Ziyodulla Rakhmatov Shavkatovich

sp-gibridlanish - 1 ta s va 1 ta p orbitallarning o’zaro qo’shilishidan 2 ta sp (es-pe deb o’qiladi) gibrid orbitallar hosil qilishiga aytiladi.
Tarkibida 2 ta qo’sh bog’ va uch bog’ tutgan moddalarning ko’pchiligi shu gibridlanishga kiradi
Shakli chiziqli, valent burchagi 180^o ga teng bo’ladi.
Vakillari - C_(karbin), CH₂=C=CH₂, CO₂, CS₂, KrF₂, BeCl₂, BaCl₂, C₂H₂ va uning gomologlari molekulalarining uch bog’li qismi, HCN, ZnCl₂, Berilliy birikmalari.
sp²-gibridlanish - 1 ta s va 2 ta p orbitallarning o’zaro qo’shilishidan 3 ta sp² (es-pe-2 deb o’qiladi) gibrid orbitallar hosil qilishiga aytiladi.
Tarkibida 1 ta qo’sh bog’ tutgan birikmalarda uchraydi.
Shakli burchakli, uchburchak, teng tomonli uchburchak valent burchagi 120^o ga teng
Vakillari - C_(grafit), benzol (C₆H₆), vinil benzol (stirol C₆H₅C₂H₃), SO₂, SO₃, BCl₃, BF₃, BBr₃, AlCl₃, H₂SO₃, HNO₃, HNO₂, KrOF₂, CO, CaCl₂, GaBr₃, -COOH, -CHO, O₃, COF₂, O₂, H₂CO₃, aldegid, keton, HCOOH, SnCl₂, SnBr₂, SnS, SnF₂, RbBr₂ PbS₂, COCl₂, NOCl, NOBr, POF, POBr, С₂H₄ va uning gomologlarining qo’sh bog’li qismi, Bor va Alyuminiy birikmalari. (ajaratib ko’rsatilgan molekulalar teng tomonli uchburchak tuzilishga ega)