7. O‘z-o‘zidan boshqarilish darajasida amalga oshadi a to’qima b organ c hujayra d organism

5- mavzu

1.Gormonlar deb nimaga aytiladi? A)faqat ichki sekretsiya bezi mahsuloti C)ichki va aralash bezi mahsuloti B)tashqi va ichki sekretsiya bezi mahsuloti D)aralash bezlar mahsuloti

2.Bir qancha organlar funksiyasiga ta’sir ko‘rsatadigan(a) malum bir organ funksiyasiga tasir ko’rsatadigan(b) gormonlarni belgilang. A) a-adrenalin b-tiroksin B) a-tiroksin b-adrenalin C) a-jinsiy b-adrenalin D) a-adrenalin -jinsiy

3……… boshqarilishi tufayli organizm ichki muhitining nisbiy doimiyligi va uning funksiyasining turg‘unligi ta’minlanadi A)gumoral B)nerv C)gormonal D)gumoral va nerv

4. Bu moddalarning ko‘pchiligi juda past konsentratsiyada ham organizm ishiga katta fiziologik ta’sir ko‘rsatadi. A)ferment B)organik moddalar C)gormon D)vitamin

5. Elektr signallari qayerda hosil bo’ladi A)neyrolgiya membranasida B)neyron membranasida C)miya po’stlog’i ostida D)nerv tugunlarida

6. Jigarda qachon glikogen sintezlanishi kuchayib ketadi A)gameoastaz holatda B)limfada qand miqdori o’zgarsa C)tez harakat qilganda D)qonda qand miqdori o’zgarsa

7. O‘z-o‘zidan boshqarilish ……… darajasida amalga oshadi A)to’qima B)organ C)hujayra D)organism

8. Organizmning normal faoliyati nima bilan bog'liq A)ichki muhitning turg'unligi B)qondagi qand miqdori C)hujayralar faoliyati D)bosh va orqqa miya

9. Organizm funksiyasi gumoral boshqarilishi tartibini ketmaketligini aniqlang 1- moddalar ichki muhitga o‘tadi, 2 - gormonlar ta’sirida organlar ishi o'zgaradi, 3 - muhit o'zgarishi sekretsiya bezlariga ta’sir qiladi, 4- moddalar hujayralarga ta’sir qiladi, 5- bezlar biologik faol moddalar ishlab chiqara boshlaydi. A) 1,4,5,3,2 B)5,4,1,3,2 C)5,3,4,1,2 D)1,5,2,4,3

10. Nerv boshqarilishi amalga oshirilishi tartibini aniqlang: 1 - qo‘zg‘alish nerv signallariga aylanadi, 2 - nerv uchlarida qo‘zg‘alish liosil boladi, 3 - nerv signallaii orqa va bosh miyadan organlarga uzatiladi, 4 - muhit o'zgarishi organizmga ta’sir qiladi, 5 - nerv signallari orqa va bosh miyaga uzatiladi, 6 - organlardagi muskullar qisqarib ish bajaradi. A) 1,4,6,5,3,2 B)5,4,1,3,2,6 C)4,2,1,5,3,6 D)1,6,5,2,4,3 6- mavzu

1……….. ko‘ra sekretsiya bezlari tashqi, ichki va aralash bezlarga ajratiladi. A)hajmi va shakliga B)tuzulishi va funksiyasiga C)nima ish bajarishiga D)hajmi va tuzilishiga

2. Tashqi sekretsiya bezlarini belgilang. A) so‘lak,tiroksin B)ko’z yosh,adrenalin C)amilaza fermenti,so’lak D)tiroksin,adrenalin

3. Chiqarish yo‘li bolmaydigan bez mahsuloti nima deb ataladi. A) so’lak B)vitamin C)ferment D)garmon

4. Ular ajratgan gormonlar qonga chiqariladi. A)aralash B)ichki sekretsiya C) tashqi sekretsiya D)ichki va aralash bezlar

5. Bir vaqtning o‘zida ichki va tashqi sekretorlik funksiyasini bajaradigan bezlarni aniqlang A)aralash B)ichki sekretsiya C) tashqi sekretsiya D)ichki va aralash bezlar

6. Oshqozonosti bezi ichki sekretsiya bezi sifatida qonga…..ishlab chiqaradi. A)tiroksin B)adrenalin C)amilaza D)insulin

7. Jigar ichak bo‘shlig‘iga ………., qonga qon tarkibiga kiradigan ….. va boshqa oqsillar ishlab chiqaradi. A)tiroksin,gem B)adrenalin,o’t suyuqligi C)o’t suyuqligi,gem D)insulin,gem

