Óзбетинше жумиси

3. ХIX áсирдиń экинши ярıмı ХХ áсир басларıнда илим ҳáм дóретиwшилик ХIX асирде ҳáм ХХ áсирдиń биринши ярıмıнда пáн ҳáм дóретиwшилик, философия ҳáм илимий билиw эпистемологияси жедел раwажланǵан. Диалектика, илимий анализ обиекттиń óзгериwшенлиги, қарама-қарсıлıқлар бирлиги ҳáм гúреси арқалı раwажланıw, сан ҳáм сапа óзгерислеринингўзаро óтиwи идеяларı, диалектик бийкар этиwдиń синтез деп алıнıwı, óзгериwши обиекттен қарама-қарсıлıқлардıń алıп тасланıwı тáбияттанıwлıқта ҳáм улıwма фанда анıқ революcия жасаǵан. Бул дáwирде физикада энергиянıń сақланıwı ҳáм бир тúрден экинши тúрге óтиw нıзамı ( Жоул, Гелмҳолст, Майер), Биологияда ( Шлейден, Шванн), химияда удайı тáкирарланатуǵıн нıзам ( Менделеев) жаńалıқ ашıлдı. Ч. Дарвин биологияда тúрлердиń табий келип шıǵıwı теориясıн илгери сурди.
4. Илимий изертлеwдиń дóретиwшилик машқалаларıн ислеп шıǵıwда Шıǵıс илимпазларıнıń қосқан úлеси.
Орта áсирлер Шıǵıс философиясıнıń раwажланıwıна уллı бабаколонимиз Абу Óлшем ҳáм уйқассıз қара сóз бенен жазıлǵан кóркем шıǵарма ал-Фаробий úлкен дóретиwшилик úлес қосқан. Ал-Фаробий óз дáwиринде мáлим пáнлерди группалаw, сол дáwирдеги илимий билимлерди системаǵа салıwǵа биринши болıп қол урǵан. Философия машқалаларı Ал-Фаробийнинг илимий ижодида жетекши орıн ийелейди. Онıń пикрине қараǵанда инсан тáбияаттıń жоқарı жетискенлиги болıп табıладı. Исон óзиниń ақıл ақıлı менен óзин қуршаган áлемди жетилискен билиw ҳáм дóретиwшилик óзлестириwге ıлайıқ болıп табıладı

Ибн Сина ҳам Берунийлер тáрепинен жазıлǵан илимий шıǵармалар
Соннан эń актуал шıǵармалар:

“Тиб қонунлари (“Медицина низамлиқлари”) китаби Абу Али Ибн Синонинг медиcинаǵа тийисли шıǵармасı. “Медиcина нıзамлари” óз дáwириндеги шıпакерлик кáсибиниń толıқ энсиклопедияси болıп ол жаǵдайда инсан соғлиғИ ҳáм кеселликлерине тийисли болǵан барлıқ мáселелер логикалıқ тáртипте айтıлǵан

“