Zoologiya uzb 2017. indd

40-§.   
Toshbaqalar va timsohlar turkumlari
Toshbaqalar.
 Toshbaqalar tanasi orqa va qorin tomondan suyak 
hamda muguzdan iborat mustahkam kosa – qalqon bilan qoplan-
gan. Kosa qovurg‘alar, umurtqalar va o‘mrov suyaklari bilan tu-
tashgan. Biron xavf tug‘ilganida toshbaqa boshi, oyoqlari va dumini 
kosasi ichiga tortib oladi. Toshbaqaning bo‘yni uzun, boshi juda 
harakatchan bo‘ladi. Tili yo‘g‘on va go‘shtdor, tishlari rivojlanma-
gan,  jag‘lari shoxsimon plastinkalar bilan qoplangan. Ko‘zi va hid 
bilish organlari yaxshi rivojlangan. Umurtqa pog‘onasida bo‘ 
yin va 
dum umurtqalari o‘zaro harakatchan, boshqa umurtqalari orqa kosasi 
bilan harakatsiz birikkan (78-rasm).