Ўзбекистоп Республикасида хизмат кўрсатган фан арбоби

Зарурий мудофаа тушунчаси ЎзР Ж К 37-моддасида баён килин­
ган.________________________
13 Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленуми қарорларининг тўплами
(1991-1997). 1-жилд, Т., Шарқ, 1997, 68-бет.
44

---

«Жиноят кодексининг махсус қисмида назарда тутилган ҳдракат-
лар уни содир этган шахснинг жавобгарликка тортилганлиги ёки
руҳий касаллик туфайли, жиноий жавобгарлик ёшига тўлмаганлиги
сабабли ва бошқа асосларга кўра жаюбгарликдан озод қилинганли-
гидан кщъи назар Жиноят кодексининг 37-моддаси доирасида хдмо-
яланишига асос берувчи ижгимоий хавфли тажовуз деб ҳисобланади.
Зарурий мудофаа ҳолати фақатгина ижтимоий хавфли тажовуз
юз берган пайтнинг ўзидагина эмас, балки тажовузнинг бош ла-
ниш хавфи мавжуд бўлган ҳолларда ҳам вужудга келади. Зарурий
мудофаа ҳолати тажовуз тугагандан сўнг ҳам бўлиши мумкин,
агар ҳимояланувчи иш ҳолатларига кўра тажовуз тугаган вақгни
аниқанглай олмаган бўлса. Ҳужум вақгида ишлатилган қурол ва
бошқа ашёларнинг тажовузчидан ҳимояланувчининг қўлига ўтиб
қолишининг ўзи тажовуз тугаганлигидан далолат бермайди.
Тажовузнинг олди олинган ёки тугагандан сўнг ва ҳимоя воси­
таларини қўллаш зарурияти аниқ йўқолганда ҳимояла нувчининг
тажовуз қилувчига зарар етказганликдаги ҳаракати зарурий мудо­
фаа ҳолатида содир этилган деб ҳисобланмайди. Бундай ҳолатларда
жавобгарлик умумий асосларда юз беради.
Судланувчининг бундай ҳаракатларига тўғри ҳуқуқий баҳо бе­
риш мақсадида судлар юз берган воқеанинг барча ҳолатларини
ҳисобга олиб, бу ҳаракатлар улар томонидан ижтимоий хавфли
тажовуз сабабли кучли руҳий ҳаяжонланиш ҳолатида содир этил-