Ózbekston Respublikası qishloq XójaligI vazirligi toshkent davlat agrar universiteti

10-mavzu Bino va inshootlarni davlat róyxatiga olish tizimi
Bino va inshootlarni davlat róyxatiga olish tizimi uch asosiy

bólimdan iborat bólib, ularga quyidagilar kiradi:

1-bólim. Bino va inshootlar tavsifi: ushbu ma`lumotlar bino va inshootlarni joylarda órganish va kadastr tasvirlov ishlari olib borish natijasida tayyorlanib tahlil qilinadi. Tóplangan ma`lumotlarning asosiylari saralanib jamlanadi. Tóplangan aniq ma`lumotlar asosida joyning ózida “Bino va inshootlarni tadqiqot qilish DALOLATNOMASI” tuziladi.

2-bólim. Egalik (xususiy), ya`ni mulk egaligi haqidagi ma`lumotlar, rekvizitlari; rekvizit hujjatlari (egalik huquqini qólga kiritgan hujjatlar turi va nomeri); róyxatga olish sanasi va boshqalar.

3-bólim. Mulkka egalik huquqini oǵirlashtiruvchi vaziyatlar va ogohlantirish ma`lumotlari bólimi. Ushbu bólim bino va inshootlarga huquqlari mavjud bólgan uchinchi shaxslar haqida axborot beriladi (ijara, hibsga olish, servitut, garov yoki oǵirlashtiruvchi vaziyatlar haqida axborot;

Ogohlantirish, cheklash va boshqalar).

Yuqoridagi tuzilmaviy tarkibga muvofiq róyxatga olish jarayonida har bir ob`ekt uchun alohida kadastr ishi ochiladi va unda yuqorida aytib ótilgan uchta bosqich bóyicha quyidagi mazmunda ma`lumotlar jamlanadi:

kóchmas mulk (bino, inshoot)larning texnik, iqtisodiy va huquqiy tavsiflari; kóchmas mulk egaliklari haqida zaruriy ma`lumotlar; kóchmas mulkka ogohlantirish va oǵirlashtiruvchi holatlar haqidagi qonuniy hujatlarga asoslangan aniq ma`lumotlar.

Bino va inshootlarni davlat róyxatini olib borish qóyidagi asosiy principlarga amal qiladi:

Shubhasizlik principi. Mulk huquqlarini davlat róyxatiga olish tizimining asosiy maqsadi, bu mulk egasi huquqlariga shubha, ishonchsizlik uyǵotmaydigan huquqlar hisobiga róyxatga olishdir. Shubha tuǵdirmaydigan huquqlar bekor qilinmaydi, ózgartirilmaydi.

Voqif bólishni ózgartirish principi. Agar huquq davlat tomonidan róyxatga olinmagan bólsa, demak, u mavjud emas. Har qanday kóchmas mulk egasi fakat óziga tegishli bólgan kóchmas mulkka huquqlarini davlat róyxatidan ótganligi haqidagi axborotlardan voqif etilishi kerak.

Kompensatsiyalash principi.Róyxatga oluvchi aybi bilan órgan tomonidan shaxsning kóchmas mulkka bólgan huquqlaridan mahrum qilinsa yoki huquqlariga zarar keltirilsa zarar keltirgan shaxs tomonidan qoplanadi.

Bu haqda Ózbekiston Respublikasi “Jinoyat kodeksi”ning 985-“Zarar etkazganlik uchun javobgarlikning umumiy asoslari”-moddasining birinchi qismida, jumladan, quyidagicha ta`rif berilgan “Ǵayriqonuniy harakat (harakatsizlik) tufayli fuqaroning shaxsiga yoki mol-mulkiga keltirilgan zarar, shuningdek yuridik shaxsga etkazilgan zarar zararni etkazgan shaxs tomonidan tóliq hajmda qoplanishi lozim”.

Viloyat, tuman va shahar larda faoliyat kórsatayotgan róyxatga olish órganlari xizmati va tuman er resurslari bólimlari fuqarolardan róyxatga olish tizimiga tushayotgan talabnomalarni hisobini yuritadi. Róyxatga olish tartibi quyida tasvirlangan jadval kórinishida amalga oshiriladi.