Bu xarakat to`g`rimi ? Qonuniy asoslab bering

6 kazus
2019 yil 15- martda 38 yoshli B ismli shaxs o`zining ko‘chmas mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi ko‘chmas mol-mulkni boshqa shaxsga berish haqidagi shartnoma uchun nazarda tutilgan shaklda va tartibda shatnoma tuzdi . Ko‘chmas mulkka egalik huquqining boshqa shaxsga o‘tishi qaysi tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilsa, bu mulkni ishonchli boshqarishga topshirish ham shu tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazdi. Shartnoma bandida Mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi shakliga yoki ko‘chmas mulkni ishonchli boshqarishga topshirishni ro‘yxatga olish talabiga rioya qilmaslik, uning haqiqiy bo‘lmasligini keltirib chiqaradi deb yozilgan edi.
Bu xarakat to`g`rimi ? Qonuniy asoslab bering.

Javob :
FK 854-moddasida . Mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasining shakllari ko`rsatib o`tilgan unga binoan:

Mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi yozma shaklda tuziladi.
Ko‘chmas mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi ko‘chmas mol-mulkni boshqa shaxsga berish haqidagi shartnoma uchun nazarda tutilgan shaklda va tartibda tuziladi. Ko‘chmas mulkka egalik huquqining boshqa shaxsga o‘tishi qaysi tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilsa, bu mulkni ishonchli boshqarishga topshirish ham shu tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilishi kerak.
Mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi shakliga yoki ko‘chmas mulkni ishonchli boshqarishga topshirishni ro‘yxatga olish talabiga rioya qilmaslik, uning haqiqiy bo‘lmasligini keltirib chiqaradi.
7 kazus

2019-yil 15 martda 38 yoshli B ismli shaxs o`zining ko‘chmas mol-mulkni a ismli shaxsga ishonchli boshqarish shartnomasi ko‘chmas mol-mulkni boshqa shaxsga berish haqidagi shartnoma uchun nazarda tutilgan shaklda va tartibda shartnoma tuzdi . Ko‘chmas mulkka egalik huquqining boshqa shaxsga o‘tishi qaysi tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilsa, bu mulkni ishonchli boshqarishga topshirish ham shu tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazidi. Shartnoma bandida Mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi shakliga yoki ko‘chmas mulkni ishonchli boshqarishga topshirishni ro‘yxatga olish talabiga rioya qilmaslik, uning haqiqiy bo‘lmasligini keltirib chiqaradi deb yozilgan edi.

Ushbu mol-mulkni qabul qilib olgan A ismli shaxs 2022-yil 19 – aprelda unga 1500000 so`m miqdorida qarzdorik chiqarilgan. A ismli shaxs masalaga oydinlik kiritish maqsadida Advokatlik xizmatiga bordi bo`lgan voqeani batafsil aytib berdi. Advokat esa quidagicha so`z yuritgan: Ishonchli boshqarishga topshirilgan mol-mulk boshqaruv muassisining boshqa mol-mulkidan, shuningdek ishonchli boshqaruvchining mol-mulkidan ajratiladi. Ushbu mol-mulk ishonchli boshqaruvchida alohida balansda aks ettiriladi va u bo‘yicha mustaqil hisob yuritiladi. Ishonchli boshqaruv bilan bog‘liq faoliyat bo‘yicha hisob-kitob yuritish uchun alohida bank hisobvarag‘i ochiladi.
Xolatga huquqiy baho bering. Qonuniyligini isbotlang .
Javob
FK 855-moddasi 1 qismdidabelgilangan. Ishonchli boshqaruvda bo‘lgan mol-mulkni ajratib chiqarish
Ishonchli boshqarishga topshirilgan mol-mulk boshqaruv muassisining boshqa mol-mulkidan, shuningdek ishonchli boshqaruvchining mol-mulkidan ajratiladi. Ushbu mol-mulk ishonchli boshqaruvchida alohida balansda aks ettiriladi va u bo‘yicha mustaqil hisob yuritiladi. Ishonchli boshqaruv bilan bog‘liq faoliyat bo‘yicha hisob-kitob yuritish uchun alohida bank hisobvarag‘i ochiladi.

