Axborot bosqichlariga ajratishda intellektual omil asosiy mezonga aylandi. Fan, texnika va texnologiyaning rivojlanishi odamlar hayoti va faoliyatining muhim negiziga aylandi

1. Axborotlashuv jarayonining jamiyat taraqqiyotiga ta’siri
Hozirgidavrdaaxborot jamiyati texnogen tsivilizatsiya rivojlanishining muayyan bosqichi bo`lib, kishilik tarixining XV-XVII asrlarida evropada shakllana boshladi va keyingdavrlarda, ayniqsa globallashib jahonning turli mintaqalariga tarqaldi. Bu tsivilizatsiya G`arb tsivilizatsiyasi degan nom oldi. Mazkur tsivilizatsiya tarixining keyingi davrida ijtimoiyhayotda, ekstensiv rivojlanish o`rnini intensiv taraqkiyot egalladi, innovatsiyalar boylikka aylandi. Uyg`onish davrida antik madaniyatning aksariyat yutuqlari tiklandi va yangivujudga kelgan an`analar bilan uyg`unlikda
texnogen tsivilizatsiyaning madaniy negiziyaratildi. Falsafiy adabiyotlarda bu tsivilizatsiyani shartli ravishda ikki bosqichga – intustrial va postindutrial yoki 
axborot bosqichlariga ajratishda intellektual omil asosiy mezonga aylandi. Fan, texnika va texnologiyaning rivojlanishi odamlar hayoti va faoliyatining muhim negiziga aylandi. Hozirgi zamon industrial jamiyat to`g`risidagi ratsional ta`limotlar (Dj. Bell, U.Rostou,Z.Bjezinskiy va boshqalar) doirasida ilgari surilgan.Uning mualliflari O.Toffler, e.Masuda, Dj. Pelon, Dj. Martin va boshqalarhisoblanadi. Bu mualliflar insoniyat hayot tarzi modelini an`anaviy - industrial (sanoatlashgan) va postindustrial ko`rinishda qarab, so`nggi bosqich kelajagini axborotli - texnikaviy yoki axborotli – ekologik tarzda yuz berishini bashorat qilganlar. Inson jamiyati o`z rivojlanishida industrial jamiyatdan postindustrial jamiyatga o`tib bormoqda. Ma`lumki, industrial jamiyatning asosiy rivojlanish manbai – energetik manbalar va 
energiyani ishlab chiqarish, tarqatish imkoniyatlari mavjudligidir. Axborotlashgan jamiyatda esa ishlab chiqarishning manbai bilimni to`plash texnologiyalari, axborotni qayta ishlash va simvolik kommunikatsiyalarga bog`liq bo`lib, jamiyat rivojlanishida bilim va axborot uzviy holda tadqiq etiladi. Ya`ni, bilim va axborot hozirgi kunda jamiyat rivojlanishining asosiy manbai hisoblanadi. Rivojlanishning har qanday turida 
bilim va axborot shubhasiz o`ta muhim omillar hisoblanadi, chunki ishlab chiqarish jarayoni hamisha bilimning muayyan darajasi va axborot ishloviga asoslanadi. 

2. Axborotning inson hayotiga ta’sir o‘tkazish omillari

UNESKO hujjatlarida mediata’lim “pedagogik nazariya va amaliyotda o‘ziga xos va avtonom sohaning bir qismi sifatida qaraladigan zamonaviy ommaviy axborot vositalarini o‘zlashtirish nazariyasi va amaliy ko‘nikmalarini o‘rgatish; Matematika, fizika yoki geografiya kabi boshqa taʼlim sohalarini oʻqitishda yordam sifatida ommaviy axborot vositalari va aloqa vositalaridan foydalanishdan farqlanishi kerak”.
Ilm-fanning fundamental yo‘nalishlari bilan bog‘liq holda “media ta’lim” va “media pedagogikasi” tushunchalari so‘nggi paytlarda rivojlandi. A. A. Novikova o'z maqolasida ta'kidlaganidek, 60-yillarda. 20-asrda dunyoning yetakchi mamlakatlari (Buyuk Britaniya, AQSH, Avstraliya, Kanada, Fransiya, Germaniya) pedagogika fanida oʻziga xos yoʻnalish – mediataʼlim maktab oʻquvchilari va talabalariga yaxshi moslashishga koʻmaklashishga qaratilgan. media madaniyat olami, ommaviy axborot vositalari tilini puxta egallash, media matnlarni tahlil qilishni o‘rganish va boshqalar.
A. V. Sharikov media-ta'limni ommaviy kommunikatsiya sohasidagi ta'lim, "bu o'ta muhim hodisaning sirlari va qonuniyatlari" bilan tanishish deb tushunishni taklif qiladi. S. N. Penzinning ta'kidlashicha, media ta'lim auditoriyaga savodxonlikni o'rgatish bilan cheklanib qolmaydi, "estetik va axloqiy sintez" zarur.
Rivojlanayotgan jamiyat ommaviy axborot vositalaridan (ommaviy axborot vositalaridan) keng foydalanish bilan barcha axborot jarayonlarini faollashtirishni talab qiladi. Ommaviy axborot vositalarining o'sib borayotgan imkoniyatlari tufayli axborot iste'molchiga yuqori tezlikda etib boradi, ko'p marta takrorlanadi va omma ongiga faol kiritiladi.
Axborotning o'sishi urbanizatsiyalashgan hududlarga xos bo'lgan yangi aloqa shaklini - ommaviy kommunikatsiyani keltirib chiqardi. Ommaviy kommunikatsiya deganda ommaviy axborotni ishlab chiqarish va uni to'g'ridan-to'g'ri muloqot orqali yoki ommaviy axborot vositalari orqali raqamli va tarqoq auditoriyaga tarqatish jarayoni tushuniladi. Bir xil ma'lumotlarni katta maydonlarga o'tkazish va uni takroriy va deyarli bir vaqtning o'zida ko'paytirish imkoniyati ommaviy axborot vositalarining ommaviy ongning ommaviy sub'ektiga ta'sirini tartibga solish imkonini beradi. Ommaviy axborot vositalarining ommaviy ongga sezilarli ta'sir ko'rsatish qobiliyati uzoq vaqt oldin sezilgan. Ommaviy axborot vositalarining texnik imkoniyatlarini takomillashtirish ishonuvchan va oson ta'sirlanadigan ommaviy ongni manipulyatsiya qilish ko'lamini sezilarli darajada kengaytirdi. Ommaning o'z fikri yo'q, chunki u nazariy fikrlashga moslashtirilmagan, shuning uchun har qanday fikrni unga tashqaridan va bosim ostida siqib chiqarishga to'g'ri keladi va ma'lumotni mohirona manipulyatsiya qilish taklif qilish imkoniyatlarini yaratadi. ommaviy axborot vositalari tomonidan amalda cheklanmagan.