8. Jinsiy bezlar esa qonga ………, jinsiy yo‘llarga ………. hujayralari ishlab chiqaradi. A) jinsiy gormon,gem B) adrenalin,o’t suyuqligi C) jinsiy gormon ,o’t suyuqligi D) jinsiy gormon,tuxum va urug’

9. Ichki sekretsiya bezlari ichida eng yirik bez. A) jigar B)ayrisimon C) qalqonoldi D)qalqonsimon

10. Bez chap va o‘ng bo‘laklardan iborat bo'lib, juda ko‘p qon va limfa tomirlari hamda nervlar bilan ta’minlangan. A) jigar B)ayrisimon C) qalqonoldi D)qalqonsimon

11.Qalqonsimon bez nimani o’rab turadi A)halqum B)qizilo’ngach C)hiqildoq D)kekirdak

12. Qalqonsimon bezning massasi 5-10 yoshli bolalarda necha grammni tashkil etadi A)20-25 B)10-15 C)10 D)15

13. Qalqonsimon bezning massasi katta yoshli odamlarda necha grammni tashkil etadi A)25-30 B)20-25 C)10 D)15

14. Tiroksin organizmda qanday xususiyatiga ega. A)moddalar almashinuvini tezlashtirish va nerv qo‘zg‘alishlarini pasaytirish xususiyatiga B) ovqat xazm bo’lishini tezlashtirish va nerv qo‘zg‘alishlarini kuchaytirish xususiyatiga C) moddalar almashinuvini tezlashtirish va nerv qo‘zg‘alishlarini kuchaytirish xususiyatiga D) tana muvozanatini saqlash va moddalar almashinuvini tezlashtirish

15. Tiroksin yetishmaganida yosh bolalarning qaysi holatlari juda sekinlashib qoladi A) aqliy va ruhiy rivojlanishi B) o‘sishi, ruhiy va jismoniy rivojlanishi C) o‘sishi, aqliy va jismoniy rivojlanishi D) ruhiy, aqliy va jismoniy rivojlanishi

16. Tiroksin yetishmaganida yosh bolalarda qaysi kasallik vujudga keladi A)miksedema B)kretinizm C)endemic buqoq D)tiretoksikoz

17. . Katta yoshdagi odamlarda bez faoliyati pasayib, tiroksin kam ishlab chiqarilishining kamayishi qaysi kasallikni paydo qiladi. A)miksedema B)kretinizm C)endemic buqoq D)tiretoksikoz 18. Bu kasallikda moddalar almashinuvi sekinlashib, nerv sistemasi qo‘zg‘alishi pasayadi, qovoqlar shishib ketadi. A) endemik buqoq B)kretinizm C) miksedema D)tiretoksikoz

19. Ayrim hududlarda nima yetishmasligi tufayli qalqonsimon bez yiriklashib, bo‘yinda shish paydo bo‘ladi A)suv B)tiroksin C)yod D)osh tuzi

20.Bu kasallikning oldini olish uchun osh tuziga yod qo‘shib, ishlov beriladi. A) endemik buqoq B) kretinizm C) miksedema D) tiretoksikoz

21. Bu xastalikda ko‘pincha kasal odammng ko‘zlari notabiiy chaqchaygan bo‘ladi A) endemik buqoq B) kretinizm C) bazedov D) tiretoksikoz

22.Bu hastalikda tez jahl chiqishi, uyqusizlik, ishtahaning pasayishi, terlash paydo bolishi mumkin. A) endemik buqoq B) kretinizm C) bazedov D) tiretoksikoz

23.Bu kasallikni davolashda qalqonsimon bez funksiyasini pasaytiradigan preparatlardan foydalaniladi. A) endemik buqoq B) kretinizm C) bazedov D) tiretoksikoz

24. Qizlar balog‘atga yetishi davrida qalqonsimon bez funksiyasi birmuncha kuchayib bu xastalikni keltirib chiqaradi. A) endemik buqoq B) kretinizm C) bazedov D) tiretoksikoz

25. Qachon organizmda moddalar almashinuvi kuchayib, nerv sistemasi qo‘zg‘aluvchanligi ortadi va kishi ozib ketadi. A) qalqonsimon bez funksiyasi susayganda B) qalqonoldi bez funksiyasi kuchayganda C)tiroksin gormoni ortiqcha ishlab chiqarilganda D) tiretoksikoz kasalligida

