Ўзсср олий ва ўрта махсус таълим министрлиги

таъминлаши керак, яъни масалани ечишнинг программасини
тузиши керак. Ҳатто элементар амалларни қайси тартибда
бажарилиши катта аҳамиятга эга. Бунга изоҳ бериб ўтамиз.
Ҳисоблаш жараёнида, одатда, яхлитлаш амали баж арилади,
бунинг натижасида ҳисоблаш хатоси зуж удга келади. Рақамли
ҳисоблаш машиналарида, ‘умуман айтганда, кўпайтириш ва бў-
лиш амаллари фақат олинган натижанинг яхлитланиши билан
бирга ўринли'бўлади. Шунинг учун ҳам, аслидаги 
х-у
кйпай-
тириш ва 
х / у
бўлиш амаллари «псевдокўоайтириш» 
х * у
ва
«псевдобўлиш» х : 
у
амали билан 
алмаштирилади. 
Бундай
«псевдоамаллар» учун ассоциативлик ва дистрибутивлик қо-
нунлари бажарилмайди. 
'
Масалан, вергулдан кейин уч хона аниқликда ҳисоблайди-
ган бўлсак, (0,642 + 0 ,4 3 9 ) * 0,275 = 0,297 бўлиб, шу билан бирга
0,642 * 0,275+ 0,439»9,275 = 0,298 бўлади, яъни ҳар хил натижа-
га эга бўламиз. 
. 
.
ЭҲМ ларнинг мураккаб масалаларни ечишга қўлланилиши
алгоритмларнинг турғунлигини талаб қилади. Бунинг маъноси
шундан иборатк и,' одатда бирор натижани олиш учун кўрса-
10
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

тилган метод билан кетма-кет ҳисоблашларни бажариш керак*
агар аниқликни орттирсак, бу ҳисоблашлар кетма-кетлиги яна-
да катталашади. Ҳисоблашнинг бирор қадамида йўл қўйилган
хато кейинги қадамларда ҳам ўз таъсирини кўрсатади. Б у
таъсир турли алгоритм учун турличадир.
Агар ҳисоблашнинг дастлабки қадамларида йўл қўйилган
хато, кейинги ҳадамларда ҳисоблаш аниқ бажарилганда орт-