18.Internetga qaramlik: tushunchasi, turlari, belgilari, rivojlanish bosqichlari va sabablari, davolash va oldini olish. Qanday qilib Internetda giyohvandlikdan qutulish va bu odatni foydali odatga qaytarish mumkin

Insoniyat Internetga kirib bormoqda va buni sotsiologik so'rovlar ma'lumotlari aniq tasdiqlaydi. Masalan, Angliyada, etarlicha yaxshi ko'rinadigan fuqarolarning 76 foizi Internetsiz yashay olmaydi, va 44 foiz britaniyaliklar bu baxtsizliklardan xabardor bo'lib, Internetsiz qolganliklarini va xafa bo'lib qolishayotganini ta'kidlashadi va bu o'z navbatida. , allaqachon stress haqida gapirish uchun sabab. Boshqa kuni, Ulug'bekning 2100 ga yaqin sub'ektlarini o'rgangan YouGov tashkiloti tomonidan o'tkazilgan tadqiqot natijalariga ko'ra, respondentlarning 53 foizi kuniga bir soatdan to'rt soatgacha Internetda "osib qo'yishgan", har to'rtinchi odam o'z hayotlarini tashkil etishning boshqa usullarini ko'rmaydilar. ularning yarmi Internetni dindan ko'ra muhimroq deb bilishadi va 54 foizi gaz, elektr va suv ta'minoti uzilishidan osongina omon qolishga tayyor, ammo zudlik bilan oflaynda. Internetga qaramlikning yana bir xarakterli alomati bu zarur ma'lumotlarni oflayn rejimda olishning mumkin emasligi - Buyuk Britaniyada bunday qobiliyatsizlarning 87 foizi yollanadi.
Bu qanday hujum va u bilan qanday kurashish kerak?
"Internetga qaramlik" atamasi Pittsburg psixologi Kimberli Yang tomonidan kashf etilgan va muomalaga kiritilgan, deb ishoniladi, u 1995 yilda ushbu patologiyaning qimor o'yinlariga moyilligi bilan o'xshashligini aniqlagan. O'sha muborak kunlarda bunday "kasal" foydalanuvchilarning atigi 5 foizi bor edi. Blogdagi sendvich4-dagi blogda psixologlar ushbu kasallikning eng og'ir turlarini keltirib chiqaradigan beshta sababni sanab o'tamiz.
Birinchidan, ma'lumot qidirishda Internetga majburiy ravishda kirish. Ikkinchidan, virtual aloqa va virtual tanishlar uchun g'ayritabiiy qaramlik - bo'ronli yozishmalar, ICQ, suhbatlar, forumlar va hokazo. Uchinchidan, qimor giyohvandligi tarmoqdagi kompyuter o'yinlari uchun obsesif sevimli mashg'ulotdir. To'rtinchidan, odatiy qimor o'yinlaridan farqli o'laroq, Internet-do'konlarda keraksiz xaridlarning ko'pligi, onlayn auktsionlar, kim oshdi savdolariga muhabbat va hokazo. Beshinchidan (oh-oh-oh, bu allaqachon juda qiyin ish!), deb atalmish kibereks giyohvandligi yoki rus tilida aytganda porno va virtual jinsiy aloqaga bo'lgan ehtiros
"Internet aloqasi va ko'ngil ochish, - deydi "Liveinternet.ru" dagi rahatsan blogi, - odamni to'liq qo'lga olishga qodir va mavjud bo'lgan haqiqiy hayotni virtual hayot bilan almashtirishga olib keladi va bu xulq-atvorga moyillikni rivojlantirish uchun juda oz vaqt talab etiladi - atigi olti oy. Bundan tashqari, Internetda odatlanib qolish uchun odatlanib qolish odatiy holni, masalan, alkogolga bo'lgan munosabatni rivojlantirish uchun o'rtacha yilni talab qiladi, "bu davr etarli bo'lmaydi".