Ózbekstan respublikasi joqari va orta arnawli bilimlendiriw ministirligi berdaq atindaĝi qaraqalpaq mámleketlik universiteti

3.6.2.5 – suwret. Bólistiriwniń uchburchak nızamı: a – differentsial funktsiya; б – integral funktsiya

3.5.3. Normal (Gaus) bólistiriwnızamıga bóysinuvchi kiriwshamalarini tur anıqsızlıĝınbahalaw
Аgar shamatuwrısidagi axborot tómendegi kórinishlarda keltirilgan bolsa, itimallıq normal nizamboyınsha taqsimlańan deyish múmkin.

1-variant.

Аgar shamabahasi kútilmegenózgaruvchi jarayonni tákrar kuzatuvlardan olińan bolsa, onıń ehtimolligi normal nizamboyınsha taqsimlańan deyish múmkin.

2. 
   variant
   

Аgar X_ishamanińmánisi biror protsent itimallıq (yamasaisenimlilik darajasi) menen a dan v gacha intervalda joylashgan bolsa, bu jaĝdaydaonıńehtimolligi normal nizamboyınsha taqsimlańan, deyish múmkin.

Bundaх_iushın standart anıqsızlıq keltirilgan intervalniń yarmisini mos k koeffitsientga bolıp topiladi. Bunday koeffitsientlar 50, 90, 95 yamasa 99 isenimlilik darajalari ushın mos jaĝdayda 0,674; 1,64; 1,96 i 2,58 ni tashkil qiladi.

3. 
   variant.
   

Kórsatilgan isenimlilik darajasiga ega bólgan interval (oraliq) niń yarim keńligi berilgan bolsa, onıń ehtimolligi normal nizamboyınsha taqsimlańan deyish múmkin.

4. 
   variant.
   

Аgar anıqsızlıqnińmánisi standart ogʼishga karrali kórinishda berilgan bolsa, onıń ehtimolligi normal nizamboyınsha taqsimlańan deyish múmkin.

Bunda х_iushın standart anıqsızlıq keltirilgan anıqsızlıqni mos koeffitsientga bolıp, topiladi.

5. 
   variant.
   

Аgar standart (absolyut yamasa nisbiy) ogʼishnińmánisiyamasaCV% dispersiya koeffitsientinińmánisi taqsimlanish turi kórsatilmagan jaĝdayda berilgan bolsa, onıń ehtimolligi normal nizamboyınsha taqsimlańan deyish múmkin.
Normal bólistiriwnızamıda bir sigma (σ), ikki sigma (2σ) va uch sigma (3σ) qoidalari keń qóllaniladi (3.6.3.1 -suwret).