Elektron tijorat tizimlari va ularning ahamiyati Reja: 1 ElEktron tijorat tushunchasi

Elektron tijorat tizimlari va ularning ahamiyati

Reja:

1 ElEktron tijorat tushunchasi.

2 O’zbEkiston global savdo tizimi.

3 Xalqaro axborot tarmoqlari tezligining o’zgarish tendensiyasi.

ElEktron tijorat tushunchasi.

Elektron tijorat (e-tijorat, ingl. "e-commerce") — internet orqali savdo-sotiq amaliyotlarini tashkil etish. Elektron tijoratga hozirgi eng katta internet auksioni va doʻkoni eBay misol boʻladi. Elektron tijorat tushunchasi ostida tovar buyurtmasini qabul qilish, to‘lovni amalga oshirish, tovar (xizmat bajarilishi) etkazib berilishidagi boshqaruvda qatnashuvni o‘z ichiga oluvchi operatsiyalarning (amallar) yopiq siklli texnologiyasi tushuniladi. Elektron tijoratda Savdo―xususiy holat Internet elektron tijoratni kiritish bo‘yicha axborot texnologiyalari vositalaridan biri. Internet tarmog‘i paydo bo‘lguncha bir necha yillar davomida elektron tijorat turli xil ma’lumotlarni uzatish elektron tizimlarida asoslangan. . EDI (Elestronic Data Interchange ma’lumotlar elektron almashinuvi) EFT (Electronic Funds Transferfondlarning elektron almashinuvi). E -Mail (Elestronic Mail - elektron pochta). Elektron tijorat o‘z - o‘zidan tovar va xizmatlarni realizatsiyalash va yetkazib berish shartnomalarini tuzishda 2 ta oqim xizmati bilan bog‘liq: Moddiy oqimlar Nomoddiy oqimlar.

Nomoddiy oqimlar nomoddiy tovarlarni to‘g‘ridan - to‘g‘ri tarmoqli uzatish, moddiy xizmatlarning to‘g‘ridan - to‘g‘ri tarmoqli bajarilishi, hamkorlar bilan moliyaviy tarmoqli hisobotlar, moddiy xizmatlarni yetkazib berishni axborot va telekommunikatsion qo‘llab - quvvatlash natijasida yuzaga keladi. Nomoddiy oqimlarga xizmat ko‘rsatishda elektr vositalarning ishlatilishi ish jarayonlarini tezlashtirishga, oqibatda, elektron tijoratning rivojlanishiga olib keladi.

Elektron tijorat atamasining oʻzi deyarli 1950—1960-yillarda kompyuter paydo boʻlganidan keyin darhol paydo boʻldi. Dastlabki dasturlardan biri bu transport chiptalariga buyurtma berish, shuningdek reyslarni tayyorlash uchun turli xizmatlar oʻrtasida maʼlumot almashishdan iborat boʻlgan. U 1961-yil Massachusets texnologiyalar institutidan Leonard Kleinrok maʼlumotlarni uzatish uchun paketlarni kommutatsiya qilish nazariyasini ishlab chiqdi. Elеktron tijorat faoliyati O’zbеkiston Rеspublikasining “Elеktron tijorat to’g’risida”gi 2004 yil 29 aprеldagi 613-II son Qonuni bilan bеlgilanadi va amalga oshiriladi.

Elеktron tijorat Intеrnеt tarmog’idagi tijorat sohasiga oid faollikni, unda oldi-sotdini amalga oshirilishini ifodalash uchun qo’llaniladi. U kompyutеr tarmog’idan foydalangan holda xarid qilish, sotish, sеrvis xizmatini ko’rsatishni amalga oshirish, markеting tadbirlarini o’tkazish imkoniyatini ta'minlaydi.