A. Daliyev quyidagi ilmiy natijalarga erishdi

Toshkent davlat texnika universiteti “Raqamli elektronika va mikroelektronika” kafedrasi 5A310805 – “Yarimo‘tkazgichli fotoenergetika” magistratura mutaxasisligi bo‘yicha tahsil oluvchi Daliyev Abdunabi Ahmadali o’g’lining “Chuqur p-n o‘tishli kremniy asosidagi fotoelementlarning optimal konstruksiyasini ishlab chiqish va yaratish” mavzusidagi magistrlik dissertatsiyasiga
BAXO
So'nggi yillarda dunyoda ommaviy nanostrukturali yarimo'tkazgich materiallarni olish texnologiyasini ishlab chiqish va ularning xususiyatlarini o'rganish bo'yicha juda jadal ishlar olib borilmoqda. Bu, birinchidan, bunday materiallarning ancha yuqori funksionalligi bilan bog'liq bo'lsa, ikkinchidan, bunday materiallarda bir qator yangi fizik hodisalar kuzatilmoqda, bu ularning asosida yangi optoelektron va fotomagnit qurilmalarni, shuningdek, yuqori samarali quyosh elementlarini yaratish imkonini beradi. Kristal panjarada nanostrukturalarni yaratishning istiqbolli usullaridan biri har xil tabiat va parametrlarga ega kirishma nanoklasterlarini shakllantirishdir.
Dissertatsiya ishida eksperimental natijalar asosida yangi hodisa aniqlandi - kremniydagi nikel kirishma atomlari klasterlarining ko'chishi. Nikel kirishma atomlari klasterlarining belgilangan ko’chishi alohida ilmiy qiziqish uyg'otadi, chunki hozirgacha adabiyotlarda atomlarning tuzilishi, tarkibi va sonini hisobga olgan holda nikel kirishma atomlari klasterlarining o'zlari ko’chishining fizik modellari mavjud emas. Kremniy kristall panjarasidagi nikel kirishma atomlarining klasterlari holati va tarqalishini nazorat qilish noyob funksionallikka ega yarimo'tkazgich materialining yangi sinfini yaratish, shuningdek, uning asosida optoelektronika, mikroelektronika va quyosh energiyasi uchun yangi qurilmalarni yaratish imkonini beradi.
A. Daliyev quyidagi ilmiy natijalarga erishdi
1. Nikel va fosfor atomlari klasterlarining kremniy panjara nuqsonlari va boshqa kirishma atomlari bilan o‘zaro ta’siri ko‘rsatildi.
2. Kremniy panjarasida nikel kirishma atomlarining elektron klasterlarini hosil bo'lishi boshlang'ich kirishma atomlarining turi va konsentratsiyasiga qarab o'rnatilgan.
3. Kremniy panjarasida nikel va fosfor kirishma atomlari klasterlarining hosil bo‘lishi ko‘rsatilgan va ularning tarkibi, tuzilishi, o‘lchami, sirt va hajmdagi tarqalishi zamonaviy mikroskoplar yordamida o‘rganiladi.
Magistrlik dissertatsiyasida nikel kirishma atom klasterlari bilan namunalar olish texnologiyasi, eksperimentlar metodologiyasi, ishlatiladigan eksperimental asboblar va o'rnatishning elektr sxemasi tasvirlangan.
Daliyev Abdunabi Ahmadali o‘g‘lining magistrlik dissertatsiyasi hajmi va mazmuni jihatidan magistrlik dissertatsiyasiga qo‘yiladigan talablarga javob beradi. U uchta maqola chop etdi, dissertatsiyadagi vazifa to'liq hal qilindi. Dissertatsiya ishi “4” (80 ball) bilan baholanishi mumkin, Daliyev Abdunabi Ahmadali esa 5A310805 – “Yarimo‘tkazgichli fotoenergetika” mutaxasisligi bo‘yicha magistr darajasini olishga loyiq.

Magistrlik dissertatsiyasi rahbari,

TDTU “Raqamli elektronika va mikroelektronika”
kafedrasi mudiri f.-m.f.d, prof. X.M.Iliyev