Ўзбекистоп Республикасида хизмат кўрсатган фан арбоби

ижгимоий фазилатларини белгиловчи тушунчадир.
Инсоннинг қадр-кдммати деганда, дунёқарашининг даражаси,
ақл-заковати, турмуш тарзи ва ҳоказолар каби инсоннинг объек­
тив жиҳатларидан тавсифловчи ижобий тушунчалар мажмуини ту­
шуниш зарур.
Объектив томондан туҳмат ёлгонлигинн била туриб, бошқа шахс­
ни шарманда кдладиган уйдирмаларни тарқатишда ифодаланади.
Ш ахсни Ж К 139-моддаси билан жавобгарликка тортиш учун
уйдирмалар далилларга асосланган (аниқ), ўтмишга ёки ҳозирги
кунга алоқадор бўлиши лозим. Масалан, шахснинг таносил касал­
лиги борлиги, қизнинг бокира эмаслиги ёхуд ш ахснинг руҳий
хаста эканлиги ҳақидаги уйдирмалар ва ҳоказо.
Аниқ далилларга ишора кдлинмаган, умумий маълумотларни
ошкор этиш туҳмат ҳисобланмайди.
Ёлгонлигини била туриб бошқа шахсни шарманда қиладиган
уйдирмаларни тарқатиш деганда, уларнинг ҳеч бўлмаганда бир
шахсга маълум кдлинишини тушуниш зарур. Уйдирмаларни тарқа-
тиш усули хэр хил бўлиши мумкин. Масалан: огзаки, ёзма, бирор
тасвир кўринишидаги лавҳа ва ҳоказо.
Уйдирмаларнинг шарманда кдладиган ёки кдлмайдиган маз-
мунда эканлиги ҳакддаги масала, жабрланувчининг субъектив ба-
ҳосидан қатъи назар, суд томонидан ҳал кдлинади.
Башарти айбдор бошқа шахс ҳакдда уни шарманда қилувчи,
аммо ҳакдқатга тўғри келадиган маълумотларни тарқатган бўлса,
уни туҳматда айблаб, жавобгарликка тортиб бўлмайди.
Жиноят ёлгонлиги олдиндан аён бўлган маълумотлар тарқатил-
ган пайгдан бошлаб тугалланган, деб ҳисобланади.
Субъектив томондан туҳмат тўғри қасд билан содир этилади.
Маълумотларнинг ёлгонлиги хусусида ҳақиқатан ҳам адашганлик
туҳмат учун жавобгарликка тортишни истисно этади.
Айбдорнинг ўзи тарқатаётган уйдирмаларнинг ёлғон эканлиги­