Ўзбекистоп Республикасида хизмат кўрсатган фан арбоби

вақг ҳам шафқатсизликдир. Ўта шафқатсизлик нималарда намо­
ён бўлади? У эн г аввало жиноятни содир этиш усулида намоён
булади.
Ўта шафқатсизлик деганда, жабрланувчини ўта қийнаб ҳаётдан
маҳрум этиш тушунилади.
Ўзбекистон Республикаси Олий Суди Пленуми қарорида: «жуда
раҳмсизликнинг белгилари, жумладан жабрланувчини ҳаётидан маҳ-
рум этишдан олдин ёки одам ўлдириш жараёнида қўлланилган
қийнаш, азоблаш ёки ўликни таҳқирлаш ҳолларида, шунингдек,
одам ўлдириш айбдор томонидан атайлаб жабрланувчини қатгиқ
азоблаш усули билан содир этилганда (жуда кўп миқцорда жароҳат
етказиш, азоблайдиган заҳар бериш , инсонни тириклигича ёқиб
юбориш, узоқ муддат озиқ-овқат, сув бермаслик ва ҳоказолар)
намоён бўлади. Ш унингдек, айбдор ўзининг ҳаракатлари билан
уларга азоб-уқубат бераётганини англаган ҳолда жабрланувчини
жуда яқин кишиларининг кўз олдида ўлдирганида жуда раҳмсиз-
лик аломатлари ифода бўлиши мумкин. Жиноятни яшириш мақса-
дида ўликни йўқ қилиш ёки бўлакларга бўлиш одам ўлдиришни
29

---

жуда раҳмсизлик билан тавсиф қилиш учун асос бўладиган ҳолат-
лар сифатида қаралиши мумкин эмас»7. Марҳумнинг жасадида бир
нечта жароҳатларнинг борлиги уни шафқатсиадарча азоблаб ўлди-
рилган деб топиш учун асос бўла олмайди, бундай ҳолда жароҳат-
ларнинг айбдор томонидан қасддан ўлдириш вақпша ёки жабрла-
нувчига ўлишидан аввал азоблаш, қийнаш мақсадида етказилган-
лигини аниқлаш зарур.
Агар «жабрланувчи томонидан қилинган ноқонуний зўрлик ёки
оғир ҳақорат туфайли тўсатдан юз берган кучли руҳий ҳаяжонла-
ниш ёки зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб содир этилган
одам ўлдиришни Ж иноят кодексининг 98 ёки 100-моддаси билан