Ózbekstan Respublikası Xalıq bilimlendiriw ministrligi tárepinen

37-§. 5-laboratoriyalıq jumıs
 Ósimlik japıraǵında organikalıq zatlardıń payda 
bolıwın úyreniw
Ósimlik japıraqlarında payda bolatuǵın tiykarǵı organikalıq 
zat kraxmal ekenligi belgili. Ol quyash nurı tásirinde payda 
boladı. eger qanday da bir usıl menen japıraqtıń belgili bólegine 
quyash nurınıń tásiri tosıp qoyılsa, sol jerde kraxmal payda 
bolmaydı. Bul qubılıstı tómendegi tájiriybede tekserip kóriwge 
boladı.
Ásbap hám materiallar:
etil spirti, yodtıń 1 % li eritpesi, 
geran, bólme ósimligi, ashıq hawada ósip turǵan japıraq kólemi 
úlken qandayda bir ósimlik (atqulaq yamasa shınar teregi).
Jumıs tártibi:
1. Ósimlik japıraǵın tómengi hám ústingi tárepinen jawıp 
turatuǵın qara qaǵaz alıp, hár eki tárepinen bir qıylı kóriniske 
iye forma (úshmúyesh, tórtmúyesh) kesip alınadı hám onıń me
-
nen japıraqqa qıstırǵıshlar járdeminde biriktirip qoyıladı. 
2. aradan 2 saat ótkennen keyin japıraq kesip alınadı, qaǵaz 
alıp taslanadı hám qaynap turǵan suwda 2—3 minut turadı, soń 
pigmentlerden tazalaw ushın spirtke salınadı, keyin spirtten alıp 
suwda juwıladı. 
3. Soń japıraqtı yod eritpesi salınǵan ıdısqa alamız. Shiyshe 
tayaqsha járdeminde japıraq tegislense japıraqtıń ashıq jerinde 
kók reńli daq payda bolǵanın kóremiz. Japıraqtıń jawıp qoyılǵan 
jerleri reńsiz boladı, sebebi kraxmal payda bolmaydı.
http:eduportal.uz

---