Ўзбекскистон алоқа ва ахборотлаштириш агентстлиги

Aktuatorlarning turlari.Aktuatorlar chiziqli va aylanadigan qurilmalardir. Чизиқли
Mexanik energiyani chiziqli harakatga aylantiradigan qurilmalar oilasi. Ko'pgina hollarda bunday qurilmalar elektr energiyasidan mexanik energiya olish uchun ishlatiladi. Bunday qurilmalar metall yoki plastmassa korpusga o'rnatiladigan harakatlanuvchi tayoqchadan tayyorlanadi. Qurilmani elektr energiyasi bilan ta'minlash uchun ulagichlar, vilkalar yoki kabellar mavjud. Dizaynga qarab, haydovchi 12, 24, 36 yoki 220 V iste'mol qilishi mumkin.
Lineer agregatlar ikkita asosiy dizaynga ega:
• Горизонтал
• Vertikal.

1. 
   b)
   

16.1-rasm. Aktuatorlarning turlari (gorizontal va vertikal)(a), Айлантириш агрегати (b)

Яъни, агрегатнинг конструкцияси шунақаки, шток маторнинг валига нисбатан горизонтал ёки вертикал холатда харакатланиши мумкин.

Чизиқли агрегатниng afzalliklari quyidagilarni o'z ichiga oladi:
• Dizaynning soddaligi.
• Uzoq xizmat muddati.
• Ishda soddaligi, bu ularni hatto o'ta og'ir sharoitlarda ham ishlatishga imkon beradi.


Aylanish aktuatorlari. Ular biroz boshqacha ishlaydi. Ular редуктор qutisi va elektr motoriga ega. Bunday agregatning ishlashining o'ziga xos xususiyati shundan iboratki, reduktor tishli uzatmalarining nisbati qancha past bo'lsa, tezlik shuncha yuqori bo'ladi va moment kamayadi.
Гейтлар.Бу қурилмалар интернет буюмлари тизимини асосий қурлмаси хисобланади. Чунки улар айнан интернет буюмлари тизимида сенсорлар ва датчиклардан келаётган сигналларга мос равишда актуаторларнинг ишга тушишини амалга оширувчи қурилмалардир. Бу қурилмаларга маълум бир дастурлаш тилида дастур ёзилади ва унинг асосида датчиклардан келаётган сигналларга мос холда бирор актуаторни иши амалга оширилади.
Бугунги кунда жуда кўплаб гуйтларни ишлаб чиқарувчилар мавжур. Бизда кенг қўлланилаётганлари бу Ардуино платформасидир.





16.2-rasm. Arduino платаси турлари

Ардуино платформасининг бугунги кунда кўплаб турлари мавжуд. Уларнинг nano, Uno va boshqa turdagilari mavjud bo’lib ular bir biridan markaziy protsessorining ishlash chastotasi bilan farq qiladi.

1. 
   Топшириқ.
   

Хар бир талаба камида 10 та сенсор, актуаторлар турини ва вазифасини ўрганиши лозим. Шунингдек қуйида берилувчи назорат саволларига жавоб ёзиши керак.