8 kazus

2019 yil 15- martda 38 yoshli B ismli shaxs o`zining korxonasidan ko‘chmas mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi ko‘chmas mol-mulkni boshqa shaxsga berish haqidagi shartnoma uchun nazarda tutilgan shaklda va tartibda shatnoma tuzdi . Ko‘chmas mulkka egalik huquqining boshqa shaxsga o‘tishi qaysi tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilsa, bu mulkni ishonchli boshqarishga topshirish ham shu tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazdi. Shartnoma bandida Mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi shakliga yoki ko‘chmas mulkni ishonchli boshqarishga topshirishni ro‘yxatga olish talabiga rioya qilmaslik, uning haqiqiy bo‘lmasligini keltirib chiqaradi deb yozilgan edi. Biroq 2022-yil 18 dekabrda korxona bankirot deb topildi. Ishonchli boshqaruvdagi mol mulk esa uni qabul qilib olgan shaxsga umurbot boshqaruviga o`tdi.
Xolatga huquqiy baxo bering . Ushbu Harakatlar to`g`ri amalga oshirilganmi ?
Javob
FK 855-moddasi 2 qismdida belgilangan. Ishonchli boshqaruvda bo‘lgan mol-mulkni ajratib chiqarish
Boshqaruv muassisining qarzlari bo‘yicha undiruvni u ishonchli boshqarishga topshirgan mol-mulkka qaratishga yo‘l qo‘yilmaydi, ushbu shaxs nochor (bankrot) bo‘lgan hollar bundan mustasno. Boshqaruv muassisi bankrot bo‘lganida, ushbu mol-mulkni ishonchli boshqarish bekor qilinadi va u kimoshdi savdosiga qo‘yilgan mol-mulkka qo‘shib yuboriladi.
9 kazus
2020 yil 1- martda 57 yoshli D ismli shaxs o`zining ko‘chmas mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi ko‘chmas mol-mulkni boshqa shaxsga berish haqidagi shartnoma uchun nazarda tutilgan shaklda va tartibda shatnoma tuzdi . Ko‘chmas mulkka egalik huquqining boshqa shaxsga o‘tishi qaysi tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilsa, bu mulkni ishonchli boshqarishga topshirish ham shu tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazdi. Shartnoma bandida Mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi shakliga yoki ko‘chmas mulkni ishonchli boshqarishga topshirishni ro‘yxatga olish talabiga rioya qilmaslik, uning haqiqiy bo‘lmasligini keltirib chiqaradi. Ushbu shart buzilgan taqdirda ishonchli boshqaruvchi shartnomani haqiqiy emas deb hisoblab, real zararni qoplashni va mutanosib haq to‘lashni talab qilishga haqli deb yozilgan edi.
Broq Ishonchli boshqaruvchini shartnoma tuzilgunga qadar o‘ziga boshqarish uchun topshirilayotgan mol-mulkka uchinchi shaxslarning huquqlari borligi haqida xabardor qilinmagan.
Masalaga huquqiy baxo bering.
Javob
FK 856-moddasida . Uchinchi shaxslarning huquqlari bo‘lgan mol-mulkni ishonchli boshqarish
Ishonchli boshqaruvchi shartnoma tuzilgunga qadar o‘ziga boshqarish uchun topshirilayotgan mol-mulkka uchinchi shaxslarning huquqlari borligi haqida xabardor qilib qo‘yilishi kerak. Ushbu shart buzilgan taqdirda ishonchli boshqaruvchi shartnomani haqiqiy emas deb hisoblab, real zararni qoplashni va mutanosib haq to‘lashni talab qilishga haqli.
Agar ishonchli boshqarishga topshirilgan mol-mulkka shartnoma tuzilganidan keyin uchinchi shaxslarning huquqlari paydo bo‘lsa, ishonchli boshqaruvchi esa bu haqda o‘n kunlik muddatda xabardor qilinmagan bo‘lsa, u mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasini bekor qilib, o‘ziga keltirilgan haqiqiy zararning qoplanishini va mutanosib haq to‘lanishini talab qilish huquqiga ega.

