4-tajriba ishi Mavzu: Zaboyka turning tog’ jinslarining maydalanish sifatiga tasirini o’rganish Ishdan maqsad

4-tajriba ishi
Mavzu:Zaboyka turning tog’ jinslarining maydalanish sifatiga tasirini o’rganish


Ishdan maqsad:Tog’ jinslarini namunasini zaboykasiz va har xil turdagi zaboykalar bilan portlatishda maydalanish samaradorligini qiyosiy tahlil qilish.

Tajribani bajarish uchun balandligi va diametri 200 mm bo’lgan 5 ta qum tsementli blok tayyorlanadi. Bunda ushbu bloklarning markazida diametri 7-8 mm va chuqurligi 150 mmli shpur hosil qilinadi, zaboyka materiali sifatida suv, qum, loy va tez qotuvchi tarkibli materiallardan foydalaniladi. Tez qotuvchi zaboyka qum tsementli aralashmaga suyuq oyna yoki alabaster qo’shish orqali tayyorlanadi. Portlovchi modda sifatida kukunsimon trotil yoki ammonit №6 JV portlovchi moddasidan foydalaniladi. Zaryadni initsiyalash uchun kam quvvatli detonatsiyalovchi shnur (ДШЭ-2) dan foydalaniladi. Agar tajriba o’tkazish vaqtida ushbu turdagi detonatsiyalovchi shnur mavjud bo’lmasa zaryadni inirtsilayash uchun kapsul detonator yoki elektr detonatordan foydalanish mumkin. Bu holda shpurni zaryadlashdan oldin uning tubiga metal disk joylashtiriladi. So’ngra zaryadlanib KD yoki ED yordamida portlatiladi. Metall diskni shpurning tag qismiga joylashtirishdan maqsad KD yoki ED yordamida portlatishda ularning kumuliyativ ta’sirini pasaytirishdir. Portlatish ishlari ichki devorlari rezina bilan qoplangan (futerovka) qilingan o’lchamlari 1x1x0.5m bo’lgan maxsus yashiklarda amalga oshiriladi. Portlatish ishlari tugagandan so’ng yashik ochib maydalangan tog’ jinslari elaklar to’plami yordamida elanadi va elakning har bir yacheykasida qolgan tog’ jinsi bo’laklari aniqligi ±5gr bo’lgan tarozi yordamida tortib ko’riladi. Olingan ma’lumotlar jadvalga kiritiladi. Elangan kon massasi bo’laklarining o’rtacha diametri hisoblab topiladi. Unda mayda va katta fraksiyalar miqdori bo’yicha u yoki bu zaboyka turini tanlash to’g’risida xulosa qilinadi. Jadvalga kiritilgan ma’lumotlar asosida maydalangan tog’ jinslari bo’laklarining granulometrik tarkibini ifodalovchi grafik quriladi.

3

4

200

1

2

5

200

6

1) qum-tsementli blok; 2) PM zaryadi; 3) DSHE-2; 4) zaboyka;

5) ED yoki KD; 6) metal disk.

Zaryadni portlatish sharoiti	Elangan fraksiya massasi, gr				POrtlatilgan tog’ jinsining o’rtacha diametri, mm
	- 2	+2-5	+5-10	+10-20
zaboykasiz
Suvli zaboykali
Qumli zaboykali
Loyli zaboykali
Tez qotuvchi zaboykali