|
35-mavzu :Ilk matematik tassavurlarini shakllantirish mashg’ulotlarini tashkil qilish o’tkazish va tahlil qilish
To'plam va predmetlarning xossalari.. To'plamlarning xarakterli xossalari.
Har qanday xossalarni bir qator predmetga taaluqli deb hisoblash mumkin.
Masalan, bir muncha gullar, mevalar, avtomashinalar va boshqa predmetlar 'qizil' xususiyatga ega bo'lishi mumkin. Dumaloq oy, koptok, velosiped va avtomashinalarning g'ildiraklari, turli mashina va stanoklarning detallari va boshqalar bo'lishi mumkin.
Shunday qilib, to'plam shu to'plamga kiruvchi elementlarning hammasiga, va faqat shulargina xos bo'lgan biror xossa bilan berilishi mumkin. To'plamga kirmagan birorta ham element bunday xossaga ega bo'la olmaydi. Har qanday xossa bilan to'plam (predmetlar) shu xossaga ega bo'lganlari bog'lanadi. To'plam shu xossalar bilan xarakterlanadi, yoki to'plam xarakterli xossalar bilan beriladi, deyishadi.
To'plamning xarakterli xossasi asosida shunday xossasi tushuniladiki, bunday xossasi bilan shu to'plamga (shu to'plamning elementlari) taaluqli hamma predmetlar ega bo'ladi va predmet ega bo'lmaydi qachonki,shu to'plamga taaluqli bo'lmasa (uning elementi xisoblanmasa).
Ba'zida xossa predmetlarning to'plami shu xossa bilan xarakterlanadi.
Nazariya va amaliyotning birlik printsipi.
Bu printsip berilgan nazariy bilimlarning xayotga amaliyotga bog' lanishini butun choralar bilan kengaytira borishni talab qiladi. Matematika nazariyadan bevosita har - xil mashq va masalalar echishga o'tish yo'li bilan bu printsip keng suratda amalga oshiriladi. haqiqatdan ham yosh bolalarga har kuni ko'zi bilan ko'rib yurgan xonada, ko'chada, uydagi narsalar bilan bog'langan holda mashg'ulot o'tish, ya'ni bilim berish lozim, chunki bu bolalarning tez tushunib olishiga, o'zlashtirishiga yordam beradi.
q. Ko'rsatmalilik printsipi.
Bolalar tafakkurining aniqliqdan abstraktlikka qarab rivojlanish xususiyatlariga bog'liqdir. Matematikani o'qitishdan asosiy maqsad- mantiqiy tafakkurni rivojlantirishdan iboratdirN' biroq matematikani o'qitish aniq fakt va obrazlardan ajralmasligi, aksincha, har qanday masalani o'rganishi shu aniq fakt va obrazlarni tekshirishdan boshlash kerak.
Ko'rgazmalilik o'quv materialini o'zlashtirishni osonlashtiradi va bilimning mustaxkam bo'lishiga yordam beradi.
M: doira haqida gapirganimizda har bolaning ko'piga doirachalardan berib qo'yib bolalar ikki qo'llari orasida ushlab ko'rishlari kerak. Uning dumaloq ekanini, tekis ekanini qo'l uchidagi bolaning hamma analizatorlari qatnashgan holda eslarida yaxshiroq qoladi.
n'. Bilimlarni o'zlashtirishda sistemalilik, ketma-ketlik va mustaxkamlilik printsipi.
Matematikada materialni sistemali bayon etishning axamiyati juda katta, chunki matematikada ayrim faktlar orasidagi mantiqiy bog'lanishlar g'oyat muhimdir. Bolalarga berilayotgan bilim parcha, parcha bo'lib qolmay bir-biri bilan bog' langan holda oson misollardan boshlanib asta-sekin murakkablashtirib borilishi lozim.
Puxta o'zlashtirish esa matematikada ayniqsa katta axamiyatga egadir. Matematik tushunchalar o'zaro shu qadar bog'langanki, majburiy minimumning biror qismigina bilmagan taqdirda ham bolalar o'z bilimlarini xayotda foydalana olmay qoladilar va matematik bilim olishni davom ettirish qiyinroq bo' ladi.
Matematikada son va sanoq, kattalik, geometrik figuralar, tevarak atrofni bilishni, vaqtni chamalash malakalarini muxta egallashining ham axamiyati juda katta. Ayniqsa matematikada boshqa fanlardagiga qaraganda ham, programmaning biror qismini yaxshi o'zlashtirmasdan va malakani yaxshi mustaxkamlamasdan turib, muvoffaqiyat bilan oldinga qarab borish mumkin emas.
Individual yondoshish (ravonlik) printsipi.
Ravonlik printsipi bolalarning yosh xususiyatlarini, ya'ni qobiliyatlarini, psixologiyasini xisobga olish kerak degan talablardan kelib chiqadi va bu printsip matematikani o'qitish protsessida amalga oshirilishi shart. (Lekin bizning bog'chalarimizda bu printsip amalga oshirilmayapti).
Bu printsip amalga oshirish uchun har bir bolaga psixologik xarakteristika tuzish lozim, uning qobiliyatini xisobga olish, aql idrokini v h.k. xisobga olgan xolda.
M: Mashg'ulot temasi geometrik figuralar tuzish. Bolalarga u' ta gugurt cho'pidan berib ularga to'rtburchak tuzing
desak:
Do'stlaringiz bilan baham: | 
