1. WinXp nima uni nima bilan istemol qilamiz?

1. WinXP nima uni nima bilan istemol qilamiz?
WinXP ikita alohida sistemani birlashmasi desak ham bo’ladi. Yani Win98 va Win2000(NT) tehnologiyalarini birlashmasidir.
Asosi NT (New Technology)dir. Tamoman 32 bit adressli OS (Operating System)dir, Multy Tasking (Bir vaqtda bir qancha ish ba-
jara oladi). NT tehnologiyasidan olingan himoya sistemasi. Hullasi kalom Win98 sistemasidan ancha yahshi va ancha ishonarli
sistemadir.
2. WinXPni qanday turlari bor?
Avvalida ikki turini chiqgan bular WindowsXP Home Edition va Windows XP Professional.
Yana bundan tashqari 64 bit’lik Windows XP lar ham chiqgan, WindowsXP Professional.
Keyinchalik Windows.net Server, Windows.Net Advanced Server va Windows.Net DataCenter Server (64 bit) chiqadi.

3. Task Manager nima?

Task Manager- bu NT oilasidan ko’chirilgan eng yahshi programmacha. Yani bu yerdan siz butun nima ishlayotgan bo’lsa
hammasini ko’ra olasiz va ishlash muhimlik o’rnini belgilay olasiz. Bu degani qaysi programma sizga eng muhim bo’lsa
shuni siz birinchi o’ringa qo’yasiz va u eng birinchi o’rinda tez ishlaydi.
CTRL-ALT-DEL yoki CTRL-SHIFT-ESC bilan ochishingiz mumkin.

4. S. Qanday qilib men Taskbarni o’zgartira olaman.

J. Juda oson, Taskbarda sichqonchani o’ng tugmasini bosing u yerdan Taskbar deganini tanlab kerakli o’zgartirishlarni
qila olasiz. Yani “Lock the Screen” degani Taskbardagi tez ochish tugmalari bor joyni qotirib qoyadi yoki teskarisi.
Yoki “Show Clock” degani bor bu esa Taskbarda soatni ko’rsatish yoki olib tashlash. Bu yerda yana bir qancha o’zgartrish-
lar kiritsa bo’ladi.

5. S. Manda o’ng tarafdagi tez ochish (Quick Launch) yo’q bo’lib qoldi, nima qilay?

J. Taskbarda sichqonchani o’ng tugmasini bo’sing u yerdan Toolbars degan yerdan Quick Launch deganini tanlab qo’ying.
Ha yana aytgancha Taskbarning hususiyatlar oynasida (5 savol) Show Quick Launch degan yozuv ham bor uni ham Belgilab qo’ying.

6.Agar siz “Recycle Bin” (Мусорная корзина)’ga o’chirilgan fayllarni tushmasdan to’g'rifdan to’g'ri o’chib ketishini

hohlasangiz unda
—Start menyusidan Run va “gpedit.msc” yozing va u yerdan “User Configuration”–Administrative Templates–Windows
COmponents–Windwos Explorer va u yerda Do not move deleted files to the Recycle Bin degan joyini belgilab qo’ying.
Ha aytgancha yana shu yerda juda ham ko’p kerakli narsalar bor shularga ham bir qarab oling balkim bir kun kerak
bo’lib qolar.

7.”Change user” yoki “lock screen”‘ni desktop’ga qo’yish uchun,

yengi Shortcut (Ярлык) yarating va uning location degan yeriga “rundll32.exe user32.dll, LockWorkStation” yozing.
Yoki Windwos+L tugmasini bosish yetrali.

8. Agar ahamiyat bergan bo’lsangiz Add/Remove Windows Components’da hamma elementlar ko’rinmaydi

Masalan Windwos Messenger, Notepad va shu kabilar. Agar bularni ham ko’rishni istasangiz unda
Windwos/INF/sysoc.inf faylini toping va unda kerakli punktni topib HIDE degan yerini o’chirib tashlang. Mana

9. Mana ohiri Unix sistemalari kabi Windows oilasida ham DOS orqali Process’larni o’chirish ishlab chiqlidi.

XP’da Command Promt orqali endi “tasklist” bilan qanday ishlar bo’laytogani haqida informatsiya olish va
“tskill pid” orqali hohlaganimizni o’ldirishimiz mumkin.

