Aylana uzunligi va doira yuzi 1

---

1 

 

AYLANA UZUNLIGI VA DOIRA YUZI 

 

1. 1) Aylana deb nimaga aytamiz? Doira deb-chi? Ularning bir-biri dan farqi nimada-

yu, o‘xshashligi nimada? 

         2)  Aylana  uzunligi  deganda  nimani  tushunasiz?  U  qanday  formula  bo‘yicha 

hisoblanadi? Misollar keltiring. 

        3) Doira yuzini hisoblash formulasini bilasizmi? 

2.  Radiusi:  1)  0,5  sm;  2)  5  dm;  3)  20  sm;  4)  0,4  m;  5)  40  mm  bo‘lgan  aylananing 

uzunligini toping. 

3. Diametri: 1) 4 dm; 2) 50 sm; 3) 0,01 m; 4) 100 sm; 5) 200 mm bo‘lgan aylananing 

uzunligini toping. 

4. Uzunligi:   1)  31,4 sm ga;  2)  56,52 dm ga;  3) 0,628  m ga; 

       4) 2,512 m ga teng bo‘lgan aylananing diametri nechaga teng? 

5. Aylana radiusi 3 dm ga orttirildi. Shu aylana uzunligi qanchaga ortadi? 

6.  Diametri  2,4  dm  ga  teng  bo‘lgan  g‘ildirak  144,72  m  masofada  necha  marta 

aylanadi? 

7.  G‘ildirak 2763,2  m  masofada  440  marta  aylandi. Shu  g‘ildirakning  radiusi necha 

metr? 

8. Radiusi: 1) 5,5 sm ga; 2) 10,8 dm ga; 3) 15,2 dm ga teng bo‘lgan doiraning yuzini 

toping. Natijani yuzdan birlar xonasigacha yaxlitlang. 

9. Diametri: 1) 3,6 dm; 2) 19,4 m  ga teng  bo‘lgan doiraning yuzini toping. Natijani  

birlar xonasigacha yaxlitlang. 

     1)  Diametri  26  sm  bo‘lgan  basketbol  to‘pi,  uzunligi  81  sm  bo‘lgan  simdan 

yasalgan halqadan o‘tadimi? 

     2) Uzunligi 85 sm bo‘lgan simdan yasalgan halqadan-chi? 

10. Doiraning radiusi 1,2 marta ortsa, uning yuzi qanchaga ortadi? 

11.  Kvadratning  tomoni  4  sm  ga  teng  (10-  rasm).  Bo‘yalgan  yuzlarni  toping  va 

natijalarni taqqoslang. Xulosa chiqaring. 

---

2 

 

 

 

12.  Doiraning  yuzi:  1)  36

K 

sm

2

  ga;  2)  16

K 

dm

2

  ga;  3)  81

K 

dm

2

  ga  teng.  Shu  doira 

aylanasining uzunligi qancha? 

13.  Katta  doiraning  (11-  rasm)  radiusi  1,3  dm  ga,  bo‘yalgan  yuz  esa  1,44

K 

dm

2

  ga 

teng. Kichik doiraning radiusini toping. 

14.  a) Radiusi: 1) 3,6 sm ga;   2) 24 dm ga teng bo‘lgan aylananing uzunligini toping. 

Natijani  birlar  xonasigacha  yaxlitlang.  b)  Diametri:  1)  5,8 dm  ga;  2) 42  sm  ga  teng 

bo‘lgan  aylananing  uzunligini  toping.  Natijani  birlar  xonasigacha  yaxlitlang.           

15.  G‘ildirakning  diametri  68  sm  ga  teng.  U  100  marta  aylanganda  qancha  metrni 

bosib o‘tadi? 

16.  Yuzi:  1)  25

K 

dm

2

  ga;  2)  314  sm

2

  ga  teng  bo‘lgan  doira  aylanasining  uzunligi 

qancha? 

17. Doiraning yuzi 314 sm

2

 ga teng. Shu doira diametrini toping. Yuzi 50,24 sm

2

 ga 

teng  bo‘lgan  doira  aylanasining  uzunligi  necha  detsimetr?  Natijani  o‘ndan  birlar 

xonasigacha yaxlitlang.