Dunyodagi eng baland tog` — Himolay tog`i.
Eng katta Okean – Tinch okeani.
Eng katta pasttekislik – Janubiy Amerikadagi Amazonka pasttekisligi.
Dunyo okeanining eng chuqur joyi – Mariana cho`kmasi. Tinch okeanida – 11022 m.
Yer yuzida eng past botiq – O`lik dengiz sathi, 405 m.
Eng uzun tog` tizmasi Kordilyera 16000 km.
Yer sharida eng katta orol Grenlandiya – 2 mln. 176 ming kv. km.
Yer sharida eng katta ko`l – Kaspiy, maydoni 371000 kv. km.
Eng katta okean oqimi – Golfstirim, chuqurligi 7000 metr, eni 75-120 km. Tezligi soatiga 3 km dan 10 km gacha.
Eng katta materik – Yevrosiyo.
Eng chuqur ko`l – Baykal ko`li, 1620 m.
Eng katta yarim orol – Arabiston yarim oroli.
Atmosfera tarkibida eng ko`p gaz – azot 78 %.
Dunyoda eng baland bo`ydor hayvon – Jirafa, 6 m.
Eng issiq okean – Tinch okean, +19.4 ºC.
Eng sovuq okean – Shimoliy Muz okeani, 75 ºC.
Goliaf qurbaqasi dunyoda eng katta qurbaqa. Uzunligi 35 sm., og`irligi 3.5 kg.
Gorilla – eng katta odamsimon maymun. Bo`yi 175 sm, og`irligi 200 kg.
Savannalarda eng katta daraxt Baobab, balandligi 20 m, tanasining aylanasi 30 m. 5000 yil umr ko`radi.
Dunyoda eng katta cho`l – Sahroi-Kabir. Maydoni 7800000 km.kv.
Dunyoda eng uzun daryo Nil – 6671 km.
Eng sersuv daryo Amazonka 500 irmog`i bor. O`rta oqimda kengligi 5 km. Quyi oqimda 80 km, quyilish joyida 320 km.
Eng baland sharshara – Anxel – 1054 m.
Yer sharida eng balandda joylashgan ko`l Titikaka – 3812 m balandlikda.
Eng sovuq harorat Antarktidada kuzatilgan, — 89.2 ºC.
Eng ko`p sonli xalq – xitoyliklar.
Eng katta davlat – Rossiya.
Eng yirik dengiz hayvoni Kit-uzunligi 30 metr. Og`irligi 150 t.
Eng kichik davlat – Vatikan.
Eng katta shahar – Tokio.
Eng kichik qit’a – Avstraliya.
Eng baland tog` cho`qqisi – Jamolungma – 8848 m.
Eng yirik kan’on (dara) – Shimoliy Amaerikada Kolorado uzunligi 350 km, chuqurligi 1800 m, kengligi 25 km.
Eng katta vulqon – Yapon orollaridagi Oso vulqoni. Kraterining uzunligi 23 km, eni 14 km, chuqurligi 500 m.
Eng sho`r dengiz – o`lik dengizi 270 ‰.
Eng ko`p yomg`ir yog`adigan joyt Chera punja rayoni – 12665 mm.
Eng baland suv qalqishi – Fandi qo`ltig`ida kuzatiladi, 18m.
Eng uzun g`or – Flint-Mamont g`ori, 500 km.
Eng katta ilon Anakonda – 10-12 m. Og`irligi 230 kg.
Eng baland harakatdagi vulqon – Lyulyaylyaka – 6723 m.
Eng sernam materik – Janubiy Amerika.
Eng issiq materik – Afrika.
Eng sovuq materik – Antarktida.
Chuchuk suv zahirasi eng ko`p materik Antarktida 80 %.
O`simlik va hayvonot olami eng kambag`al materik Antarktida.
Eng quruq materik — Avstraliya.
Eng issiq harorat-Tripoli shahri yaqinida kuzatiladi, +58ºC (Afrikada).
Eng yirik yer yorog`i – Sharqiy Afrika yer yorig`i hisoblanadi, 6500 km.
Eng uzun bo`g`oz – Mozambik bo`g`ozi.
Quruqlikdagi eng yirik hayvon – fil, og`irligi 12 t, balandligi 4 m.
Eng katta marjon rifi – Avstraliyadagi katta Baryer rifi, 2000 km.
Eng baland va tez o`suvchi daraxt – Evkalipt, bo`yi 150 m.
Eng mitti yirtqich baliq – Piraniya (daryo odamxo`ri).
Eng keng sharshara – Iguasi, 2700 m.
Shinshila — mo`ynasi eng qimmatbaho kemiruvchi hayvon.
Eng mayin junli hayvon – Lama.
Eng kichik qush – Kolibri, og`irligi 1,6-1,8 gr, uzunligi 5,5 sm.
Eng katta suv o`simligi – Viktoriya regiya. bargining uzunligi 2 metr.
Eng quruq cho`l – Atakama cho`li (janubiy Amerikada).
Eng og`ir zaharli ilon – chinqiroq iloni, og`irligi 15 kg.
Eng katta kaktus – Saguaro, balandligi 24 m.
Yer sharida quruqlikda dengizdan eng uzoq bo`lgan obyekt – Jung`oriya Olatovi.
Eng uzoq umr ko`ruvchi sut emizuvchi hayvon – Hindiston fili (80 yil).
Eng uzun chirmoviq – Rotang uzunligi 300 m.
Eng baland bo`yli o`tsimon o`simlik – bambuk. Bo`yi 55 m, diametri 30 sm. Bir sutkada 94 sm gacha o`sadi.
Neft va gaz eng ko`p qazib olinadigan joy – Fors ko`rfazi.
Yer shari aholisining eng katta qismi – 75 %i Yevrosiyoda yashaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |