Zoologiya uzb 2017. indd

37-rasm. Daryo qisqichbaqasining ayirish, qon aylanish va nafas olish sistemasi: 
1 – ayirish bezi; 2 – jabralar; 3 – yurak; 4 – orqa qon tomiri; 5 – qorin qon tomiri
5
1
4
3
2
Ayirish sistemasi. Ayirish sistemasi bosh tomonda joylashgan 
bir juft yashil bezlar va ularning naychalaridan iborat. Ularning 
tuzilishi yomg‘ir chuvalchanginikiga o‘xshash. Bu bezlarning pu-
faksimon kengaygan uchi tana bo‘shlig‘ida joylashgan, naychalari 
esa kalta mo‘ylovlarning asosida tashqariga ochiladi. Yashil bezlar 
qonda eri 
gan zararli almashinuv mahsulotlarini organizmdan chiqa-
rib yuboradi.
Nerv sistemasi. Yomg‘ir chuvalchanginiki singari halqum usti va 
halqum osti nerv tugunla 
ri, halqum atrofi nerv halqasi va qorin 
nerv zanjiridan iborat. Halqum usti nerv tugunidan ko‘z va mo‘y-
lovlarga, halqumosti tugunidan jag‘larga, qorin nerv tugunlaridan esa 
barcha organlarga nervlar chiqadi.