10. Mana yana Unix oilasi hususiyatlaridan biri bo’lgan “sudo, su – …” kabi XP’da ham Run as… paydo bo’ldi.

bu degani siz sistemadan chiqmasdan hohlagan User (foydalanuvchi) nomidan ish bajara olasiz.
Ms: Administrator nomidan qandaydir programma yuklash kerak buning uchun siz sistemadan chiqib Administartor bo’lib kirishingiz
kerak emas faqatgina Run as … bilan kerak userni tanlasangiz yetarli.

11. Endi siz Internet Temporary files’ni qo’lda tozalashdan qutildingiz. IE6 dagi Tools —> Internet Options …Advanced’dagi

Security joyida Empty Temporary Internet Files Filder When Browser is Closed degan yerini belgilab qo’ying.

12. Win98 kabi Start Menu’sini paydo bo’lishini tezlashtirish mumkin buning uchun Administrator bo’lib kiring va

regedit’dan HKEY_CURRENT_USER/Control Panel/Desktop/MenuShowDelay yeriga qancha millisekund kutishi kerakligini belgilang.

13. Windows+Break —> Control Panel’ni

Windows+D —> Desktopni
Windows+TAB —> Taskbar’dagi tugmalar orasida o’tish.

14. S. Qanday qilib WinXP ohirgi versiyasini bilsam bo’ladi?

J. Juda oson, ohirgi versiya 2600 yani buni siz “winver” komandasini “Run” dan ishlating va shu yerdan qarab oling.

15. S. Qayerdan Litsenziyali WinXP sotib olsam bo’ladi?

J. Toshkent’da bilmadim, balkim yo’q hamdur. Lekin Moskvada bor, tahminan $100-$300 atrofida tursa kerak. Yana bilmadim.

16. S. 3500 soumga Disk oldim Litesnziyonniy deyishdi shu rostmi?

J. Yolg’on. Sababi hech qachon hech qanday programma $3 turmagan, kamida $10-$20 turadi.

17 S. Windows Product Activation degan yozuv paydo bo’ldi, bu nima degani?

J. 1 oydan keyin WinXP quliflanadi degani, Internetdan siz litsenziyani tekshirishingiz kerak,agar WinXP’ni Microsoft’dan
sotib olgan bo’lsangiz hech ham havotirli emas, bo’masam CD ni qarang Crack katalogi bo’lishi kerak, ana shu yerdan kerakli
programmani ishlating (Readme.txt’ni yoki shu kabi TXT faylini o’qish esdan chiqmasin).

18. S. WinXP Home bilan WinXP Professional nima farqi bor?

J. WinXP Home’da ko’p funksiyalar yo’q sababi faqat uyda ishlatishga moslashtirilgan (ms: SMP).

19. S. WinXP’ni yuklashim uchun qanday kompyuterim bo’lishi kerak?

J. Maslahat beriladigani iloji boricha RAM 256MB va CPU (protsesor) 500MHZ, minimal RAM 128MB CPU 300MHZ, RAM 64MB
CPU 233MHZ ta ham ishlaydi lekin bunaqa kompyuterga qo’yishni hech ham taklif qilmayman. Sababi juda ham ko’p vaqt yuklashi
kerak va ochilishi ham ko’p vaqt talab qiladi, hullas iloji boricha kattaroq RAM va CPU qo’yib ishlating shunda XP’ni
hamma go’zalliklarini ko’rasiz.

20. S. Manda Win95′ta ishlaydigan programma bor, shu programma WinXP ishlaydimi?

J. Ha va yoq. Ha: “shortcut” paydo qilin va uni “properties” ga kirib “Compatibility” ga kiring va u yerdan “Run this program
…” degan joyni belgilan va uning pasidan Windows 95 deganini tanlang. Ishlashi kerak.
Yoq: Bazi programmalar ishlamasligi ham mumkin. Misol qilib eski Virtual CD’lar ishlamaydi.

21. S. Men administrator degan user’man boshqa userlar ham bor. Bazan kelganimda ular “Change user..” bilan chiqib tashlab

ketishadi, ularni password’ini bilmayman kirib “Logout” qilishga qanday qilib ularni ishini tugata olaman?
J. TaskManager’ga kiring va u yerdan “Show process …” joyini belgilab qo’ying va kerakmas user’larni ishini o’ldirib tashla
shingiz mumkin.

22. S. Menda WinXP’ga kirish user tanlash bilan kiradi, lekin man Administrator degan userni ko’rmayapman, qanday qilib Administartor bo’lib kira olaman?

