“ZiyoMax” o’quv markazi web: ziyomax uz Tel

II. TILNING VERTIKAL(TIK) HARAKATIGA KO’RA UNLILAR TASNIFI 

1.  Unli tovushlar tilning vertical ya’ni tik harakatiga ko’ra yoki og’izning ochilish darajasiga 

ko’ra 3 ga bo’linadi: 

a) yuqori ko’tarilish yoki tor unlilar- i, u 

b) o’rta ko’tarilish yoki o’rta keng unlilar- e, o’ 

c) quyi ko’tarilish yoki keng unlilar- a, o 

2. Tor unlilarni talaffuz qilganda til yuqoriga ko’tarilib tanglayga yaqinlashadi og’iz tor 

ochiladi. 

3. Keng unlilarni talaffuz qilganda esa aksincha til tanglaydan uzoqlashib pastga tushadi, og’iz 

keng ochiladi. 

III. LABLARNING ISHTIROKIGA KO’RA UNLILAR TASNIFI 

1.  Unli tovushlar lablarning ishtirkiga ko’ra 2 ga bo’linadi. 

a) lablangan- u, o’, (o) 

b) lablanmagan- i, e, a 

2. Bu jihatdan o unlisi  oraliq holatda qoladi.  

3. Lablangan unlilarni talaffuz qilganda lablar oldinga cho’ziladi, chochayadi, doira shakliga 

kiradi. 

4. Lablanmagan unlilarni talaffuz qilganda esa bunday holat yuzbermaydi.