5 Laboratoriya ishi tegirmonlarning konstruksiyasi va ishini o‘rganish ishning maqsadi

5 - Laboratoriya ishi


TEGIRMONLARNING KONSTRUKSIYASI VA ISHINI O‘RGANISH


1. ISHNING MAQSADI:

1. 
   SHarli tegirmonlarda materialni maydalashda fizik va dinamik savollarga nazariy jihatdan olingan bilimlarni mustahkamlash va kegaytirish.
   
2. 
   Barabanli sharli tegirmonning asosiy aparemtrlarini ishlashiga baho berish usulllarini o‘rganish.
   
3. 
   SHarli tegirmonning unumdorligi va asosiy kattaliklarini hisoblash . kerakli jihozlar, materiallar, o‘lchash asboblari.
   

• 
  Kafedra laboratoriyasidagi sharli tegirmonning ishchi modeli:
  
• 
  Material – oxaktosh, giltuproq:
  

SHtangensirkulp, metr, mexanik elak, taxometr, laboratoriya ST-5 tarozi.
3. NAZARIY KISM


Barabanli sharli tegirmonlar materiallarni mayin tuyish uchun asosan sement zavodlarida ishlatiladi.
Barabanli sharli tegirmon bir kamerali va kup kamerali buladm. Kup kamerali sharli tegirmon - uzunligi 8-15 m va diametri 1,8-^3,5 m bulgan pulat silindrdan iborat bulib, uning ichki yuzasi pulat plitkalar bilan ^oplangan. Tegirmon ichi Rovak iapfalarda aylanadi. Sapfalar orchali bir tomondan tegnrmon yuklanadi, ikkinchi tomondan esa aralashma tushiriladi. Oxaktosh, gil va suv aralashmasi tegirmonning samma kameralarndan utadi va pulat sharlar hamda silindrlarning zarbalari ostida maydalanib, undan butsaga uxshash i;orishma - shlam chiqadi. SHarli tegirmonlar quyidagicha klassifikatsiyalanadi:
- ishlash prinsitsh buyicha davriy va uzluksiz;
- ishlash xarakteri buyicha - ochin sikl va yopin snkl (bunga uzluksiz
- xul va quruk usulda ishlovchi sharli tegirmonlar kiradi);
- tuyish usuli bunicha - xul va quruk tuyish;
- ishchi korpusning shakli buyicha - silindrik barabznli, konusli va
trubali silindrik;
- tuyish jismlarining shakli buyicha - sharli, sterjenli, uz — uzini
maydalash (tuyish jismlarsiz);
- yuk tushurio‘ usuln buyncha - mexanik va pnevmatnk;
- yuklash va tushirish surilmasining konstruksiyasi buyicha markeziy
bushlik sapfadan tushirish; toreshіi panjara orі$ali tushirish
(diafragma bilan) yon tomondan panjara orі^ali tushirish; lyuk
orsali yuklash va tushirish (davriy ishlovchi tegirmon uchun).
Barabanli sharli tegnrmonni unumdorlign ^uyidagi ifoda orsali topiladi:

bu erda V — tegirmon nshchi xajmi, m³;
D - tegirmon ishchi diametri (bronefuterovkaning ichki yuzasi buyicha), m; G- tunish jismlarining massasi, t;
q — tegnrmon solishtirma unumdorligi, t/kVt- s;
k_T - tuyish mayinligiga і^arab tugrilash koeffitsient (7 - jadval, Bauman. stroy. mash. Tom-2. 70-bet).


Tuyio‘ jismlarining orirligi.

bu erda: φ- tegirmon xajmini tuyish jismlari bnlam tuldirish koeffitsientn, tuyish jismlari 30+32 % bulsa, φ=0,3+0,32.
γ - tuyish jismlarnnnimg solishtirma ogirligi t/m³;
L - tegirmon ishchi ^ismi uzunligi, m.


Tegirmonning aylanish chastotasi quyidagiga teng buladi:

bu erda: k - tuyish usuli va tegirmon diemetriga borliq
koeffitsienti: quruq usulda k - 0,53; xul usulda va tegirmon barabani diametri 1,25 m dan yuqori bulsa k = 0,587; baraban diametri 1,25 m dan kichik bulsa, 0,67; uz - uzini tuyish tegirmoni uchun k = 0,62.


Bosh yuritma elektromotor quvzati kuyidagi ifoda yordamida anqlanadi:

bu erda ν - kichik ulchamli tegirmonlarga kiritiladigan qo‘shimcha
koeffitsient, (2< β< 3) ν =1,0÷1,1
β= L/D - tegirmon foyda uzunligini uning diametri (yoruglik diametri) ga nisbati
D - tegirmon «yoruglik» diametri, m;
ε- yuqotish koeffiiienti, ε -1.1÷1.55;
γ - yukning solishtirma ogirligi, t/m³;
(φ₁ψ) - yuklash darajasi φ₁ va tegnrmon aylanish chastotasi ψ ga bogliq funksiyasi, buning qiymati (10- jadval Bauman. Stroy. mash. Tom - 2. 71 - betdan olinadi).
η_yur - yuritma f.i.k., η_yur = 0,9÷0,95
η_el - elektromotor f.i.k., η_e = 0,9



5-rasm. Zoldirli tegirmonni xisoblash sxemasn.