1. Al-Xorazmiyning hayoti. «Mafotih al-ulum»

• Al – Xorazmiy haqida

• www.arxiv.uz

• Reja:

• 1. Al-Xorazmiyning hayoti.

• 2. «Mafotih al-ulum» asari haqida.

• 3. Abu Abdulloh al-Xorazmiy ilmlar tasnifining shakli haqida.

• www.arxiv.uz

• Milodning IX—XI asrlari Markaziy Osiyoda ilm-fan yuksak taraqqiy etgan va buyuk allomalar davri edi. O’sha davrning keng bilimli, peshqadam olimlaridan biri Abu Abdulloh al-Xorazmiy bo’lgan. Bu olim haqida saqlanib qolgan ma’lumotlar juda kam. Olimning to’liq ismi Abu Abdulloh Muhammad ibn Ahmad ibn Yusuf al-Xorazmiydir. Uning yoshligi Xorazmning Xiva, Zamaxshar va qiyot shaharlarida o’tgan. Bu shaharlarda u voyaga etgan, yashagan, ta’lim olgan. Olim Xurosonda ham yashagan.

• www.arxiv.uz

• Uning mashhurligi vazir Abul Hasan al-Utbiy ho’zurida kotib bo’lib xizmat qilgan davrida cho’qqisiga chiqqan. Shu vazifasi tufayli u «al-kitob al-Xorazmiy» nomi bilan ham tanilgan. O’z xizmat vazifalari yuzasidan Buxoroga tez-tez borib turgan va ko’pgina allomalar bilan hamsuhbat bo’lgan. Ayni vaqtda ilmga chanqoq olim xizmat asnosida amirning boy kutubxonasidan foydalanish huquqini qo’lga kiritgan. Abu Abdulloh al-Xorazmiy 997 yidda vafot etgan. Olimning dunyoqarashi o’sha davrda keng tarqalgan qadimgi yunon falsafasi va madaniyati, Sharq namoyandalari Yoqub ibn Ishoq al-Kindiy, Abu Nasr al-Forobiy hamda Abu Bakr ar-Roziy ta’siri ostida shakllandi. Abu Abdulloh al-Xorazmiyning bizgacha etib kelgan, ko’pchilik asarlari singari o’sha davrning ilm tili — arab tilida bitilgan, yagona ma’lum asari — «Mafotih al-ulum» («Ilmlar kalitlari»)dir. «