўқитувчидан, - “Қилмаган иш учун жазолаб бўладими?”, - деб сўради. Ўқитувчи, - “Йўқ, жазолаб бўлмайди”, деб жавоб беради. Талаба, - “Ундай бўлса мени жазоламанг, уйга вазифани қилмадим”, - дейди. Юритилган муҳокамада тафаккурнинг қайси қонун талаблари бузилади?
A.зиддият қонунининг;
B.айният қонунининг
C. учинчи мустасно қонунининг;
D. етарли асос қонунининг;
27. “Мазмунсиз фикр” тушунчасида зиддият қонуни талабига риоя қилинганми?
A. риоя қилинган;
B.баъзида риоя қилиниши мумкин;
C.риоя қилинмаган
D. баъзида риоя қилинмайди;
28. Афанди хотинига “Қатиқ келтир! Ёзнинг иссиғида ошқозон учун қаттиқдан фойдалироқ нарса йўқ!”, - деди. Хотини - “Уйда қаттиқ йўқ эди”, - деб жавоб беради. Шунда Афанди, - “Бўлмагани ҳам яхши; аслида у зарарли”, - дебди. Афандининг хотини шунда, - “Қизиқ одам экансиз, қаттиқ дам фойдали, дам фойдасиз дейсиз. Қайси бирига ишонса бўлади?” - деб сўради. Афанди, - “Агар уйда қаттиқ бўлса биринчиси, бўлмаса иккинчаси тўғри”, - деб жавоб берибди.
Мазкур латифада тафаккурнинг қайси қонуни талаби бузилган?
A. айният қонунининг талаби;
B.етарли асос қонунининг талаби;
C.учинчимустасноқонунинингталаби;
D.зиддият қонунининг талаби
29. Афандининг чап ён қўшниси Афандининг ўнг ён қўшниси билан бўлиб ўтган мунозарани гапириб бериб, Афандидан ким ҳақ эканлигини сўрабди. Афанди шунда, - “Албатта сиз ҳақсиз”, - деб жавоб берибди. Бирпасдан кейин ўнг ён қўшниси келиб у ҳам чап ён қўшниси билан бўлиб ўтган бахсининг тафсилотини гапириб бериб ким ҳақлигини сўрабди. Шунда Афанди унга ҳам - “Албатта сиз ҳақсиз” - деб жавоб берибди. Бу ҳангомани кузатиб турган хотини, “Жуда қизиқ одатингиз борда, ахир у қўшнига ҳам, бу қўшнига ҳам “Сиз ҳақсиз” деб жавоб бердингиз, тутириғингиз қолмабди-ку, умуман”, - дебди. Шунда Афанди хотинига қараб, - “Хотин, сен ҳам ҳақсан”, - деган экан.
Бу ерда Афанди мантиқнинг қайси қонуни талабига амал қилмади?
A.учинчи мустасно қонунининг талаблари B.зиддият қонунининг талаблари;
C. айният қонунининг талаблари; D.етарли асос қонунининг талаблари;
30. “Ёки - ёки” формуласи тафаккурнинг қайси қонунини ифодалайди?
A.айният қонунини;
B.учинчи мустасно қонунини
C.зиддият қонунини;
D. етарли асос қонунини;