J. Bunday tur Welcome Screenni ishlatish deyiladi, bunday paytda ikki marta CTRL+ALT+DEL bossangiz oddiy kirish chiqadi,
ana shu oynachada “administrator” va unga “password” yozib kiring.

23. S. XP’da bir qancha user’larim bor ulardan birini vaqtincha o’chirish qanday?

J. Agar sizda classic qilinmagan bo’lsa unda eng osoni “Password”ini o’zgartirib qo’yish yoki, User Accounts oynasidan classik
tanlang va u yerdan user’ni otini tanlab “Properties”ga kiring va u yerdan “Disable” qilib qo’ying.

24. S. WinXP yuklayotganda NTFS tanlaymi yoki FAT32 qaysi biri yahshiroq?

J. Bu sizning o’zingizga bog’liq narsa, sababi NTFS (New Technology File System) muhofaza qilish va uni buzib kirish qiyin,
lekin sekin ishlaydi agar HDD 5400 rpm bo’lsa unda ancha sekinlashib ketadi, agar 7200 rpm yoki 10000 rpm bo’lsa uncha
sezilmaydi va aytgancha RAM’ga ham bog’liq.
FAT32 tez ishlaydi, lekin “Security” vopshe yo’q. Tanlash sizning o’zingizga havola.

25. S. Qanday qilib yuklab bo’lingandan keyin XP egallab turgan joyni kamaytirishim mumkin, bu mumkinmi o’zi?

J. Ha lekin unda birdan siznig sistemada qandaydir buzilish bo’lsa qayta eski holiga keltirish ancha qiyinlashadi.
O’chirish mumkin bo’lgan kataloglar:
1) %SystemRoot%\Driver Cache\i386 : faqatgina siz yana yengi narsalar qo’ymasangizgina o’chiring. bo’lmasam har gal yengi
narsa qo’yganingizda Disc so’raydi.

2) System Restore’ni o’chirib qo’ying. System Properties -> System Restore -> Turn off System Restore for

all drives.

3)%SystemRoot%\system32\dllcache : sfc /cachesize=0 (command prompt bilan yoki “Run” orqali). keyin o’chirib tashlash mumkin.

Shuni oldindan aytib o’tish kerakki agar sizda joy masalasi uncha qiynamasa yani agar sizda ortiqcha 1G bor bo’lsa unda
joyni ayamang chunki XP’ni o’zini himoya qismini o’chirib tashalavossiz.

26. S. FAT32 dan NTFS’ga hech narsani o’chirmasdan o’tish mumkinmi?

J. Ha, juda oson. 1. Partitoin Magic programmasi bilan yoki 2. COnvert ?:\FS:NTFS

27. S.WinXP bor u yerga qanday qilib yana Win98 qo’yish mumkin?

J. MSBATCH.INF faylida
[Setup]
CleanBoot=0
o’zgartiramiz, va Win98 yuklay boshlaymiz. agar Win98 Disk’da bo’lsa unda, msbatch.inf faylini C: yoki D: ko’chirib oling va
setup.exe path:\msbatch.inf

28. S. WinXP tezlashtirish mumkinmi? Agar mumkin bo’lsa qanday?

J. Ha mumkin. System Properties–> Advanced–> Performance–> Settings
U yerdan “Adjust for best performance” ni tanlang. Mana shu yerdan o’zingizga kerak bo’lgan, yoki yoqqanini tanlab olasiz.

29. S. Win98′da Start Menu’sini ochilishini tezlashtirsak bo’lardi. XP’da ham shu narsa bormi?

J. Ha, HKEY_CURRENT_USER –> ControlPanel–> Desktop–> MenuShowDelay’ga kerakli raqamni bering. O’zi 400 turadi.(regedit.exe)

30. S. Yana qandaydir yo’llari bormi tezlashtirishni.

J. Ha, lekin bundan keyingi harakatlar XP ‘ni ishdan chiqarib qo’yishi mumkin. Lekin sizga buni ham yozib o’taman
HKEY_LOCAL_MACHINE–> System–> CurrentControlSet–> Services mana shu yerdan kerakmas service’larni o’chirib qo’ya olasiz.
lekin iloji boricha oz’gartirmang yoki o’zgartirishdan oldin Backup qilib oling.