26. Ba’zan bezning bir qismi olib tashlanadi. A) endemik buqoq B) kretinizm C) bazedov D) tiretoksikoz

7- mavzu

1.Qalqonoldi bezining oldi yuzasida qaysi bez joylashgan A)gipofiz B)epifiz C)ayrisimon D)qalqonsimon

2.Qalqonoldi bezidan qaysi garmon ishlab chiqariladi. A)tiroksin B)insulin C)paratgarmon D)neyrogormon

3. Paratgormon qonda nima yetarli bolganda sintezlanadi A)yod B)kalsiy C)fosfor D) D vitamin

4. ….. gormonlari ko‘pchilik endokrin bezlariga ta’sir ko‘rsatadi. A)qalqonoldi B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

5.Ichki sekretsiya bezlari ichidagi eng yirik bez faoliyatini boshqaruvchi gormon. A) somatatrop B)tireotrop C)adrenokortikoid D)gonadotrop

6. . Bu gormon organizm o‘sishida muhim ahamiyatga ega. A)tiroksin B)insulin C)paratgarmon D)neyrogormon

7. Qonda kalsiy va fosfor miqdorini boshqaradigan bez qaysi. A)paratgarmon B)epifiz C)qalqonsimon D)qalqonoldi

8. Qachon qonda kalsiy miqdori o‘rtadi, suyaklar yumshab, deformatsiyaga uchraydi A)Qalqonoldi bezi funksiyasi pasayganida C)paratgarmon kamayib ketsa B) paratgormon ko‘p ishlab chiqarila boshlasa D)qalqonsim bezi funksyasi kuchaysa

9.Qachon nerv-muskul sistemasi qo‘zg‘aluvchanligi pasayib, tana muskullari bo‘shashadi. A)Qalqonoldi bezi funksiyasi pasayganida C)paratgarmon kamayib ketsa B) paratgormon ko‘p ishlab chiqarila boshlasa D)qalqonsim bezi funksyasi kuchaysa

10. Qachon qovoq va lablar pirpirab, qo'llar qaltiraydi, ya’ni tutqanoq sodir boladi. A)Qalqonoldi bezi funksiyasi pasayganida

C)paratgarmon kamayib ketsa B) paratgormon ko‘p ishlab chiqarila boshlasa D)qalqonsim bezi funksyasi kuchaysa

11.Qachon qonda kalsiy miqdori kamayib, nerv-muskul qo‘zg‘aluvchanligi ortadi, A)Qalqonoldi bezi funksiyasi pasayganida C)paratgarmon kamayib ketsa B) paratgormon ko‘p ishlab chiqarila boshlasa D)qalqonsim bezi funksyasi kuchaysa

12.Gipofiz bezi qayerda joylashgan. A)oraliq miyada B)bosh miya ustida C)bosh miya ostida D)o’rta miyada

13.Yosh bolalarda bu gormon ko‘p ishlab chiqarila boshlansa bo‘y o‘sib, gigantizm kelib chiqadi. A) somatatrop B)tireotrop C)adrenokortikoid D)gonadotrop

14. Gipofiz bezi qon tomirlari orqali nima bilan bog’langan A)orqa miya B)miyacha C) gipotalamus D)thalamus

15. Qalqonsimon bez orqa yuzasida joylashgan bo‘lib, uning to‘qimasiga botib kirgan A)qalqonoldi B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

16.Jinsiy bezlarni boshqaruvchi gormon nomi nima. A) somatatrop B)tireotrop C)adrenokortikoid D)gonadotrop

17.Qalqonsimon bezni boshqaruvchi garmonga tasir etuvchi bezning garmoni to’g’ri berilgan qatorni toping A)tiroksin B)insulin C)paratgarmon D)melatonin 18. Epifiz funksiyasi qaysi yoshlarda susaygan bo’ladi. A) 2-5 B)5-6 C)1-3 D)9-8

19. Katta yoshdagi odamlarda bu gormonning ko‘p ishlab chiqarilishi panja suyaklarining yo‘g‘onlashuviga olib keladi. A) tiroksin B) somatotrop C) paratgarmon D) melatonin

20.Buyrakusti bezi faoliyatini boshqaruvchi garmon qaysi. A) somatatrop B)tireotrop C)adrenokortikoid D)gonadotrop

21. Bolani vaqtidan oldin balog‘atga yetishini sekinlashtiradigan bez qaysi. A)qalqonoldi B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

22.Jinsiy bezlar faoliyatiga tasir etuvchi bezlarni belgilang A) gonadotrop,epifiz,qalqonoldi B)epifiz,ayrisimon,gipofiz C)tiroksin,ayrisimon,gipofiz D)epifiz,ayrisimon,tiroksin

