%збекстан республикасы жо№ары

ádebiyattanıw 
ilimi dep ataydı. 
 
Ádebiyattanıw  ilimi  úlken  úsh  tarawdan  turadı.  Olardıń  hárbiriniń 
úyrenetuǵın  nıshanası  (obyekti),  zatı,  maqseti  hám  wazıypaları  bar.  Bular  – 
ádebiyat  sını  (kritikası),  ádebiyat  tariyxı  hám  ádebiyat  teoriyası.  Solay  etip, 

---

 
7 
 
 
ádebiyattanıw  kórkem  ádebiyattıń  zańlılıqların,  qásiyetlerin,  rawajlanıw  tariyxın, 
sonday-aq házirgi ádebiy processti úyrenedi.  
Al, kórkem ádebiyat degenniń ózi ne? Kórkem ádebiyat – kórkem ónerdiń bir 
túri.  Kórkem  óner  bolsa,  adamnıń  ruwxıy  talapların  qanaatlandıratuǵın  ruwxıy 
xızmettiń  bir  túri.  Kórkem  ónerdiń  túrleri:  súwretshilik  (jivopis),  músinshilik 
(skulptura), arxitektura, teatr, xoreografiya, muzıka, kórkem ádebiyat. 
Kórkem  ádebiyat  kórkem  ónerdiń  bir  túri  sıpatında  adamnıń  ruwxıy 
mútájlikleriniń  biri  bolǵan  kórkem-estetikalıq  talaplardı  qanaatlandıradı.  Adam 
sana-sezimge  iye  bolǵanlıqtan,  tek  ǵana  materiallıq  talaplardı  (awqat,  kiyim-
kenshek, turaq jay h.t.b.) qanaatlandırıp qoymastan, ruwxıy talaplardı da (kórkem 
sózge,  kórkem  oyınlarǵa,  ilim-bilimge  h.t.b.  bolǵan  talaplardı)  qanaatlandıradı. 
Ádebiyattanıwdıń úyrenetuǵın obyekti kórkem ádebiyat bolıp esaplanadı. Kórkem 
ádebiyat  ruwxıy  talaplardıń  biri  sıpatında  qáliplesedi.  Ol  uzaq  evolyuciyalıq 
rawajlanıw  jolların  basıp  ótedi,  ósedi,  bayıp  baradı,  ideyalıq,  kórkemlik  jaqtan 
jetilisedi.  Sonlıqtan,  kórkem  ádebiyattıń  payda  bolıwın,  rawajlanıw  jolların, 
zańlılıqların,  ideyalıq-kórkemlik  dárejesin  izertleytuǵın  arnawlı  ilim  talap  etiledi. 
Bunday  ilimdi  joqarıda  aytqanımızday,