31. S. Har gal CDROM’ga CD qo’ysam avtomatik ishlab ketadi, shuni o’chirib qo’ysam bo’ladimi?

J. Ha, CDROM’ni ustida Mousni o’ng tugmasini bosing va Properties’ga kiring. ana shu yerdan AutoPlay yeriga kiring
va sizga kerakligini tanlab oling.

32. S. Qanday qilib Process Priority’ni har gal qo’lda bermasdan, programmani ishlatganimda u ham avtomatik ishlashini ta’minlash mumkin?

J. Command file yaratasiz, yani bu degani. Notepad’da quyidagini yozing
start /high c:\windows\notepad.exe va .cmd kabi saqlang. notepad.exe o’rniga kerakli boshqa faylni yozing.

33. S. Startup’da bor programmalardan tashqari yana boshqa fayllar ham avtomatik ishlayapti, qogan fayllarni qanday ko’rishim mumkin.

J. Start–> RUN–> msconfig yozing va ishlating ana shu yerda Startup degan bo’lim bor, u yerda hamma fayllar berilgan.

Agar bu yerda ham yo’q bo’lsa unda ular regedit’ga yozilgan

HLKM \SOFTWARE \MICROSOFT \WINDOWS \CURRENTVERSION \RUN

34. S. Qanday qilib Desktop’ni start’ga ham qo’yish mumkin?

J. regeditdan HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer\User Shell Folders value Desktop,
“%userprofile%\desktop” turadi uni “%userprofile%\Start Menu\Desktop” komputerni boshidan o’chirib yoqing.

35. S. Agar rasmli “folder” larni ochsam unda folder’ning ustida rasmlarni ko’rsatadi, bu esa XP sekinlashtirib yuborvotti, qanday qilib shu narsani o’chirib qo’yish mumkin?

J. View–> dan Folder’ni ko’rinishini o’zgartirib qo’ysangiz yetrali.

36. S. Thumbs.db nima?

J. XP rasmlarni folder ustida ko’rsatish uchun ishlatadigan kesh fayl.

37. S. Qanday qilib Shared Documents ni My Computerdan olib tashlashim mumkin?

J. Regedit’ga kiring va u yerdan HKEY_LOCAL_MACHINE \SOFTWARE \MICROSOFT \WINDOWS \ CURRENTVERSION \ EXPLORER \ MY COMPUTER
\ NAMESPACE \ DelegateFolders da {59031a47-3f72-44a7-89c5-5595fe6b30ee} ni o’chiramiz.

38. S. WinXP’ni regedit’i haqida informatsiya kerak, qayerdan ola olaman (uzbekcha)?

J. Uzr lekin bu hozircha mumkin emas sababi REGEDIT haqida hech ham uzbekcha informatsiya Internetda ham Kitoblarda
ham yo’q. Hudo hohlasa 1 oylarda shu web site’da bu haqida informatsiya qo’yishga harakat qilman.

39. S. NTFS4 va NTFS5ni farqi bormi?

J. Ha bor. Bu yerda endi Quota (квота) ishlata olasiz har bir userga qancha joy kerak bo’lsa shuncha joy bera olasiz,
va qoganinga ruhsat bermasligingiz mumkin.
Va yana endi siz faylni kimga tegishli bo’lsa shu orqali ham qidira olasiz.
Juda ham yahshi hususiyatlaridan biri bu agar Linux/Unix sistemasi bilan tanish bo’lsang unda yahshi bilasiz mount nima deganini
NTFS5 da ham bu hususiyat qoshilgan yani sizda agar c:\mp3 katalogi bo’lsa va hamma mp3 fayllar sizda d:\ yotgan bo’lsa
siz uni c:\mp3 ga ulab qoya olasiz va siz c:\mp3 ga kirganingizda sizga d:\ fayllarini ko’rsatadi.

40. WinXP yuklanganda Administratorni katalogini hamma kabi bir hil joyga qo’yadi, shuni o’zgartirsa bo’ladi?

MS: c:\documents and settings’dan boshqa joyga.
J. Ha. buning uchun kerakli joyda katalogni yarating. va “My computer” -> Properties -> Advanced -> User Profiles, Copy To..
va kerakli kataogni ko’rsatib bering. Keyin esa regeditni ishlatib u yerda
HKLM\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\ProfileList toping u yerdan esa ProfileImagePathni kerakli katalokka o’z
gartiring.
Agar sizda ham savolingiz bo’lsa izoh qoldiring yoki [e-mail] ga yuboring.