23. Organizmda pigment almashinuviga ta’sir ko‘rsatadi. A)tiroksin B)melatonin C)timozin D)somatotrop

24. Epifiz funksiyasi bola …. yoshga yetgunicha kuchayib boradi. A) sakkiz B)olti C)besh D)yetti

25.Bu bez funksiyasi buzilganida barvaqt balog‘atga yetish kuzatiladi A)qalqonoldi B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz 26.Ayrisimon bezdan ishlab chiqarilgan gormon nima hosil bo’lishini kuchaytiradi. A)tiroksin B)trombasit C)leykosit D)limfosit

27. Suv, tuz, oqsil va uglevodlar almashinuviga ta’sir ko‘rsatadigan gormonlar qaysi. A)adrenalin va noadrenalin B)androgen va estrogen C)timozin va tiroksin D)insulin va adrenalin

28. Immun sistema shakllanishiga ijobiy ta’sir etuvchi bez qaysi. A)qalqonoldi B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

29. Birmuncha yassilashgan piramidalar shakliga ega bez qaysi. A)buyrakusti B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

30. Yosh bolalarda erta balog'atga yetish belgilarini paydo qiladigan kasallik. A) tireotoksikoz B) bazedov C) shish kasalligi D)miksidema

8- mazvu 1.Oshqozonosti bezi qayerda joylashgan. A) oshqozon ostida va biroz orqada B) oshqozon ustida va biroz orqada C) oshqozon ostida va biroz oldinroqda D oshqozon ustida va biroz oldinroqda

2. Glikogenni glukozaga aylantirish bilan qonda shakar moddasi miqdorini oshiradigan gormon A)tiroksin B)gulukogen C)adrenalin D)androgen

3. Oshqozonning ferment ajratish funksiyasiga ta’sir ko‘rsatadigan gormonni aniqlang A)insulin B)gulukogen C)adrenalin D)gastrin

4…….. yetishmaganida qonda qand miqdori oshib, qandli diabet kasalligi kelib chiqadi A)insulin B)gulukogen C)adrenalin D)gastrin

5. Ikkilamchi jinsiy belgilar (mo'ylov, soqol, jinsga moyillik) rivojlanishiga ta’sir qiladi A) androgen B) testosteron C) adrenalin D) gastrin

6. Buning natijasida qonda glukoza miqdori kamayib, qon bosimi pasayadi A) insulin kamayganda B) insulin ko’payganda C) gastrin kamayganda D) gastrin ko’payganda

7. Gipotalamus - gipofizar sistema barcha organlar funksiyasiga ta’sir qiladi 1)qon tarkibini o‘zgartiradi 2)yurak-qon tomir sistemasi ishini tezlashtiradi 3)qon bosimini pasaytadi 4)nafas olish organlari ishini susaytiradi 5) moddalar almashinuvi va tayanch-harakat sistemasi ishini tezlashtiradi A)1,2,4,5 B)1,2,3,5 C)2,3,5 D)1,2,5

8. Bu holatda jinsga befarqlik va tez qarish kuzatiladi. A) androgen kamayganda B) testosteron ko’payganda C) testosteron kamayganda D) androgen ko’payganda

9.Bu kasalliklar tuxumdonlarning yallig’lanishi hamda bepushtlikka sabab bolishi mumkin. A) meningit va qizilcha B) shamollash va infeksiya kasalliklari C) ensafalit va shish D)shish kasalligi va shamollash

10. Stress nimalar ta’sirida paydo bo'ladi. A) hissiy omillar, B) sovuq, issiq, og‘riq, turli kasalliklar va hissiy omillar C)sovuq,issiq D)turli kasalliklar

11. Organizm ichki muhiti o'zgarib, stress holatini yuzaga keltirganda nerv impluslari nimaga tasir etadi. A)orqa miyaga B)miyyachaga C)gipotalamusga D)gipofizga

12. Bu gormonlar ikkilamchi ayollik belgilari rivojlanishiga va homiladorlikning me’yorda kechishiga ta’sir etadi. A) androgen B) testosteron C) estrogen D) gastrin

13. Sekretsiya bezlari funksiyasi qanday boshqariladi. A) gipofiz bezi orqali B) nerv sistemasi C) nerv va gumoral D) bosh miya

14. Ayollarning jinsiy bezlari - bir juft tuxumdonlar ……. orqasida, ………. bo‘shlig‘ida joylashgan. A) bachadon , qorin B) bachadon,kichik chanoq C) kichik chanoq,qorin D) kichik chanoq,bachadon