10 kazus

2020 yil 1- martda 57 yoshli D ismli shaxs o`zining ko‘chmas mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi ko‘chmas mol-mulkni boshqa shaxsga berish haqidagi shartnoma uchun nazarda tutilgan shaklda va tartibda shatnoma tuzdi . Ko‘chmas mulkka egalik huquqining boshqa shaxsga o‘tishi qaysi tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilsa, bu mulkni ishonchli boshqarishga topshirish ham shu tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazdi. Shartnoma bandida Mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi shakliga yoki ko‘chmas mulkni ishonchli boshqarishga topshirishni ro‘yxatga olish talabiga rioya qilmaslik, uning haqiqiy bo‘lmasligini keltirib chiqaradi. Ushbu shart buzilgan taqdirda ishonchli boshqaruvchi shartnomani haqiqiy emas deb hisoblab, real zararni qoplashni va mutanosib haq to‘lashni talab qilishga haqli deb yozilgan edi. Biroq 2021 yil 31 iyulda ishinchli boshqaruvchi shaxsga qatiy talab qo`yildi ya`ni Ishonchli boshqaruvchi boshqaruvning muassisiga va foyda oluvchiga mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi bilan belgilangan muddatlarda va tartibda o‘z faoliyati to‘g‘risida hisobot taqdim etib turadi.
Bunda ishonchli boshqaruvchi o`zining huquqlarini himoya qilish maqsadida aniqrog`I hisobot berishdan qochib advokatga bordi. Advokt esa quidagicha Ishonchli boshqaruvda bo‘lgan mol-mulkka huquqlarni himoya qilish uchun ishonchli boshqaruvchi o‘zining huquqlari har qanday buzilishini bartaraf etishni talab qilish huquqiga ega (Fuqarolik Kodeksning 228, 229, 231, 232-moddalari)da belgilab qoyilgan deb xulosa berdi.
Huquqiy baho bering. Ushbu harakat to`g`rimi ?
Javob
FK 857-moddasida . Ishonchli boshqaruvchining huquq va majburiyatlari
Ishonchli boshqaruvchi qonunda va mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasida nazarda tutilgan doirada ishonchli boshqarishga topshirilgan mol-mulkka nisbatan mulkdor huquqlarini amalga oshiradi.
Ishonchli boshqaruvchi mol-mulkni boshqarish sohasidagi harakatlarni amalga oshirish natijasida qo‘lga kiritgan huquqlar ana shunday mol-mulk tarkibiga kiritiladi. Ishonchli boshqaruvchining ana shunday harakatlarni amalga oshirishi natijasida vujudga kelgan majburiyatlar shu mol-mulk hisobidan bajariladi.
Ishonchli boshqaruvchi boshqaruvga topshirilgan ko‘chmas mol-mulkni boshqa shaxsga berishni va garovga qo‘yishni faqat bu hol mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasida nazarda tutilgan hollarda amalga oshirishga haqli.
Ishonchli boshqaruvda bo‘lgan mol-mulkka huquqlarni himoya qilish uchun ishonchli boshqaruvchi o‘zining huquqlari har qanday buzilishini bartaraf etishni talab qilish huquqiga ega (ushbu Kodeksning 228, 229, 231, 232-moddalari).
Ishonchli boshqaruvchi boshqaruvning muassisiga va foyda oluvchiga mol-mulkni ishonchli boshqarish shartnomasi bilan belgilangan muddatlarda va tartibda o‘z faoliyati to‘g‘risida hisobot taqdim etib turadi.