Ziyamuhamedova

Ikki atomli spirtlarni olish

Ikki atomli spirtlardan eng ko‘p ahamiyat kasb etgani etilen–
(Ch₂ОH–CH₂ОH) va propilenglikol (CH₃–CHОH–CH₂ОH) lardir.
Ikki atomli spirtlar erituvchi sifatida, sintetik mahsulotlar (lavsan
tolasi), antifriz ishlab chiqarishda ishlatiladi.

1. Etilenglikol olish usullari

Etilenglikol quyidagi usullar bilan olinadi:

1. 
   Dixloretandan:
   

2 2 2 2 2
CH Cl  CH Cl ^H^2O^{, Ca(}^OH⁾²  CH OH  CH OH  CaCl

2. 
   Etilen xlorgidrindan:
   

2 2 2 2 2
CH OH  CH Cl ^H^2O^{, Ca(}^OH⁾²  CH OH  CH OH  CaCl

3. 
   Etilen oksidini gidratatsiyalab:
   

Ch – Ch
H₂O

_{2 2} → ChOh – Ch₂Oh
O
Uchinchi usul eng kelajagi porloq usuldir; 1– va 2– usullarda xlor katta miqdorda sarf qilinadi hamda xlor mineral tuz (CaCl₂) ko‘rinishida chiqarib olinadi.

2. Etilenglikol ishlab chiqarish uchun ilk mahsulotlarni olish

Etilenglikol ishlab chiqarish uchun ilk xomashyolar sifatida dix- loretan, etilenxlorgidrin va etilen oksidi kerak bo‘ladi.

1. 
   Dixloretan. Dixloretan etilenni 20–40ºC haroratda xlorlash yo‘li bilan olinadi:
   

Ch₂=Ch₂+Ci₂ → CH₂Ci–Ch₂Ci
Yonaki reaksiyalarni (etilenni chuqurroq xlorlash) bostirmoq uchun reaksiya zonasiga kislorod va temir xlorid (FeCl₃) kiritiladi.

2.